Ankara, Libya’daki Türk güçlerine ‘yabancı güç’ gözüyle bakmıyor

Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)
Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)
TT

Ankara, Libya’daki Türk güçlerine ‘yabancı güç’ gözüyle bakmıyor

Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)
Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)

Türk ve Libyalı yetkililer, 27 Kasım 2019’da Faiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile Ankara arasında imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası kapsamında Türkiye’nin Libya’ya gönderdiği Türk güçleri ve binlerce Suriyeli paralı askerin Libya’da kalmaya devam edeceği vurgusunu yineledi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Savunma Bakanı Hulusi Akar, İtalya’da iki gün süren temaslarının ardından Türkiye’yi ziyaret eden
Libya Yüksek Devlet Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile Libya’daki gelişmeleri ve yabancı güçler ile paralı askerlerin ülkeden çıkması meselesini görüştü.
Çavuşoğlu ve Akar, Perşembe ve Cuma akşamı Mişri ile yaptıkları ayrı toplantılarda, Türk güçlerinin Libya’daki meşru varlığına vurgu yaparak, söz konusu güçlerin önceki hükümetle yapılan muhtıra kapsamında Libya’da bulunduğunu ve söz konusu güçlerin muhtıraya dayanarak orada kalmaya devam edeceğini ifade ettiler.
Bakan Çavuşoğlu, Türk güçlerinin Libya’daki varlığının meşru hükümet ile yapılan anlaşmaya dayandığını ve bunun da uluslararası hukuka uygun olduğunu belirtti. Çavuşoğlu, Libya’da istikrarın sağlanması amacıyla ülkesinin Libya’da 24 Aralık’ta yapılması kararlaştırılan seçimlerde geçici hükümetin çabalarını desteklemeyi sürdüreceğini ifade etti.
Savunma Bakanı Akar, Mişri ile görüşmesinde, ülkesinin Libya’daki geçici hükümete olan desteğini yineledi. Akar, Libya’daki Türk güçlerine yabancı güç gözüyle bakılmaması gerektiğini çünkü bu güçlerin meşru hükümetin daveti üzerine orada bulunduğunu ve Libya ordusunun kendi kendine yetebilecek bir seviyeye ulaşması ve istikrara kavuşması sağlanıncaya kadar orada kalmaya devam edeceğini vurguladı. Türkiye’nin kimsenin hakkında, hukukunda ve toprağında gözü olmadığını belirten Akar, Libya’daki Türk güçlerinin “Libya, Libyalılarındır” anlayışıyla çalıştığını ifade etti.
Akar ve Mişri, Libya’daki seçimlerin anayasal duyuruya binaen sağlıklı hukuki temeller üzerinde belirlenen vakitte yapılmasını arzuladıklarını belirterek, seçimlerin yapılmasını ve şeffaflık sağlamayı imkansızlaştıracak tüm engelleri ortadan kaldırmanın ve seçimleri baltalayanları cezalandırmanın önemini vurguladı.
Libya’daki yabancı güçlerin ve paralı askerlerin varlığına değinen Mişri, “Yasal ve meşru anlaşmalar (Serrac hükümeti döneminde imzalanan muhtıraya atıfla) üzerine gelen güçlerin kalmasına karar vermek, seçilmiş Libyalı yetkililere bırakılmalıdır” dedi.
Ankara, Türk güçlerinin yanı sıra 10 bini aşkın Suriyeli paralı askeri Libya’dan çekmesini isteyen uluslararası toplumun talepleriyle karşı karşıya. Türkiye UMH ile imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası kapsamında UMH’yi desteklemesi için Libya’ya Türk güçlerinin yanı sıra 20 bin Suriyeli paralı asker göndermişti ancak geçtiğimiz yıl Ekim ayında Libya’da ateşkes yapılmasının ardından bunların bir kısmını çekti.
Mişri, Ağustos ayında yaptığı bir açıklamada, “Türk güçleri Libya’nın açık iradesiyle geldi ve Türkiye ile imzalanan anlaşmaların (27 Kasım 2019’da İstanbul’da imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası ile Deniz Yetki Alanları Anlaşması’na atıfla) her ne şekilde olursa olsun hedef alınmasını tamamen reddediyoruz. Başkanlık Konseyi ve geçici Ulusal Birlik Hükümeti, kendileriyle birlikte gelen metinlere ve anlaşmalara bağlı kalmalılar” dedi.



Faşir’den kaçanlar: Ağaçlara asılı cesetler gördük

HDK’nın saldırısından kaçan yerinden edilmiş kişiler için kurulan et-Tavile Mülteci Kampı’ndaki Sudanlı bir kadını, 15 Kasım 2025 (Reuters)
HDK’nın saldırısından kaçan yerinden edilmiş kişiler için kurulan et-Tavile Mülteci Kampı’ndaki Sudanlı bir kadını, 15 Kasım 2025 (Reuters)
TT

Faşir’den kaçanlar: Ağaçlara asılı cesetler gördük

HDK’nın saldırısından kaçan yerinden edilmiş kişiler için kurulan et-Tavile Mülteci Kampı’ndaki Sudanlı bir kadını, 15 Kasım 2025 (Reuters)
HDK’nın saldırısından kaçan yerinden edilmiş kişiler için kurulan et-Tavile Mülteci Kampı’ndaki Sudanlı bir kadını, 15 Kasım 2025 (Reuters)

Faşir’deki saldırılardan sağ kalanlar, geçtiğimiz ekim ayında Sudan'ın Kuzey Darfur eyaletinin yönetim şehri Faşir'in Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) eline geçmesinden bu yana maruz kaldıkları veya tanık oldukları korkunç ihlalleri anlattılar.

Yedi yakın aile üyesiyle birlikte Faşir’den kaçan, ancak beraberindekilerin başlarına ne geldiğini bilmeyen Ahmed Cibril, “O gece çıplak ayakla ve pijamalarımızla yola çıktık ve yolda HDK üyelerinin yoğun ateşi altında kaldık... Birçoğu öldü ve yaralandı” dedi. Faşir’den yaklaşık 60 kilometre uzaklıktaki et-Tavile Mülteci Kampı’na giderken onlarca kişinin açlık ve susuzluktan öldüğünü, diğerlerinin ise aldıkları ağır yaralar nedeniyle hayatını kaybettiğine tanık olduğunu ekledi.

Telefonla Şarku’l Avsat’a konuşan sağ kalanlar, HDK’nın yüzlerce aileyi gözaltı merkezlerinde ve barınaklarda zorla alıkoymaya devam ettiğini ve birçoğunun açlıktan öldüğünü veya vurulduğunu söyledi.

Sağ kalanlardan biri şöyle dedi:

Ağaçlara asılmış kadın ve erkeklerin cesetlerini gördük, kimse onlara yaklaşamadı.

Faşir'in HDK’nın eline geçmesinden birkaç gün sonra şehirden ayrılan Avukat Adam İdris şöyle konuştu:

“HDK bizi camilere gitmeye zorladı, orada bizi videoya aldı ve ardından her şeyin normal seyrinde gittiğini söyleyen videolar yayınladı, oysa gerçekte silahsız vatandaşları gözaltına alıyor ve serbest bırakılmaları karşılığında büyük miktarlarda para talep ediyordu.”

İki çocuk annesi bir kadın ise şöyle anlattı:

“Kadınları sıraya dizip silahlarını bize doğrulttular ve sonra para ve altın var mı diye bakmak için giysilerimizi aradılar. HDK üyeleri tarafından cinsel şiddete ve insanlık dışı muameleye maruz kaldık. Bize ırkçı hakaretler ettiler.”

Sudan’da 2023 yılının nisan ayı ortalarında, tüm güçleri tek bir ordu altında birleştirme çabaları sırasında ordu ile HDK arasında başlayan anlaşmazlık silahlı çatışmaya dönüştü.


Suriyeliler, Suriye'nin kurtuluşu ve Beşşar Esed’in kaçışının yıldönümünü kutluyor

Dün Şam’da Beşşar Esed rejiminin düşüşünü kutlayan törenlere katılırken ülkelerinin bayraklarını sallayan Suriyeliler (AP)
Dün Şam’da Beşşar Esed rejiminin düşüşünü kutlayan törenlere katılırken ülkelerinin bayraklarını sallayan Suriyeliler (AP)
TT

Suriyeliler, Suriye'nin kurtuluşu ve Beşşar Esed’in kaçışının yıldönümünü kutluyor

Dün Şam’da Beşşar Esed rejiminin düşüşünü kutlayan törenlere katılırken ülkelerinin bayraklarını sallayan Suriyeliler (AP)
Dün Şam’da Beşşar Esed rejiminin düşüşünü kutlayan törenlere katılırken ülkelerinin bayraklarını sallayan Suriyeliler (AP)

Şam, bugün ‘kurtuluşunun’ birinci yıldönümünde Suriyelilerin ülkelerine dönüşünü, eski rejimin çöküşünü ve lideri Beşşar Esed'in ülkeden kaçışını kutluyor.

Adeta bir tatil havasının hakim olduğu başkentte, geri dönüş hakkının sevinci, hatıraların ağırlığıyla iç içe geçmiş durumda. Sokaklar ise ‘karanlık dönemin’ sembollerinin yerini alan yeni bir kimliği yansıtıyor. Silahlı grupların üyeleri yeni devletin güvenlik kurumlarına entegre edilirken Şamlılar gelecekleriyle ilgili endişelerinin bir kısmından kurtulmuş durumdalar.

Süslemelerin, kalabalıkların, dolu otellerin ve yıllarca süren sürgünün ardından geri dönenlerin ardında, hala kayıp olanların aileleri ve yıkılmış bölgelerin sakinleri arasında hiç bitmeyecek bir hüzün var. Yine de insanlar, sanki ‘duvarların artık kulakları yokmuş’ gibi, açıkça konuşma cesaretini yeniden kazandılar ve bireysel karar verme gücünü ve geri dönme hakkını yeniden kazandıklarına dair genel duygularını ifade ettiler.

Bu değişim, 8 Aralık 2024 tarihinde Beşşar Esed'in ülkenden kaçışının ardından yaşanan hareketli gecenin hatıralarını silebilmiş değil. O gece, güvenlik kurumları çöktü, silahlı gruplar kritik öneme sahip karargahları yağmalamak için acele etti ve eski rejimin üyeleri üniformalarını sokaklarda bıraktı. Şam kaosun eşiğine gelmişti.

Ancak Cisr el-Ebyad, Bab Tuma ve el-Kassa gibi mahalleler, doktorlar, öğrenciler ve tüccarlardan oluşan geçici mahalle komiteleri sayesinde kendilerini korumayı başardılar. Bu girişimler sayesinde 200'den fazla hırsız tutuklandı ve mezhep çatışmaları önlerken halkın durumun kontrolden çıkmasını engelleme yeteneğini ortaya koydu.

Öte yandan Tahran'da bugün, İran'ın Suriye'deki dayanak noktasını kaybetmesi, İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney’in ‘dış komplo’ hakkındaki konuşması, Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) Suriye'yi ‘35. Eyalet’ olarak görmesi, diplomasinin savunulması ve milletvekillerinin on milyarlarca doların israf edildiği yönündeki suçlamaları arasında ‘direniş çadırının ana direğinin’ çöküşüyle ilgili çelişkili haberler basında yer alıyor.


Caca: Hizbullah Lübnan’ın en büyük sorunudur

Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
TT

Caca: Hizbullah Lübnan’ın en büyük sorunudur

Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)

(Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LK) lideri Samir Caca, Hizbullah'ın askeri kanadının Lübnan'ın en büyük sorunu olduğunu söylerken Hizbullah’ın askeri yapısının tasfiyesini geciktirmek için hiçbir neden olmadığını savunuyor.

Caca, LK’nin ilk genel konferansında, Cumhurbaşkanı Joseph Avn ve Başbakan Nevvaf Selam'a açık bir mesaj göndererek şunları söyledi:

“Hizbullah'ın askeri kanadının, yaşadığımız büyük sorunun merkezinde olduğu artık açıkça ortada. Herkes, bu sorunun çözülmesinin mali durumu hafifletmek için bir ön koşul olduğu konusunda hemfikir.”

Caca ayrıca, önümüzdeki bahar için planlanan parlamento seçim yasası ile ilgili olarak Meclis Başkanı Nabih Berri'ye bir mesaj gönderdi. Ona, iç düzenlemelerin uygulanmak için oluşturulduğunu, partizan amaçlara ulaşmak, parlamentonun işleyişini bozmak ve parlamento seçimlerini sekteye uğratmaya çalışmak için kullanılmak üzere oluşturulmadığını söyledi.