Tunuslular, Meşişi’nin yerine geçecek yeni başbakan adayını bekliyor

Tunuslular, Cumhurbaşkanı Kays Said tarafından görevden alınan Hişam el-Meşişi hükümetinin yerini alacak, anayasanın 80. maddesinde belirtilen istisnai usullere göre doğrudan Cumhurbaşkanı’nın denetimi altında olacak olan yeni hükümetin başında yer alacak kişiyi merak ve endişe ile bekliyor.

Yetkililer bu konuda, ekonomi ve insan hakları alanlarında etkin ve Kartaca Sarayı'na yakınlığı ile bilinen kişilerin isimlerini ele alıyor. Eski Maliye Bakanı Muhammed Nizar Yaiş, hukukçu ve eski İçişleri Bakanı Tevfik Şerafeddin, Merkez Bankası Başkanı Mervan el-Abbasi, sendikalara ve iş insanlarına yakınlığı ile bilinen Ekonomi ve Maliye Bakanı Hakim Ben Hammuda, Sosyal İşler ve vekaleten Sağlık Bakanı Muhammed et-Trabelsi gibi isimler, sendikalar ve iş insanlarının güvenini kazanıyor.

Yolsuzluk dosyalarında uzman ‘Mali Kutup’ Sözcüsü Muhsin ed-Dali, yargının 2019 seçimlerinde birinci ve ikinci sırayı alan Nahda Hareketi ve Tunus’un Kalbi partilerinin parlamento seçimleri kampanyalarının finansman kaynakları hakkında resmi bir soruşturma açtığını doğruladı. Liberal Gençlik Tunus Yaşamı listesi, aynı zamanda Avukatlar Sendikası ve Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu eski başkanı Şevki et-Tabib, Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Nebil Befun, Hakikat ve Haysiyet Komisyonu Başkanı Siham Bin Sedrin gibi tanınmış avukatlar ve politikacı da bu kapsamda yer alıyor.

Hükümet, muhalefet ve sivil toplum kurumlarındaki siyasi karar alıcıları sarsan bu karar, son 10 yılda yasaların devlet kurumlarının sahip olduğu yetkileri oldukça aşan yetkiler verdiği bağımsız üst düzey organlardan görevlileri içeriyor. Politikacılar ve insan hakları aktivistleri, devlet ve sivil toplumdan daha fazla kişiye karşı adli soruşturma açılmasının, Said’in verdiği kararları destekleyen mitinglere rağmen ülkenin karar vericileri arasında derin bir güven krizine neden olacağı beklentisinde. Nitekim bazı siyasi partiler, insan hakları örgütleri ve sendikalar, yargı bağımsızlığını etkileyebileceğini söyleyerek Cumhurbaşkanı’nın kararlarına yönelik eleştirilerini artırmıştı. Sol muhalefetten Komünist İşçi Partisi (PCOT) Genel Sekreteri Hamma Hammami ve destekçileri, Cumhurbaşkanını yürütme ve yargı arasındaki ayrım da dahil olmak üzere ülkedeki demokratik kazanımları baltalamakla suçlamıştı.

Nahda Hareketi ve Tunus’un Kalbi gibi iki büyük partinin dış finansman şüpheleri hakkında böyle bir adli soruşturmanın açıldığını kaydeden Anayasa hukuku uzmanı ve siyasi aktivist Rabih el-Hurayfi, bazı partilerin 2019'daki seçim kampanyalarında yabancı fon sağladıklarına dair yargının elde edeceği kanıtların seçim sonuçlarının tamamen veya kısmen iptaline yol açabileceğini belirtti. Bu suçlamayı doğrulayan bir yargı kararının mevcut parlamentonun feshedilmesine, erken seçim çağrısı yapılmasına, haklarında yargı kararı verilen siyasi partilerin ceza almasına yol açabileceğini de ekledi.

Kendisine yöneltilen yolsuzluk suçlamalarının ciddiyetini sorgulayan medya hakları savunucusu Hakikat ve Haysiyet Komisyonu Başkanı Siham Bin Sedrin ise devlet içerisindeki çatışmalardan sorumlu Başsavcı huzurunda ve Nahda kadrolarının baskısı altında Parlamento Başkanı Raşid Gannuşi tarafından aleyhinde açılan bir davanın ardından sorgulamalar ve baskılara maruz kaldığını belirtti. Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Nebil Befun da Sayıştay da dahil olmak üzere uzman organlar tarafından yapılan gözlemlere rağmen, 2019 seçimleri sırasında kendisi ve komitesine yönelik kamu fonlarını zimmete geçirmekle ilgili suçlamaları reddetti.

Sayıştay raporundaki notların küçümsenmemesi gerektiğini vurgulayan Hukuk ve Siyasal Bilgiler Fakültesi eski dekanı Sadık Belaid de Yüksek Seçim Kurulu veya çok sayıda sandık galibi tarafından mali usulsüzlüklerin yapıldığının yargı tarafından kanıtlanmasının seçim sonuçlarının kısmen veya tamamen iptaline, parlamento feshi ve erken seçimlere yol açabileceğini söyledi.

Eski Adalet Bakanı ve Nahda Hareketi'nin Parlamento Grubu Başkanı Nureddin el-Buhayri ise muhalifler ile hesapların yargı üzerinden kapatılması, hukukçular ve parlamenterlerin suçlanması konusunda uyardı. Aynı zamanda Cumhurbaşkanı Said’i modern devletin kurucu lideri Habib Burgiba’nın uğruna savaştığı yürütme, yasama ve yargı güçleri arasındaki ayrım kuralına saygı duymaya çağırdı.

Cumhurbaşkanı Said’ bağlı siyasi ve gençlik grupları, başta Raşid Gannuşi liderliğindeki Nahda Hareketi ve Nebil Karvi liderliğindeki Tunus’un Kalbi partileri liderleri olmak üzere devlet sembollerinden çoğuna ve iktidar partilerine karşı medya kampanyaları yürüttü. Aynı zamanda Said’in kararlarını desteklemek, Ocak 2011 devrimi öncesi ve sonrasındaki tüm yolsuzluk ve tiranlık sembollerine sıfır toleransta bulunulmasını, onlarca rüşvetçi iş insanının derhal durdurulması için çalışılmasını talep etmek için önümüzdeki Cumartesi günü büyük bir yürüyüş düzenleme çağrısında bulundu.

Nitekim yeni başbakan ve ekibinin açıklanması, bir sonraki hükümetin önceliklerinin ekonomik, toplumsal, sosyal, sağlık, siyasi, güvenlik ve yargıdan hangisi olacağı konusunda fikir verecek.