Mısır, Afrika Birliği’nde Kongo’nun başkanlığını destekliyor

Etiyopya baraj müzakerelerine devam edilmesinin beklendiği bir ortamda

Sisi, Kongo Cumhurbaşkanı’ndan bir mektup aldı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Kongo Cumhurbaşkanı’ndan bir mektup aldı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır, Afrika Birliği’nde Kongo’nun başkanlığını destekliyor

Sisi, Kongo Cumhurbaşkanı’ndan bir mektup aldı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Kongo Cumhurbaşkanı’ndan bir mektup aldı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Etiyopya Nahda Barajı müzakerelerinin yeniden başlatılmasına ilişkin girişiminin sonuçları beklenirken, Kongo Cumhuriyeti Afrika Birliği başkanlığı Mısır’dan destek aldı. Mısır Cumhurbaşkanı Abdel-Fattah El-Sisi dün yaptığı açıklamada, ülkesinin bu yıl boyunca yapılacak Afrika Birliği faaliyetlerine liderlik etme konusundaki önemli sorumluluğu üstlenmesi için Kongo Cumhuriyeti’ni desteklemeye devam ettiğini söyledi.
Sisi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’nın Özel Elçisi ve Kongo'nun Afrika Birliği Daimi Temsilcisi Jean-Leon Ngando’yu, başkent Kahire’de Dışişleri Bakanı Samih Şukri’nin de katılımı ile ağırladığı sırada, Afrika Birliği’nin dönem başkanı Demokratik Kongo Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi’den bir mektup teslim aldı. Mısır cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Kongo Cumhurbaşkanı yazdığı mektupta, Afrika Birliği’nin şu anki başkanlığı kapsamında Mısır’ın kıtadaki çok çeşitli faaliyetleri çerçevesinde sahip olduğu geniş kapsamlı tecrübesine istinaden Kongo Cumhuriyeti’ne verdiği destek ve dayanışma için en içten takdirleri ifade edilmiş ve iki ülke arasındaki seçkin dostluk ve kardeşlik ilişkisine yönelik övgüler ve bu ilişkilerin her konuda güçlendirilmeye devam etmeye yönelik isteğini dile getirmişti.
Sisi ise yaptığı açıklamada Kongo Cumhuriyeti’nin Afrika Birliği’ndeki şu anki başkanlığı kapsamında sarf ettiği çabaya övgüde bulundu. Mısır Cumhurbaşkanı, iki ülke arasındaki seçkin tarihi ilişkilerin bir uzantısı olarak, iki ülke arasındaki ikili ilişkiler düzeyinde verdiği desteğin yanı sıra yıl boyunca Afrika’daki ortak eylemlere liderlik etme konusunda son derece önemli olan sorumluluğu üstlenmesi için Kongo’ya destek vermeye devam ettiğini vurguladı. Cumhurbaşkanı yaptığı açıklamada, Etiyopya Nahda Barajı dosyası ile ilgili bir açıklamada bulunmadı ancak Ngando ile gerçekleştirdiği toplantıda, Afrika Birliği’nin gündeminde bir öncelik olan kıtadaki ortak çıkarlara yönelik bir dizi konudaki gelişmelere ilişkin konuların ele alındığını belirtti.
Kongo Cumhurbaşkanı daha önce, Dışişleri Bakanı’nın yaklaşık iki hafta önce Mısır, Sudan ve Etiyopya’ya gerçekleştirdiği ziyarette Nahda Barajı ile ilgili müzakerelerin yeniden başlatılması için bir girişimde bulunmuştu ve yanıt bekliyordu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Eylül ayı ortalarında, barajın makul bir süre içerisinde doldurulması ve işletilmesi konusunda bağlayıcı bir anlaşmaya varılması için Afrika Birliği gözetiminde söz konusu üç ülke arasındaki müzakerelerin yeniden başlatılması için teşvik eden bir başkanlık bildirisini onaylamıştı.
Afrika Birliği, müzakerelerin yeniden başlaması için bir tarih belirlemedi ancak ülkesi Afrika Birliği’ne başkanlık eden Cumhurbaşkanı Felix Tshiseked, geçen ay yaptığı açıklamada müzakerelerin yakın gelecekte yeniden başlayacağını belirti. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri ise iki gün önce yaptığı açıklamada, ülkesinin her zaman müzakerelere girmek için hazır olduğunu belirtti ve barajın doldurulması ve işletilmesi konusunda yasal ve bağlayıcı bir anlaşmanın önemi vurguladı.
Diğer yandan, Mısır dün, Nil Havzası ülkeleri ile işbirliğini güçlendirmeyi hedefleyen bir dış politika kapsamında, Güney Sudan’da güneş enerjisiyle çalışan yeraltı içme suyu tesisleri inşa etme projesinin ikinci aşamasını başlattı. Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Güney Sudanlı mevkidaşı Manawa Peter’in katılımı ile yeraltı içme suyu tesisleri için güneybatı Sudan’daki Kabo, Kabori ve el-Recef köylerinde kuyu kazılmaya başlandığını duyurdu. Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı, Güney Sudan’ın başkenti Cuba’ya 20-30 kilometre uzaklıkta bulunan ve su kaynaklarından uzak kalan kırsal alanlarda 7 adet yeraltı içme suyu kuyusu inşa etmeyi planlıyor. Su kuyularının Kabo, Kabori, batı el-Recef, Amadi, Munciri, el-Recef, Lado Dağı’nda kurulacağı belirtildi.
Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, bakanlığın Cuba’da şehrinde 6 yeraltı kuyusu inşa ettiğini, aynı zamanda nehir suyunu Wau kentindeki su yollarının yakınındaki nüfus merkezlerine taşımak için bir kaldıraç ünitesinin kurulduğunu, merkez şehirler ile köyleri su yolları ile birbirine bağlamak için bazı nehir yataklarının inşa edildiğini ve Bahr-el Gazel Havzası’ndaki su yollarını arıtmak için proje başlattığını açıkladı.
Mısırlı bakan, Mısır’ın sahip olduğu çalışma gücü, su kaynakları ve diğer alanlarda çeşitli teknik ve kurumsal uzmanlıklar sebebiyle Nil Havzası ülkeleri ve Afrika ülkeleriyle işbirliğini, ülkesinin dış politikasının ana eksenlerinden biri olarak nitelendirdi.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.