Lübnan’da yakıt krizi Merkez Bankası’nın yakıt desteğine rağmen çözülemedi

Lübnan Merkez Bankası'nın Beyrut'taki genel merkezi. (Reuters)
Lübnan Merkez Bankası'nın Beyrut'taki genel merkezi. (Reuters)
TT

Lübnan’da yakıt krizi Merkez Bankası’nın yakıt desteğine rağmen çözülemedi

Lübnan Merkez Bankası'nın Beyrut'taki genel merkezi. (Reuters)
Lübnan Merkez Bankası'nın Beyrut'taki genel merkezi. (Reuters)

Lübnan Merkez Bankası, dün yakıt ve benzin ithalatını desteklemek için temmuz ayında 828 milyon dolar harcadığını ancak bu meblağın elektrik sağlanmasına katkıda bulunmadığını duyurdu. Açıklamada krizin ‘karaborsaya gitmek yerine vatandaşlara doğrudan destek sağlanmasını güvence altına almakla’ çözüleceği vurgulandı.
Finansal, ekonomik ve toplumsal krizlerden açgözlülükle yararlananlara karşı Lübnanlılara ‘bazı gerçekler’ olarak nitelediği konulara dikkat çeken Lübnan Merkez Bankası, doların ithalatçılara nasıl satıldığı, dağıtıldığı ve yönetildiğinin anlaşılması için atılan adımları anlattı. Ayrıca vatandaşın çıkarlarını ‘mutlak bir öncelik’ haline getirdiğini vurguladı.
Karaborsada bir dolar 18 bin Lübnan lirasına tekabül ederken Lübnan Merkez Bankası ithalatta bazı ilaçlar için bin 500 Lübnan lirası, yakıtlar için de 3 bin 900 lirası üzerinden döviz kuru sağlıyor. Bu adım, Lübnan'ın ilaç ve yakıt ithalatını ve bunların uluslararasından daha düşük bir fiyata halka sunulmasını sağlamak için hükümetle anlaşmaya varılan destek sepeti kapsamında atılıyor.
Merkez Bankası temmuz ayında benzin ve mazot ithalatında 415 milyon dolar satış onayına ek olarak 293 milyon dolar değerinde satış yaptığını, bunun da toplamda 708 milyon dolar ettiğini bildirdi.
Mazot alternatif tedarik ağındaki jeneratörlerin yanı sıra endüstriyel tesisler, makine ve ekipmanlara güç sağlamak, benzin de ulaşım araçları için kullanılıyor.
Üretim istasyonlarının işletimi yönünde Electricité du Liban (EDL) yararına yakıt ithalatı için 120 milyon dolar sattığını açıklayan Merkez Bankası, yakıt ithalatı için sağladığı toplam miktarın 828 milyon dolara ulaştığını bildirdi. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Sağlanan tüm desteğe, Lübnanlıların toplumsal güvenliğini korumaya ve asgari ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmaktaki ısrara rağmen Lübnanlılar dizel yakıt sıkıntısı çekmeye devam ediyor. Resmi destekli fiyatlardan yoksun kalınıyor, Lübnanlıların jeneratörler aracılığıyla elektrik sağlama hakkı da dahil olmak üzere en temel haklarına şantaj yapılan bir karaborsa ortaya çıkıyor. Lübnanlıların mağduriyetine bir son verilmesi yönünde ilgililerin sıkı tedbirler almaması dolayısıyla tüccarların gerek kaçakçılık gerek karaborsada depolama ve satış yapma faaliyetleri nedeniyle hastane ve gıda güvenliği açısından ciddi sorunlar yaşanıyor.”
Merkez Bankası ayrıca sorunun sorumluluğunun hayati krizlere ilişkin görevlerini halihazırda yerine getiren Lübnan Merkez Bankası’na yükleyerek çözülmeyeceğini, karaborsaya gitmek yerine vatandaşlara doğrudan destek verilmesi gerektiğini vurguladı



Gazze'de onlarca açlık çeken insan İsrail savaş makinesinin kurbanı

İsrail'in çarşamba günü El-Bureyc mülteci kampındaki bir okulu bombalaması sırasında olay yerinden kaçan bir kızın video görüntüsü (Reuters)
İsrail'in çarşamba günü El-Bureyc mülteci kampındaki bir okulu bombalaması sırasında olay yerinden kaçan bir kızın video görüntüsü (Reuters)
TT

Gazze'de onlarca açlık çeken insan İsrail savaş makinesinin kurbanı

İsrail'in çarşamba günü El-Bureyc mülteci kampındaki bir okulu bombalaması sırasında olay yerinden kaçan bir kızın video görüntüsü (Reuters)
İsrail'in çarşamba günü El-Bureyc mülteci kampındaki bir okulu bombalaması sırasında olay yerinden kaçan bir kızın video görüntüsü (Reuters)

İsrail güçleri, ABD yardımlarının dağıtıldığı noktalara akın eden Filistinlileri ve yardım kamyonlarının giriş yollarını hedef almaya devam etti. Bu saldırılar, özellikle mart ayında ateşkesin bozulmasından sonra, mayıs ayı sonundan beri yüzlerce kişinin ölümüne yol açtı.

Dün, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus şehrinin güneyindeki Al-Tina Caddesi'nde Amerikan yardımlarının dağıtıldığı noktada toplanan 32 Filistinli öldürüldü. Yeni katliamda 100'den fazla kişi yaralandı. Bazıları ağır, diğerleri ise orta ve hafif yaralı. Dün Gazze'nin çeşitli bölgelerinde ölenlerin sayısı 70'e yükseldi.

Bölgeden Şarku’l Avsat’a konuşan bir görgü tanığı, İsrail tanklarının ateş açtığını, ardından küçük bir “quadcopter” insansız hava aracının yardım almak için gelen binlerce sivile doğrudan ateş açtığını söyledi.

Resim  Filistinliler, Gazze'deki Nuseyrat mülteci kampındaki bir yardım dağıtım merkezine düzenlenen İsrail hava saldırısının kurbanlarını taşıyor (AFP)

Tanık, yaklaşık 300 metre mesafeden rekor hızla gelen başka bir İsrail tankının, gençlerin bulunduğu bölgeye yaklaştığını, bazılarının etrafını çevreledikten sonra geri çekildiğini, insansız hava araçlarının (İHA) garip sesler çıkardığını ve sakinlerden bölgeyi terk etmelerini ve bir daha geri dönmemelerini istediğini anlattı.

Cuma günü, Gazze'nin güney ve orta kesimlerinde yardım bekleyen 14 Filistinli, yardım dağıtım noktalarında veya yaklaşık bir haftadır fiilen giriş yapamayan yardım kamyonlarının giriş yollarında her gün meydana gelen olaylarda hayatını kaybetti. Bazı durumlarda, İsrail güçlerinin işlediği katliamlarda çok sayıda kişi öldürüldü.

891 kişi öldü

İsrail, önceki olaylarda yardım dağıtım noktalarında meydana gelen olaylarla ilgili soruşturma başlattığını iddia ederken, Hamas ise İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki sınır kapılarını kapatarak, yardım ve mal girişini engellediğini ve açlık çeken sivilleri kasten hedef aldığını belirtiyor.

Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre dünkü olaydan önce, ABD kuruluşuna ait yardım dağıtım noktalarının açıldığı geçen mayıs sonundan bu yana 891 Filistinli öldürüldü, 5 bin 754'ten fazla kişi yaralandı.

CDF
Gazze Şeridi'ndeki gıda kıtlığı nedeniyle ciddi yetersiz beslenme sorunu yaşayan Filistinli bir çocuk (EPA) 

Sağlık kaynaklara göre, kurbanların çoğu, tüm Gazze halkını etkisi altına alan gerçek bir kıtlık nedeniyle sağlık sorunları yaşayan ailelerine yardım ulaştırmak için yardım dağıtım merkezlerine gelen gençler ve genç erkekler.

Gazze Sağlık Bakanlığı, insani yardım arayanlara yönelik katliamların binlerce kişinin hayatını tehdit ettiğini belirterek, bölgenin, temel gıda maddelerinde ciddi kıtlık ve yaygın yetersiz beslenmeyle karşı karşıya olduğunu ve bu felaketin sonuçlarını tedavi edecek tıbbi imkanların tamamen yetersiz olduğunu açıkladı.

Bakanlık, sağlık ekiplerinin açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle ölüm oranlarında belirgin bir artış gözlemlediğini belirtti ve uluslararası toplumun sessizliğinin devam etmesi halinde, benzeri görülmemiş bir sağlık ve insani felaketin yaşanacağı uyarısında bulundu. Bakanlık uluslararası toplumu, Birleşmiş Milletler kurumları ve insan hakları örgütlerini bu katliamları durdurmak ve gıda, ilaç ve yakıtın güvenli ve düzenli bir şekilde ulaştırılması için insani koridorlar açmak üzere acil ve etkili adımlar atmaya çağırdı.

Sağlık Bakanlığı istatistikleri

Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre geçtiğimiz aylarda Gazze Şeridi'nde yetersiz beslenme ve kıtlık nedeniyle 70'ten fazla çocuk hayatını kaybetti. Son üç ayda insani krizlerin ikiye katlanmasıyla birlikte bu sayının belirgin bir artış gösterdiği belirtildi.

Son üç gün içinde, iki buçuk yaşından küçük 4 çocuk yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybetti. Sonuncusu dün sabah, Gazze şehrinde yaşayan Cavid el-Enkar adlı çocuktu.

SCDFGRT
Gazzeliler, Han Yunus'taki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta yiyecek bulma zorluğunun yanı sıra su bulmakta da zorlanıyor (AP)

Saha'da İsrail, Gazze Şeridi'nde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarını, evlerini ve çeşitli hedefleri bombalamaya devam ediyor. Dün yaklaşık 36 kişi öldü. Ölenler arasında, Hamas hükümetine bağlı Nusayrat Polis Merkezi müdürü Ömer Akl'ın ailesi de var. Akl'ın eşi ve tüm çocukları da öldü.

İsrail'in saldırılarında ölenlerin sayısı 7 Ekim 2023'ten bu yana 58 bin 765 kişiye, yaralıların sayısı ise 140 bin 485 kişiye yükseldi. İsrail'in geçen ocak ayında yürürlüğe giren ateşkesin ardından savaşı yeniden başlatması sonucu 18 Mart'tan bu yana ölenlerin sayısı 7 bin 938 kişi oldu.

90 hedef saldırıldı

İsrail ordusu dün öğleden sonra, hava kuvvetlerinin son 24 saat içinde Gazze Şeridi'nde 90 hedefi vurduğunu ve Gazze şehrinde kara operasyonlarını genişlettiğini açıkladı.

İsrail güçleri, özellikle Gazze ve Han Yunus şehirlerinin yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye el-Beled bölgesinde bombalama ve kara operasyonlarını genişletiyor. Bu bölgede ilk kez bu kadar kapsamlı bir kara operasyonu gerçekleştiriyorlar. Daha önce, şehrin bitişiğindeki Cibaliye mülteci kampında en az üç kez operasyon düzenlemişlerdi.

FGTHYU
Filistinliler Nuseyrat mülteci kampındaki bir dağıtım noktasında yiyecek bulmakta zorlanıyor (AFP)

İsrail, mevcut operasyonların amacının “Hamas”a askeri baskı uygulamak olduğunu söylerken, Gazze'deki siviller bu saldırıların bedelini ödüyor. Bu operasyonlar sonucunda hayatını kaybeden çocukların ve kadınların görüntüleri ortaya çıkarken, “Hamas” İsrail'i halkına karşı kasıtlı katliamlar yapmakla suçluyor.

İsrailli subaylar, Yedioth Ahronoth gazetesine, özellikle Doha'da devam eden müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda, operasyonlarını genişletmek için siyasi kadrodan onay beklediklerini söyledi. Gazze Şehri'nin orta ve batı kesimlerinde, çoğunluğu şehrin doğu kesiminden ve Gazze Şeridi'nin kuzey kesiminden yerlerinden edilmiş yaklaşık 800 bin Filistinlinin yaşadığı bölgelerde operasyon planları olduğunu belirttiler.

Subaylar ayrıca, İsrail'in henüz kısmen girdiği Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat ve Deyr el-Belah bölgelerindeki kamplara düzenleme planları olduğunu da ifade etti.