Eve hırsız girdiğini sanan çiftin karşısına ayı çıktı

Dünya Doğayı Koruma Vakfı, 2019'da Marsika bozayısı türünün tükenme tehlikesi altında olduğu uyarısında bulunmuş, son 25 yılda ayıların yüzde 63'ünün yasadışı avcılık veya araç çarpması nedeniyle yaşamını kaybettiğini bildirmişti (Bruno D’Amicis/Rewilding Europe)
Dünya Doğayı Koruma Vakfı, 2019'da Marsika bozayısı türünün tükenme tehlikesi altında olduğu uyarısında bulunmuş, son 25 yılda ayıların yüzde 63'ünün yasadışı avcılık veya araç çarpması nedeniyle yaşamını kaybettiğini bildirmişti (Bruno D’Amicis/Rewilding Europe)
TT

Eve hırsız girdiğini sanan çiftin karşısına ayı çıktı

Dünya Doğayı Koruma Vakfı, 2019'da Marsika bozayısı türünün tükenme tehlikesi altında olduğu uyarısında bulunmuş, son 25 yılda ayıların yüzde 63'ünün yasadışı avcılık veya araç çarpması nedeniyle yaşamını kaybettiğini bildirmişti (Bruno D’Amicis/Rewilding Europe)
Dünya Doğayı Koruma Vakfı, 2019'da Marsika bozayısı türünün tükenme tehlikesi altında olduğu uyarısında bulunmuş, son 25 yılda ayıların yüzde 63'ünün yasadışı avcılık veya araç çarpması nedeniyle yaşamını kaybettiğini bildirmişti (Bruno D’Amicis/Rewilding Europe)

İtalya'da evlerine hırsız girdiğini zanneden bir çift, yatak odası balkonunda nesli tükenme tehlikesi altında olan bir ayıyla karşılaştı.
Lazio'daki Frosinone bölgesinde yer alan Pescosolido köyünde yaşayan Annalisa Castagna  ve eşi Claudio Parravano, pazar gecesi bir ses duydu ve eve hırsız girmiş olabileceğini düşünerek etrafı kontrol etmeye başladı.  
Odalarda herhangi bir şeyle karşılamayan çift, daha sonra evin dışına çıkıp cep telefonlarının ışığıyla bahçeye baktı.
O sırada Castagna, giriş katındaki yatak odası balkonunda bir ayıyla yüz yüze geldi.
Yaşadıklarını Sei di Pescosolido se adlı Facebook grubundaki gönderisinde anlatan Castagna, "Ayıyla yüz yüze geldiğimde çığlık attım" dedi.
Ev sahibi, "Ayı hırladı ve beni pençesiyle yakalamaya çalıştı. Cep telefonumun loş ışığında ağzındaki dişleri saydım ve kırmızı dilini gördüm" diye yazdı.
Castagna daha sonra olayın şokuyla bir anda geri çekilip evin içine koştuğunu söyledi. Öte yandan eşi de zemin kattaki diğer balkona atlayarak kendini kurtarmaya çalışırken hafif yaralandı.
Ev sahibi, "Ayı da kesinlikle ürkmüştü, belki de bizden daha fazla korkmuştu. Yetkililerin, ayının doğal yaşam alanına geri götürülmesi için gerekenleri yapmasını umuyoruz" ifadelerini kullandı.

Söz konusu ayı birkaç gün önce Pescosolido köyüne yakın San Donato Val di Comino köyünde de görülmüştü.  
Bölge sakinlerinden biri ayının fotoğrafını çekip Facebook'ta paylaşmıştı. Daha sonra ayının nesli tükenme tehlikesi altında olan Marsika bozayısı olduğu belirlenmişti.
Her iki köy de Marsika bozayılarının yaşadığı Abruzzo ulusal parkına yakın konumda. Yaklaşık 50 tane Marsika bozayısı kaldığı düşünülen parkının sözcüsü Daniela D'Amico ise bölge sakinlerini ayılara karşı uyararak ailenin başına gelen olayın da araştırılacağını söyledi.
Independent Türkçe, Guardian, Italy 24 News



Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, yediklerimizin hayatımızın ilerleyen dönemlerinde yakalanacağımız kronik hastalıkların miktarını belirleyebileceği konusunda uyarıyor.

Araştırma sebze-meyve, balık ve doymamış yağlar bakımından zengin Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme düzeninin yaşlılarda demans da dahil olmak üzere kronik hastalıkların gelişimini yavaşlatabileceğini ortaya koydu. İşlenmiş et ve şeker açısından zengin, iltihabı artıran diyetlerse bu süreci hızlandırabilir.

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar, 4 diyetin yaşlılardaki kronik hastalıklar üzerindeki etkilerini inceledi.

İncelenen diyetlerden üçü sağlıklı ve sebze, meyve, tam tahıl, kuruyemiş, baklagiller ve doymamış yağların alımına; şekerli yiyecekler, kırmızı et, işlenmiş et ve tereyağı/margarin tüketimininse azaltılmasına odaklanıyor.

Diğer yandan dördüncü diyet iltihaplanmaya yol açıyor ve daha az sebze, çay ve kahve; daha çok kırmızı ve işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içecek tüketimini içeriyor.

Araştırmacılar İsveç'teki 60 yaş ve üstü 2400 yetişkinin beslenmelerini 15 yıl boyunca izleyip kronik hastalıklarını takip etti.

Alınan besinleri, gıda sıklığı anketleri ve şu 4 diyet örüntüsüne bağlılıkla ölçtü: Ampirik Diyet İnflamatuar İndeksi (EDII), AHEI, Alternatif Akdeniz Diyeti (AMED) ve MIND (Nörodejeneratif Gecikme için Akdeniz - Dash Müdahalesi).

Multimorbidite, kronik hastalıkların sayısıyla tanımlanıp organ sistemlerine göre (kas-iskelet, kardiyovasküler ve nöropsikiyatrik) gruplandırıldı.

Nature Aging adlı bilimsel dergide yayımlanan sonuçlar, sağlıklı diyetleri benimseyenlerde kronik hastalıkların daha yavaş geliştiğini ortaya koydu.

Örneğin, başta AMED, AHEI ve MIND olmak üzere sağlıklı beslenme örüntülerine uzun süreli bağlılık, yaşlılarda kronik hastalıkların daha yavaş gelişmesiyle bağlantılı çıktı.

Bu, kardiyovasküler hastalıklar ve demans için geçerli olsa da kas ve kemiklerle ilgili hastalıklarda böyle bir bağlantı görülmedi.

Ancak iltihaplanma oluşturan diyeti benimseyenlerde kronik hastalık riski arttı.

Karolinska Enstitüsü'ndeki Yaşlanma Araştırma Merkezi, Nörobiyoloji, Bakım Bilimleri ve Toplum Bölümü'nde doktora sonrası araştırmacı olan ortak birinci yazar Adrián Carballo-Casla, "Sonuçlarımız, yaşlanan popülasyonlarda multimorbiditenin gelişimini diyetin ne kadar önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor" diyor.

Diyetin koruyucu etkileri, yaşlanmaya bağlı hastalıklarda kilit önem taşıyan bir faktör olan iltihaplanmanın azalmasıyla açıklanabilir.

Araştırma makalesinin yazarları, uzun ömür üzerinde en büyük etkiye sahip olabilecek diyet önerilerini ve yaşlarına, cinsiyetlerine, psikososyal geçmişlerine ve kronik hastalıklarına göre bunlardan en fazla yararlanabilecek yaşlı gruplarını belirleyerek araştırmalarını ilerletmek istiyor.

Independent Türkçe