SpaceX uzaya 4 'amatör astronot' gönderdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

SpaceX uzaya 4 'amatör astronot' gönderdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Elon Musk’ın şirketi SpaceX’in 4 “amatör astronotu” yörüngeye gönderdiği bildirildi.
Milyarder iş adamı Jared Isaacman’in yanı sıra Hayley Arceneaux (29), Sian Proctor (51) ve Chris Sembroski'nin (42) yer aldığı Dragon kapsülü ABD'nin Florida eyaletindeki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatıldı.
Fırlatma işlemi yerel saatle 20.03’te Falcon-9 roketi ile gerçekleştirildi. Kapsül yaklaşık 575 kilometre yüksekliğe çıktı.
“Inspiration4” adı verilen girişimi SpaceX’ten satın alan milyarder iş adamı Isaacman ve beraberindekilerin yolculuk boyunca bilimsel deneyler yapacağı kaydedildi.
Kapsülün kontrolü otomatik olarak dünyadan sağlansa da beklenmedik bir duruma karşı, amatör astronotlar uçuş öncesi yaklaşık 6 aylık bir eğitimden geçti.
Öte yandan Isaacman’in kanser ile mücadele eden çocuklar için yaklaşık 100 milyon dolar bağışta bulunduğu ve yolculuk sonrası 100 milyon dolar daha bağış toplamayı hedeflediği bildirildi.
3 günlük uzay seyahatleri boyunca yolcuların dünyanın çevresinde tur atması bekleniyor.
Yolculuk, SpaceX’in tamamı sivil bir ekiple dünyanın etrafında gerçekleştirileceği ilk sefer olması açısından önem taşıyor.
Söz konusu yolculuk gerçekleştirileceği yükseklik bakımından da daha önceki uzay seyahatlerinden ayrılıyor.
ABD'li e-ticaret devi Amazon’un kurucusu Jeff Bezos da şirketi Blue Origin’in geliştirdiği uzay aracıyla 20 Temmuz’da 106 kilometre yüksekliğe çıkarak uzay seyahatini gerçekleştirmişti.
İngiliz iş adamı Sir Richard Branson da 11 Temmuz'da şirketi Virgin Galactic'in geliştirdiği araçla uzayın başladığı nokta olarak kabul edilen yerden 100 kilometre mesafeye seyahat etmişti.



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news