Jeff Bezos, Elon Musk'ın SpaceX'inin NASA'yla yaptığı anlaşmayı bozamadı

Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)
Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)
TT

Jeff Bezos, Elon Musk'ın SpaceX'inin NASA'yla yaptığı anlaşmayı bozamadı

Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)
Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)

Jeff Bezos, NASA'nın astronotların yeniden Ay'a ayak basmasını sağlayacak iniş sistemi için Elon Musk'ın Uzay Keşif Teknolojileri Şirketi'ne (SpaceX) verdiği 2,9 milyar dolarlık (yaklaşık 25 milyar TL) ödeneği engelleme girişiminde başarısız oldu.
Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (Government Accountability Office -GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti. Şirket, yeni bir Ay'a iniş aracının üretilmesi için gerçekleştirilen ve Alabama merkezli bir savunma sektörü şirketi olan Dynetics'in de teklif vermesiyle üç şirketin katıldığı ihalede, NASA'nın Blue Origin'in teklifini yanlış değerlendirdiğini öne sürdü.
Bu üç şirket, NASA'nın 2024'e kadar Ay yüzeyine ilk kadının ve yeni bir erkeğin ayak basmasını hedefleyen Artemis programında kullanılacak bir iniş aracını geliştirmek üzere yarışıyordu.
Blue Origin, NASA'nın birden fazla sayıda ödenek vermeye ihtiyacı olacağını öne sürerek, iniş aracı için Elon Musk'ın SpaceX şirketine 2,9 milyar dolar (yaklaşık 25 milyar TL) ödenek verilmesine karşı çıktı. GAO'nun açıklamasında, "NASA'nın tek ödeneği SpaceX'e vererek uygunsuz karar aldığı yönündeki itiraz savları reddedilmiştir" dendi.
Şirket, NASA Yöneticisi Bill Nelson'a hitaben kaleme aldığı açık mektupla, HLS programında rekabeti yeniden sağlamak üzere 2 milyar dolarlık (yaklaşık 17 milyar TL) alacaktan feragat ederek ABD'li uzay ajansının bütçe açığını kapatmayı da teklif etti.
Dahası şirket, uzay aracının fazladan milyonlarca dolara mal olacak alçak Dünya yörüngesine deneme fırlatışlarını da karşılayabileceğini ifade etti.
GAO hukuk danışmanı Kenneth Patton açıklamasında, uzay ajansının üç iniş aracı teklifine yönelik değerlendirmesinin "ihale kanununa, düzenlemelere ve ihale duyurusunun şartlarına uygun ve makul" olduğunu söyledi.
Blue Origin, cuma günü NASA'nın kararında "temel sorunlar" bulunduğu konusundaki görüşlerini koruduklarını ve GAO'nun "yetki alanları sınırlı olduğu için" bunlara değinemediğini açıklamıştı. 
Independent Türkçe



Alaska Havayolları'na açılan 1 milyar dolarlık davada uzlaşmaya varıldı

Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)
Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)
TT

Alaska Havayolları'na açılan 1 milyar dolarlık davada uzlaşmaya varıldı

Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)
Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)

4,87 km yükseklikteki uçakta kapı tapasının düşmesi üzerine Alaska Havayolları ve Boeing'e dava açan üç yolcuyla mahkeme dışında uzlaşmaya varıldı.

Yolcular, 5 Ocak 2024'te Portland'dan Kaliforniya'nın Ontario kentine giden Alaska Havayolları'nın 1282 sefer sayılı uçağındayken, Boeing 737 Max'in kapı tapası havada aniden fırladı. KPTV'ye göre, geçen yıl Alaska Havayolları ve Boeing'e 1 milyar dolarlık dava açan yolcular bu ay mahkeme dışında uzlaşmaya vardı.

KPTV'nin haberine göre dava 7 Temmuz'da taraf uzlaşmasının ardından yeniden açılamayacak şekilde kapatıldı. Avukatları, uzlaşma anlaşması kapsamında varılan mutabakatın şartlarının açıklanmadığını söyledi.

ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB) geçen ay Boeing'in korkutucu olayda hatalı olduğuna karar vermişti. Kurum, kapı tapasında 4 cıvatanın eksik olduğunu ve bunun da kapıyı nihayetinde düşene kadar 100'den fazla uçuş boyunca yavaşça yerinden kaydırdığını açıklamıştı.

Boeing yaptığı açıklamada, şirketin "kazadan üzüntü duyduğunu" ve "operasyonları genelinde güvenlik ve kaliteyi güçlendirmek için çalışmaya devam edeceğini" belirtti.

Kurum, uçaktaki 174 yolcunun güvende olduğunu ve uçuş ekibi sayesinde kurtarıldığını açıklamıştı. Yolcular hayatlarından endişe ettiklerini ve oluşan vakumun kişisel eşyalarını dışarı fırlatacak kadar kuvvetli olduğunu belirtmişti. Hatta uçakta bulunan bir kişi gömleğinin sırt kısmından yırtıldığını söylemişti.

NTSB Başkanı Jennifer Homendy, "kimsenin ölmemesinin bir mucize" olduğunu belirtmişti.

Homendy geçen ay yaptığı açıklamada "Bu kaza asla olmamalıydı" demişti.

Bu olay meydana geldiğinden beri insan hatasına, bir ya da iki Boeing çalışanının eylemlerine çok fazla odaklanıldı.

Açık konuşayım, böyle bir kaza bir kişi, hatta bir grup kişi yüzünden meydana gelmez. Havacılık bundan çok daha dirençlidir. Böyle bir kaza ancak birden fazla sistem arızası olduğunda meydana gelir.

DFGTHYU
NTSB, müfettişlerin kapı tapasının 4 cıvatasının eksik olduğunu ve bunun da zamanla kaymasına yol açtığını keşfetmelerinin ardından Boeing'in Ocak 2024'teki olayda hatalı olduğunu açıkladı (Reuters)

Geçen yaz, şirketin güvenlik protokolleriyle ilgili endişelerini anlatmak üzere düzinelerce ifşacı ortaya çıkmıştı. 6 yıl boyunca Boeing'de kalite müfettişi olarak çalışan ifşacı Roy Irvin, The Independent'a verdiği özel röportajda "Kapı patlaması beni gerçekten çok etkiledi çünkü bunu tahmin etmiştim" demişti.

"Bir şey bulunmadığı sürece kimsenin dikkatini çekmez" diyen Irvin ekledi:

Muhtemelen henüz bulunmamış başka şeyler de var.

The Independent cevap hakkı için Alaska Havayolları ve Boeing'le iletişime geçti.

Independent Türkçe