ABD'de gökyüzünde yanarak ilerleyen parlak ateş topu heyecan uyandırdı

Ekran görüntüsü
Ekran görüntüsü
TT

ABD'de gökyüzünde yanarak ilerleyen parlak ateş topu heyecan uyandırdı

Ekran görüntüsü
Ekran görüntüsü

İnanılmaz video görüntülerinde, Kuzey Karolina üzerinde alevler içindeki bir meteor yer alıyor.
NASA, ABD'nin farklı bölgelerinde cuma günü en az 5 "ateş topu" meteorun görüntülendiğini doğruladı. Ancak bunların içinde çoğu insanın gözüne çarpanı, Kuzey Karolina üzerindeki oldu. Eyalette 80'den fazla yıldız gözlemcisi alev alan uzay kayasını 19.40 sularında tespit etti.
The Independent'ın haberine göre, NASA Meteor İzleme biriminden yapılan açıklamada, "Bu bildirimlerin analizi meteorun, Kuzey Carolina kıyılarını sıyırdığını, Camp Lejeune açıklarında okyanusun 77 km. üzerinde görünür hale geldiğini ve saatte 51 bin 500 km. hızla kuzeydoğuya hareket ettiğini gösteriyor" ifadelerine yer verildi.
"Meteor Dünya'nın üst atmosferinde 42 km. yol aldıktan sonra Morehead Kenti'nin 45 km. üzerinde parçalandı."
Bir bölge sakininin verandasından çekilen, olayın siyah beyaz bir videosunda, ufukta aşağı doğru inerken alevler içinde patlayan parlak meteor açıkça görülebiliyor.

Bir sürücünün araç kamerasından alınan renkli bir video da aynı ateş topu farklı açıdan gösteriyor.
Amerikan Meteor Topluluğu'na (AMS) göre, cuma gecesi 5 farklı eyaletten 161 kişi bir ateş topu gördüğünü bildirdi: Kuzey Karolina, Maryland, Güney Karolina, Virginia ve Batı Virginia.
Bazıları gördüklerini paylaşmak için NASA'nın Facebook gönderisinin altına yorum yaptı.
Bir yıldız gözlemcisi, "Onu gördüm!" diye yazdı.
"RDU Havalimanı'nın 45 dakika kuzeybatısında yaşıyorum ve 'Bir uçak mı patladı?' diye merak etmiştim! Ağaç hattının biraz üzerindeydi, kuzey yönünde hareket etti ve ağaç hattına ulaşmadan önce yandı."
Bir başkası da, "Cuma akşamı Güney Karolina'nın Pawleys Adası'ndaki plajdan bunun gökyüzünde bir uçtan diğerine hızla ilerlediğini gördük" diye anımsadı:
"Muhteşemdi. Parçalandığını da gördük. Suya çarpacağından emindik."
AMS'in belirttiği gibi, ateş topu terimi "çok parlak meteorlar için kullanılan bir başka terim". Bunlar, Venüs gezegeninin gece göğündeki tipik görüntüsünden de parlak oluyor.
AMS, her gün birkaç bin ateş topu meteorun Dünya atmosferine girdiğini ifade ediyor. Ancak bunların çoğu, genellikle gün içinde,  yani görülmelerinin daha zor olduğu zamanlarda, okyanuslarda veya diğer ıssız alanlarda yanıyor.
AMS, ateş topuna tanık olan herkesi gördüklerini bildirmeye davet ediyor.
Birim, "Bu unutulmaz olaylardan birine şahit olursanız, mümkün olduğunca çok ayrıntıyı hatırlayarak bunu Amerikan Meteor Topluluğuna bildirmenizi rica ediyoruz" diyor:
"Buna parlaklık, gökyüzünde çizilen rotanın uzunluğu, renk ve süre gibi şeyler de dahil."



Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
TT

Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)

Dünya'ya beklenmedik kadar yakın bir mesafede devasa bir gaz bulutu keşfedildi. Moleküler gaz bulutu, bilim insanlarına yıldız oluşum sürecini incelemeleri için eşsiz bir fırsat sunuyor.

Moleküler bulutlar içindeki toz ve gaz kümeleri çökerek yıldızları meydana getiriyor. Hidrojen ve karbonmonoksit molekülleri içeren bu bulutları, yıldız oluşturmalarından önce görmek zorlu bir iş.

Bilim insanları moleküler hidrojen gazı neredeyse görünmez olduğu için bu bulutları ararken karbonmonoksite odaklanıyor. Ancak karbonmonoksit miktarı azsa bulut kolayca gözden kaçabiliyor.

Araştırmacılar yeni keşfedilen moleküler gaz bulutunun bugüne kadar saptanmamasını da buna bağlıyor.

Bulguları hakemli dergi Nature Astronomy'de dün (28 Nisan) yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, bulutu daha önce hiç kullanılmamış bir yöntemle tespit etti. Araştırmacılar, buluttaki hidrojenin yaydığı ultraviyole ışık sayesinde keşfi yaptı.

Güney Kore'nin STSAT-1 uydusunun verilerini inceleyen araştırmacılar, hidrojenin doğal olarak yaydığı uzak ultraviyole ışığı fark etti. Normalde bu spektrumdaki ışığı yakalamak epey zor ancak uydunun spektrografı, bunu analiz edilebilecek dalga boylarına ayırmayı başardı. 

Rutgers Üniversitesi'nden çalışmaya liderlik eden Blakesley Burkhart, "Bu, moleküler hidrojenin uzak ultraviyole emisyonunu doğrudan bularak keşfedilen ilk moleküler bulut. Bu bulut, kelimenin tam anlamıyla karanlıkta parıldıyor" diyor.

Yunan mitolojisindeki şafak tanrıçası Eos'un adı verilen gaz bulutu Dünya'dan sadece 300 ışık yılı uzakta. Yaklaşık 3 katrilyon kilometrelik bu mesafe insan ölçeğinde muazzam bir büyüklüğe denk düşse de galaktik ölçekte çok yakın kabul ediliyor. Dünya'ya en yakın yıldız oluşum bölgesi olan Orion Bulutsusu yaklaşık 1300 ışık yılı uzakta. 

Hilale benzeyen bulutun kütlesi Güneş'in kütlesinin yaklaşık 3 bin 400 katı ve yaklaşık 40 Ay çapına (140 bin kilometre) sahip. 

Makalenin yazarlarından Thomas Haworth "Bu şey adeta kozmik arka bahçemizde ve biz onu kaçırdık" diyor.

Güneş Sistemi'nin yakın çevresini ifade eden Yerel Kabarcık'ta yer alan Eos, bugüne kadar bulunan en yakın moleküler bulut. 

Bilim insanları bu sayede yıldız ve yıldız sistemlerinin nasıl oluştuğunu çok daha iyi anlayabilecekleri bir imkana sahip. 

Burkhart, "Teleskoplarımızla baktığımızda, oluşum aşamasındaki tüm yıldız sistemlerini görebiliyoruz ancak bunun nasıl gerçekleştiğini ayrıntılı olarak bilmiyoruz" diyerek ekliyor: 

Eos'u keşfetmemiz heyecan verici çünkü artık moleküler bulutların nasıl oluştuğunu ve ayrıştığını, bir galaksinin yıldızlararası gaz ve tozu yıldızlara ve gezegenlere nasıl dönüştürdüğünü doğrudan ölçebiliyoruz.

Araştırmacılar ayrıca yeni yöntemi kullanarak yakınlarda gizlenen başka moleküler bulutları da keşfetmeyi umuyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Thavisha Dharmawardena "Bu teknik yıldızlararası ortam hakkında bildiklerimizi baştan yazabilir, galaksideki gizli bulutları ortaya çıkarabilir ve hatta kozmik şafağın algılanabilen en uzak sınırlarına kadar ulaşabilir" ifadelerini kullanıyor.

Independent Türkçe, Space.com, CNN, Nature Astronomy