Mısır ve Tunus’tan Libya seçimlerinin zamanında yapılmasına destek

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı, Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı ile yaptığı görüşmede  (Başkanlık Konseyi)
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı, Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı ile yaptığı görüşmede (Başkanlık Konseyi)
TT

Mısır ve Tunus’tan Libya seçimlerinin zamanında yapılmasına destek

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı, Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı ile yaptığı görüşmede  (Başkanlık Konseyi)
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı, Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı ile yaptığı görüşmede (Başkanlık Konseyi)

Mısır ve Tunus, kardeş ülke Libya’ya güvenlik, istikrar ve egemenliğin geri dönüşünün önünü açacak şekilde Libya krizini sona erdirme arzularını dile getirdiler. Diğer taraftan,  5+5 Ortak Askeri Komite toplantıları dün, ABD ve BM, Libya'daki paralı askerlerin, yabancı savaşçı ve güçlerin ülkeden geri çekilmesi için kapsamlı bir eylem planının geliştirilmesinde ilerleme kaydetme çağrılarında bulunurken, İsviçre'nin Cenevre kentinde ikinci gününe girdi. Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in önceki akşam yaptıkları telefon görüşmesinde, Libyalıların yol haritasında üzerinde anlaştıklarına uyularak, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin bu yıl sonundan önce zamanında yapılması gerektiğini vurguladıklarını bildirdi. Ayrıca, ilgili uluslararası kararlar uyarınca tüm yabancı güçlerin ve paralı askerlerin Libya'dan çıkışının önemine dikkati çektiler.
ABD'nin Trablus Büyükelçisi Richard Norland, Ortak Askeri Komite’nin kaydettiği ilerlemeyi sürdürmeye devam edeceğine dair umudunu dile getirdi. Norland,  dün yaptığı kısa bir açıklamada, “Cenevre toplantıları Libya'yı bölmeye devam eden askeri, güvenlik ve mali konularda ortak bir zemin bulmak için başka bir fırsat oluşturuyor” dedi.
BM misyonu, geçen yıl 23 Ekim'de imzalanan ateşkes anlaşması çerçevesinde Cenevre toplantısında ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarını ve Libya konulu Berlin Konferansı'nı ele aldı. Ayrıca Ortak Askeri Komite üyelerini, paralı askerlerin ve yabancı kuvvetlerin geri çekilmesi için bir eylem planı geliştirmek üzere bu fırsatı değerlendirmeye çağırdı.
Açılış konuşmasında, Libya Destek Misyonu Başkanı Jan Kubis, Komite’ye şunları kaydetti:
“Eğer bu eylem planında uzlaşıp anlaşabilirseniz, halkınıza ülkedeki tüm kurum ve otoritelerde değişime yol açması beklenen ve sağlam bir halk meşruiyetine dayanan seçimlerde ilerleme de dahil olmak üzere bir umut mesajı gönderirsiniz.”
Konunun karmaşık ve bölge ülkeleri ile uluslararası toplum için endişe verici olduğunu belirten Kubis, Birleşmiş Milletler ve uluslararası ortaklarının, ateşkesle ilgili BM gözlemcilerini denetim için göndermeleri ve Libya gözetimi altında geri çekilme sürecini doğrulamak da dahil olmak üzere bu çabayı desteklemeye hazır olduklarını vurguladı.
Öte yandan, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi ve milletvekilleri Musa el-Koni ve Abdullah el-Lafi, önceki gün Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh ile yaklaşan seçimler için son hazırlıkları görüştüler. Başkanlık Konseyi tarafından yapılan açıklamaya göre, toplantıda planlanan seçim sürecinin uygulanmasına yönelik mekanizmalar ve başarısı için en iyi teknik ve güvenlik araçlarının hazırlanması konusu ele alındı.
Komisyon Yönetim Kurulu Başkanı, geçerli uluslararası ilke ve standartlara uygun olarak adil ve şeffaf bir seçim sürecinin yürütülmesi için Komisyonun yaptığı son hazırlıkları ele alırken, sonuçlarıyla siyasi sürece dahil olan tüm tarafların kabul ettiği serbest seçimlerin yapılmasına katkıda bulunmak için herkesin üzerinde uzlaştığı yaklaşan seçim sürecine ilişkin yasal ve anayasal bir çerçevenin oluşturulması gerektiğinin altını çizdi. 
Öte yandan, Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdülhamid Dibeybe, dün Doha'da görüştüğü Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani'nin, Libya dosyasında Katar'ın rolünün olumlu olacağını teyit ettiğini ve ne zaman istenirse seçimleri destekleyeceklerini belirttiğini aktardı.
Dibeybe, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani'yi bu ay sonunda yapılacak Libya İstikrar Konferansı'na katılmaya davet ettiğini, toplantıda başta yatırım ve yeniden yapılanma alanı olmak üzere iki ülke arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmenin ve geliştirmenin yollarını tartıştığını kaydetti. 
Dibeybe, dün akşam Dışişleri ve Maliye Bakanları ile Petrol Şirketi Başkanı’nın da aralarında bulunduğu büyük bir heyetin başkanlığında göreve başlamasından bu yana ilk kez Katar'a resmi bir ziyarette bulundu. Libya Hükümet Sözcüsü Muhammed Hammude, iki günlük ziyaretin iki ülke arasındaki ilişkileri geliştirmeyi ve enerji ve yatırım alanlarında işbirliği yollarını tartışmayı amaçladığını söyledi.
Öte yandan Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanları Komitesi Sendikası, Dibeybe hükümetinin komite üyelerinin aidatlarını ödememe sözünü yerine getirmemesini protesto etmek için önümüzdeki Pazar gününden itibaren oturma eylemi yapacağını duyurdu.
Sendikadan resmi bir kaynak, bu adımın, yakın zamanda Giryan şehrinde düzenlenen bir forumda, ‘Dibeybe’nin üniversite öğretim üyelerinin koşullarıyla ilgili alaycı ve sorumsuz açıklamaları’ olarak nitelendirdiği duruma cevaben geldiğini belirtti.



Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
TT

Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)

Umman ve Lübnan, bugün yayımladıkları ortak bildiride, İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik süregelen saldırılarından ve Arap topraklarının işgalinden derin kaygı duyduklarını belirtti. Bildiride, bu adımların 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyete ilişkin kararların açık ihlali olduğu vurgulandı.

Taraflar ayrıca, 4 Haziran 1967 sınırları üzerinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını öngören Arap tutumunun değişmezliğini yineledi. Bildiride, Arap dayanışmasının güçlendirilmesinin, devletlerin egemenliğine saygının ve iyi komşuluk ilkeleri ile uluslararası hukukun öneminin altı çizildi.

Ortak bildiri, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın Umman’a gerçekleştirdiği ziyaretin sonunda yayımlandı. Avn, ziyareti sırasında Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile iki oturumdan oluşan görüşmeler yaptı.

Bildiride, Avn’ın ziyaretinin ‘Umman ile Lübnan arasındaki köklü kardeşlik ilişkilerinden’ kaynaklandığı ve ikili iş birliğini güçlendirme iradesini yansıttığı ifade edildi.

Sultan Heysem bin Tarık ile Cumhurbaşkanı Avn’ın gerçekleştirdiği resmi görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkiler ele alındı; taraflar siyasi, ekonomik, yatırım, bankacılık, turizm, ulaşım ve lojistik hizmetler gibi alanlarda iş birliğini genişletme kararlılıklarını dile getirdi.

İki ülke, ikili iş birliğini güçlendirecek yeni anlaşmalar ve mutabakat zaptlarının imzalanması için çalışma yürütme konusunda mutabık kaldı. Ayrıca ticari, kültürel ve bilimsel değişimi destekleme; özel sektörün ortaklık ve kalkınma fırsatlarından daha geniş biçimde yararlanmasının teşvik edilmesi kararlaştırıldı.

Bölgesel gelişmeler

Bölgesel gelişmelere ilişkin bölümde, iki taraf İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik devam eden saldırıları ile Arap topraklarının işgalinden duydukları derin kaygıyı dile getirdi. Bu adımların, 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyetin açık ihlali olduğu vurgulandı. Taraflar, saldırıların derhal durdurulması ve işgal altındaki tüm Lübnan ve Arap topraklarından tam çekilme çağrısında bulundu. Ayrıca gerilimin önlenmesi, istikrarın sağlanması, yerinden edilenlerin dönüşünün kolaylaştırılması ve yeniden imar çabalarına destek verilmesi gerektiği ifade edildi.

Umman tarafı, Lübnan’ın egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne tam destek verdiğini yinelerken, devlet kurumlarının -başta Lübnan ordusu ve meşru güvenlik güçleri olmak üzere- güçlendirilmesinin ve Lübnan liderliğinin yürüttüğü ekonomik, mali ve idari reformların desteklenmesinin önemini vurguladı.

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, bu sabah Maskat’taki el-Alam Sarayı'nda özel bir oturum gerçekleştirdi.

Şarku’l Avsat’ın Umman resmi haber ajansı ONA’dan aktardığına göre, görüşmede iki ülkeyi ilgilendiren çeşitli konularda görüş alışverişinde bulunuldu. Ayrıca, iki ülke ve iki halkın yararına olacak iş birliği ve ortaklık fırsatlarının güçlendirilmesinin önemine dikkat çekildi; kültürel, ekonomik ve kalkınma alanları da dahil olmak üzere çeşitli sektörlerde bağların daha da sağlamlaştırılması gerektiği belirtildi.


Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
TT

Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)

Tunus ana muhalefet partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (NSFT) üyesi ve siyasi aktivist Şeyma İsa, tutukluluk koşullarını protesto etmek için başladığı açlık grevinde dokuzuncu gününe girdi.

1 Aralık'ta muhalefet tarafından düzenlenen yürüyüşe katılan İsa, devlet güvenliğine karşı komplo kurmak suçundan Temyiz Mahkemesi tarafından verilen bir kararla sivil polisler tarafından gözaltına alındı. Muhalif aktivist, hapishaneye girer girmez açlık grevine başladı.

Şeyma İsa (45), 2023 yılının şubat ayında yakalanmış, gözaltında tutulmuştu ve aynı yılın temmuz ayında serbest bırakılmıştı. Birinci Derece Mahkemesi tarafından 18 yıl hapis cezasına çarptırılan İsa’nın cezası temyiz sonucunda 20 yıla çıkarılmıştı.

İsa'nın yanı sıra aynı davayla bağlantılı olarak NSFT lideri, tanınmış siyasetçi Ahmed Necib eş-Şabi (82) de tutuklandı ve 12 yıl hapis cezasına çarptırdı. Muhalif Avukat Ayaşi Hammami (66) de terör suçlamasıyla beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölümü Müdür Yardımcısı Bessam Havaci, “Tunus muhalefetinin önemli simalarının tutuklanması, Cumhurbaşkanı Kays Said'in tek başına iktidarına alternatif olan her şeyi ortadan kaldırma planının son adımıdır. Bu tutuklamalarla Tunuslu yetkililer, siyasi muhalefetin çoğunu etkili bir şekilde hapse atmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Tunus muhalefeti ve NSFT, 25 Temmuz 2021'de olağanüstü hal (OHAL) ilan edip ardından yeni bir siyasi sistem kurarak geniş yetkilerle iktidarını sürdüren Cumhurbaşkanı Kays Said'in yönetimine karşı çıkıyor ve demokrasinin yeniden tesis edilmesini talep ediyor. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre buna karşın yetkililer tutuklananları hükümeti devirmeye ve devlet kurumlarını yıkmaya teşebbüs etmekle suçluyor. Muhalefet ise mevcut rejimi tutuklulara karşı siyasi suçlamalar uydurmak ve yargıyı emirlerine boyun eğdirmekle suçluyor.


Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
TT

Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)

Hamas, ateşkesin ikinci aşamasına geçilmesini desteklediklerini ve silah bırakmaya açık olduklarını duyurdu.

Adının paylaşılmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan Hamas yetkilisi, Filistin devletinin kurulmasını sağlayacak müzakerelerin başlatılması halinde silah bırakacaklarını söylüyor:

Bu zorla veya ültimatomlarla yapılamaz. İsrail iki yıl boyunca Hamas'ı silahsızlandırmak için tüm askeri gücünü kullandı ama işe yaramadı. Silah bırakma meselesi siyasi bir sorunla bağlantılıdır ve bu nedenle siyasi bir çözüm gerektirir.

Yetkili, Filistinlilerin 78 yıllık İsrail işgaline karşı silahlı mücadele hakkının olduğunu belirterek, 1967 sınırlarının esas alınacağı bir Filistin devleti kurulması taleplerini yineliyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. Haberde, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü kontrol ettiği belirtiliyor.

İsrail, Hamas'ın elindeki 28 rehinenin hepsini teslim etmeden ikinci aşamaya geçilmeyeceğini duyurmuştu. Filistinli örgüt şimdiye dek 27 rehineyi İsrail'e gönderdi. Ancak 7 Ekim saldırısında öldürülen İsrailli polis memuru Ran Gvili'nin naaşı hâlâ Gazze'de. Hamas yetkilisi, cesedin yerini bulmak için çalışmaların sürdüğünü söylüyor.

İkinci aşama kapsamında Barış Kurulu üyelerinin belirlenmesi ve Gazze'ye güvenlik gücü konuşlandırılması hedefleniyor. Bu aşamaya geçiş için Hamas'ın silah bırakmayı kabul etmesi gerekli. Bunun ardından İsrail askerleri daha gerideki bir hatta çekilecek.

Trump ikinci aşamaya "çok yakında geçileceğini" söylemiş fakat bir takvim açıklamamıştı. Ocak itibarıyla Gazze'ye ISF askerlerinin gönderilmesi planlanıyor.

Hamas yetkilisi, 7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nda esir alınan kişileri ilk etapta operasyondan kısa süre sonra bırakmayı düşündüklerini söylüyor.

Ancak İsrail'in saldırıları durdurmaması ve arabulucular tarafından savaşın sonlandırılacağına dair garantiler sunulmaması nedeniyle bu plandan vazgeçtiklerini ifade ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın öncülüğünde hazırlanan plana göre ISF, Hamas'ın silahsızlandırılmasında da rol oynayacak.

Öte yandan Hamas yetkilisi, ISF kontrolündeki böyle bir sürece yanaşmayacaklarını belirterek, güvenlik gücü askerlerinin Gazze'de İsrail ordusuyla Filistin halkı arasında "tampon bölge" görevi görmesi gerektiğini savunuyor.

Ayrıca silahsızlanma karşılığında İsrail ordusunun tamamen Gazze'den çekilmesini talep ettiklerini aktarıyor.

7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nın sonuçlarından pişmanlık duymadıklarını söyleyen Hamas yetkilisi, dünya kamuoyunun İsrail'in gerçek yüzünü görmesini sağladıklarını vurguluyor:

Tarihi değiştirmeyi başardık. Dünya gözlerini açtı, Filistinlilerin yaşadıklarını ve İsrail'in ne suçlar işlediğini gördü.

IDF ve Yahudi yerleşimciler işbirliği yapıyor

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilerle aktif işbirliği yaptığı aktarılıyor.

İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın hazırladığı Zman Emet (Gerçek Zamanlı) programına katılan Tuğgeneral Avi Bluth, ISF'nin "sınır bölgelerinde çiftlikler kurmaları için yerleşimcilerle tam işbirliği içinde hareket ettiğini" söyledi.

Bluth, bu işbirliğinin özellikle geçen yıl temmuzda hızlandırıldığını belirtti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz