Cezayir ve Güney Afrika: Paralı askerler ve yabancı güçler Libya'dan çekilmeli

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra (AFP)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra (AFP)
TT

Cezayir ve Güney Afrika: Paralı askerler ve yabancı güçler Libya'dan çekilmeli

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra (AFP)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra (AFP)

Cezayir ve Güney Afrika ülkelerinin dışişleri bakanları, Libya’da genel seçimlerin ardından paralı askerlerin ve yabancı güçlerin Libya'dan çekilmesi ve ülkede ulusal uzlaşmanın sağlanması gerektiğine vurgu yaptı.
  Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, Güney Afrika Dışişleri Bakanı Naledi Pandor ile Cezayir’de, dışişleri bakanlığı genel merkezinde gerçekleştirdiği görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, “İki ülke, “Libya'nın iç işlerine her türlü dış müdahaleyi şiddetle reddediyor ve uluslararası toplumun, 24 Aralık'taki genel seçimlere hazırlık amacıyla Libyalılar tarafından yürütülen çabaları içtenlikle desteklemesi gerektiğini belirtiyor” dedi.
 Lamamra, geçen Cuma günü Cezayir International (Cezayir ile ilgili yurtdışı haberleri yapan yeni bir uydu kanalı) ile yaptığı röportajda şu ifadeleri kullandı: “Cezayir, kardeş ülkelerin başında vatanını seven, ulusal çıkarlar yerine başkalarının çıkarları için dış hesaplara girmeyen erkek ve kadınların olmasını istiyor.”
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra’nın bu açıklaması Libya seçimlerinde aday olan ve Cezayir'in siyasi muhalif olarak gördüğü Libya Ulusal Ordusu (LUO) lideri Mareşal Halife Hafter'e üstü kapalı bir gönderme olarak yorumlandı.
Hafter'e bağlı güçler, geçtiğimiz Haziran ayında Cezayir sınırını kapattıklarını açıklamıştı. Libya medyası, bu kararın bölgedeki DEAŞ bağlantılı terör örgütlerinin tehditlerinin gözlenmesinden sonra geldiğini söyledi.
Diğer yandan Libya Ulusal Ordusu Ahlaki Rehberlik İdaresi, "silahlı kuvvetlerin Libya-Cezayir sınırını kapattığını ve burayı hareketin yasak olduğu bir askeri bölge ilan ettiğini" belirtti.
Cezayir ve Güney Afrika ülkelerinin dışişleri bakanları yaptıkları ortak bir açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) Batı Sahra Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'yı “Afrika Birliği (AfB) Barış ve Güvenlik Konseyi’nin 9 Mart 2021'de kabul edilen kararının uygulanmasını sağlamak için AfB ile yakın koordinasyon kurmaya çağırdılar. Söz konusu karar her ikisi de Afrika Birliği üyesi olan Fas Krallığı ve Polisario'yu koşulsuz doğrudan müzakerelere başlamaya çağırıyor.
  Açıklamada, Lamamra'nın BM'nin Sahra elçisini, Güvenlik Konseyi'nin 1991 tarihli 690 sayılı kararında oybirliğiyle kabul edilen yerleşim planını etkinleştirmeye çağırdığı belirtildi. Söz konusu açıklamada iki ülkenin, "kıtadaki çatışmaları ve krizleri önlemeye, yönetmeye ve çözmeye yönelik çabalarla ilgili olarak, Afrika sorunlarına Afrika çözümleri ilkesine bağlı kalma gereği" vurgulandı.
Cezayir ve Güney Afrika, ‘Afrika Birliği ve Birleşmiş Milletler içindeki ortak çabalarını yoğunlaştırma, Afrika'nın çıkarlarını teşvik etme ve öncü programlarını ilerletme’ konusunda anlaştılar. İki ülke Afrika Birliği'nin kurucu yasasında yer alan ilke ve hedefler doğrultusunda AfB'nin birliğine yönelik ortak taahhütlerini yinelediler.
 Mali'deki durumla ilgili olarak, iki bakan ülkenin şu anda karşı karşıya olduğu büyük zorluklar karşısında Mali hükümeti ve halkıyla dayanışmalarını ifade ettiler. Cezayir ve Güney Afrika ülkelerinin dışişleri bakanları, Malili tarafları barış anlaşmasının ve varılan uzlaşmanın (2015) uygulanmasını hızlandırmaya, krizi sona erdirmeye ve ülkelerinin birliğini ve toprak bütünlüğünü korumaya çağırdı.
Cezayir, Mali'deki sponsor oldukları anlaşmanın şartlarına uymamaları nedeniyle çatışmanın iki tarafından (hükümet ve muhalefet) memnuniyetsizliğini dile getirdi. Cezayir özellikle muhalif güçlerin kuzeyden çekilmesi ve silahsızlandırılması konusunda anlaşmanın ihlal edilmesinden rahatsız.
 Ortadoğu'daki durum hakkında iki bakan, Filistin halkının hakkı konusunda tasarruf edilemeyeceğini, başkenti Kudüs-ü Şerif olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasından vazgeçilemeyeceğini ve Filistin sorununun çözümünün Ortadoğu'da sürdürülebilir barış ve istikrarın sağlanması için gerekli olduğunu kaydettiler.



Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Şarku’l Avsat’a konuşan iki kaynak, Hamas’ın Gazze Şeridi'nde yeni bir ateşkes için girişimde bulunmaya çalıştığını ve ateşkes önerisini ABD Başkanı Donald Trump yönetimine iletmek için Türkiye'den destek talep ettiğini söyledi.

Kimliklerinin gizli kalması koşuluyla ayrı ayrı konuşan iki kaynak, Hamas yönetiminin, Hamas Hareketi tarafından önerilen ‘kapsamlı anlaşma’ ya da diğer adıyla ‘paket anlaşmasının’ Türkiye ile ABD arasındaki ’iyi ilişkilerden’ dolayı Türk yetkililer tarafından Trump yönetimine iletilebileceğine inandığını söyledi.

Hamas'ın önerisi, üzerinde mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkûmun salıverilmesi karşılığında tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını, savaşın durdurulmasını ve İsrail'in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden çekilmesini öngörüyor.

Hamas Liderlik Konseyi Başkanı Muhammed Derviş başkanlığındaki heyet, pazar günü Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüştü. Derviş, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ile de bir araya gelerek savaşın durdurulmasıyla ilgili görüşün yanı sıra, Filistin'in iç durumuna ve diğer konulara değindi.

Kaynaklardan biri Hamas'ın Türkiye'nin desteğini istemesiyle ilgili tutumunu, Hamas'ın tüm İsrailli rehineleri teslim etmesi halinde savaşın durmasını garanti edeceğini söyleyen ABD Rehine İşleri Özel Temsilcisi Adam Boehler’in açıklamalarına dayandırdığını, ancak İsrail'in bu girişimi reddettiğini açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve hükümetindeki bazı bakanlar tarafından yapılan açıklamalar da bu tutumu teyit ediyor.

Kaynaklardan diğeri ise şunları söyledi:

“Türkiye'deki görüşmeler, Türk yetkililere, Hamas’ın vizyonunu Washington'a iletmek için mevcut ABD yönetimiyle olan iyi ilişkilerini kullanmaları gerektiği mesajını vermeyi amaçlıyordu.”

İki kaynak da ABD'nin bu öneriyi kabul etmesi için İsrail'e baskı yapılmasında daha büyük bir rol oynaması amacıyla, arabulucu Katar da dahil olmak üzere Donald Trump yönetimindeki yetkililere mesajın iletilmesi için şimdiye kadar başka araçların da kullanıldığı konusunda hemfikir.

Kaynakların aktardıklarına göre Hamas, Gazze'deki savaş devam ederken gerçekleşmesini istediği anlaşılan Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde bir anlaşmaya varılması için ABD’nin tutumuna güveniyor. Kaynaklardan biri Trump'ın İran ile nükleer programı konusunda geçici de olsa bir çözüme ulaşmayı istediğini söyledi.

Hamas’tan kaynakların birkaç gün önce Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Hamas’ın vizyonu ‘bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıl sürecek uzun bir ateşkese’ hazır ve açık olmasına dayanıyor.

Hamas, herhangi bir ateşkes anlaşmasının İsrail güçlerinin Gazze'den çekilmesini ve belirli bir insani protokol uyarınca insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişini de kapsamasını istiyor. Hamas ayrıca Arap, Müslüman ve Avrupa ülkelerinin desteğini alan Mısır'ın önerisi doğrultusunda, Gazze'yi tam yetki ile yönetecek, bağımsız ve fraksiyona bağlı olmayan kişilerden oluşan bir Filistin komitesinin kurulmasını kabul ettiğini de açıkladı.