عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Filistin Yüksek Fetva Kurulu’ndan Kudüs’te dini çatışma uyarısı

Komorlar Müftüsü, ülkesinin İsrail ile ilişkileri normalleştirme niyetini yalanladı

Geçtiğimiz günlerde Mescid-i Aksa yakınlarındaki Yusufiye mezarlığında Kudüs belediyesi tarafından yıkılan mezarların insan kalıntılarını gösteren bir Filistinli (AFP)
Geçtiğimiz günlerde Mescid-i Aksa yakınlarındaki Yusufiye mezarlığında Kudüs belediyesi tarafından yıkılan mezarların insan kalıntılarını gösteren bir Filistinli (AFP)
    Tel Aviv / Şarku’l Avsat
TT
TT

Filistin Yüksek Fetva Kurulu’ndan Kudüs’te dini çatışma uyarısı

Geçtiğimiz günlerde Mescid-i Aksa yakınlarındaki Yusufiye mezarlığında Kudüs belediyesi tarafından yıkılan mezarların insan kalıntılarını gösteren bir Filistinli (AFP)
Geçtiğimiz günlerde Mescid-i Aksa yakınlarındaki Yusufiye mezarlığında Kudüs belediyesi tarafından yıkılan mezarların insan kalıntılarını gösteren bir Filistinli (AFP)

Filistin Yüksek Fetva Kurulu’nda gerçekleştirilen toplantıda, İsrail’in özelde Mescid-i Aksa ve genel olarak Kudüs şehrine yönelik ihlallerinin artması konusunda uyarıda bulunuldu. Kurul tarafından yapılan açıklamada, “Kudüs'teki Müslüman ve Hristiyanların dini haklarını hedef alan işgal uygulamaları dizginlenemez hale geldi. İsrail-Filistin çatışmasının, Kutsal Şehir ve halkının sınırlarını aşan dini bir çatışmaya dönüştürme tehdidinde bulunuyor” ifadelerine yer verildi.
Filistin’in tüm bölgelerinden temsilcilerin katıldığı Kurul toplantısının 200’üncü oturumu olması hasebiyle bir kutlama niteliğinde olması gerekiyordu. Ancak, araştırmanın konuları ve ele alınan olaylar, atmosferi kasvetli ve gergin hale getirdi. Uzmanlar, İsrail hükümetinin Arap Kudüs'ünün özelliklerini ortadan kaldırmak için izlediği sistematik bir politika olduğunu vurguladı. Mescid-i Aksa'nın yanındaki Yusufiye Mezarlığı'nın bitişiğindeki Şehitler Türbesi’nin arazisindeki mezarlardaki kazıların devamına izin veren Kudüs'te defnedilenlerin cenazelerinin gasp edilmesi ve Kudüs'teki İslami Mezarlıkların Bakımı Komitesi'nin açtığı davanın reddeden İsrail mahkemesinin kararına atıfta bulundular.
Kurul, ayrıca işgal mahkemesinin ‘sınırlı hak’ olarak isimlendirilen ve Yahudilerin Mescid-i Aksa avlularında sessizce ibadet etme kararı da kınadı. Bu, karar ibadetler sessiz yapıldığı sürece ibadet etmelerine izin vermek demektir. Bu kararın Mescid-i Aksa'ya Yahudileştirme lehine yeni bir realiteyi empoze etmeyi amaçladığına dikkat çekildi. Kurul, işgal güçlerinin Mescid-i Aksa'ya yönelik zulmünü kınadı. Mescid-i Aksa’nın tamamının sadece Müslümanlara ait olduğunu ve kimsenin caminin içişlerine karışmaya hakkı olmadığını vurgulanarak, işgal makamlarını mescide dokunmamaya ve kutsiyetine saygı göstermeye çağrısında bulunuldu.
Yüksek Fetva Kurulu, Filistinlilerin acılarına başka yönlerden de değinerek, zeytin toplayan çiftçilerin yerleşimcilerin topraklarına erişimini engellemeye yönelik saldırılarına maruz kaldıklarına dikkat çekti. Hapishanelerdeki tutsaklar, özellikle açlık grevi yapanlar ve hastalar, ilahi ve uluslararası kanunlara aykırı olarak en kötü suiistimallere ve özgürlüklerine yönelik saldırılara maruz kalan ve genel olarak Filistinlilerin işkenceye anavatanlarından sürülme ve silme politikasına maruz kaldığına değindi. Bu bağlamda Kurul, Kudüs'teki Mezarlık Bakım Komitesi Başkanı Mustafa Ebu Zehra'nın mezarlıkları korumaya çalışırken yaptığı faaliyetlere misilleme olarak işgal güçleri tarafından tutuklanmasını kınadı.
Öte yandan Filistin Din İşleri ve İslami İlişkilerden Sorumlu Devlet Başkanı Danışmanı Mahmud el-Hebbaş, dün Komorlar Cumhuriyeti Müftüsü Ebu Bekir Abdullah Jamal el-Leyl ile görüştü. İkili, söz konusu görüşmede kentin korunması için ortak işbirliği yollarını, Kudüs ve mübarek Mescid-i Aksa'da bulunanların kararlılığını destekleme konularını ele aldı. Komorlar Cumhuriyeti Müftüsü, ülkesinin işgali sona erdirmek ve başkenti Kudüs olan bağımsız bir devlet kurmak için Filistinlilerin meşru hakkından yana olduğunu vurguladı. Bazı medya organlarında Komorlar'ın İsrail ile diplomatik ilişkiler kurma niyetiyle ilgili çıkan söylentilerin asılsız olduğunun altını çizdi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.