Mısır, Nahda Barajı müzakereleri aksarken, kuyu sistemini modernize edecek

Mısır Sulama Bakanı ve Yeni Vadi Valisi’nin dün Kahire’den bir fotoğrafı (Mısır Hükümeti)
Mısır Sulama Bakanı ve Yeni Vadi Valisi’nin dün Kahire’den bir fotoğrafı (Mısır Hükümeti)
TT

Mısır, Nahda Barajı müzakereleri aksarken, kuyu sistemini modernize edecek

Mısır Sulama Bakanı ve Yeni Vadi Valisi’nin dün Kahire’den bir fotoğrafı (Mısır Hükümeti)
Mısır Sulama Bakanı ve Yeni Vadi Valisi’nin dün Kahire’den bir fotoğrafı (Mısır Hükümeti)

Nahda Barajı müzakereleri aksamaya devam ederken, Mısır hükümetinin su kullanım kaynaklarını güçlendirmeye yönelik çalışmaları kapsamında, Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati ve Yeni Vadi Valisi Muhammed el-Zumlut dün, valilik kapsamında su projelerinin konumu ve yeraltı su kuyuları yönetim sistemlerinin güncellenmesi konularında görüştü.
Mısır yıllardır, vatandaşlarının artan ihtiyaçlarına bağlı olarak su kıtlığı yönelik bir krizi öngörüyor. Yetkililerin krize yönelik yaptığı uyarılar, Etiyopya’nın inşa etmekte olduğu, Kahire ve Hartum’un yönetim koşulları ile ilgili olarak bağlayıcı bir anlaşma talep ettiği, Nahda Barajı’nın doldurulması ve işletilmesi ile ilgili endişelerle birlikte daha da artıyor.
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Muhammed el-Zumlut ile yaptığı görüşmede, Yeni Vadi’deki yeraltı sularının kullanımına yönelik kontrolleri, yeraltı sularını izleme ve yönetme konularını ele aldı. Bakan görüşmede, yeraltı suyunun kullanımına yönelik tüm kontrollerin ve gereksinimlerin uygulanmasına bağlı kalınmasını vurgularken, bunun özellikle Mısır'daki derin yeraltı suyunun yenilenemez olması nedeniyle, su kaynaklarının en iyi şekilde yönetilmesi ve yeraltı suyunun verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayacağını belirtti.
Abdulati, salma sulama yöntemi yerine modern yöntemlere geçilmesi ile birlikte, emisyonların azaltılması ve akiferden çekme oranlarının kontrol altına alınmasına yönelik adımlar çerçevesinde yeraltı suları kuyuların işletilmesinde güneş enerjisi kullanımının yaygınlaştırılmasının, su kullanımlarının düzenlenmesine ve yeraltı suyunun yönetiminin sağlanmasını sağlayacağını belirtti.
Mısır hükümetinden yapılan açıklamada, 19 kuyuya izleme ve kontrol cihazları kurulacağı, merkezi bir operasyon odasında uzaktan otomatik olarak izleneceği ve işletileceği belirtildi. Açıklamaya göre, bu cihazlar, kuyulardan güvenli miktarda çekimi takip etme, her bir kuyu için tüketim oranlarını hesaplama ve gerekli aşılmasına engel olacak. Ayrıca bu mekanizma, su kaynaklarının korunması, kullanımlarının düzenlenmesi ve su kaynaklarının en uygun şekilde kullanımının sağlanması için, karar verici yetkililere sunulmak üzere en yüksek doğruluk oranı ve maksimum hız ile bilgi ve veri toplanmasını da sağlayacak.
Mısır geçtiğimiz haftalarda, Etiyopya’daki Nahda Barajı konusunda, Etiyopya ve Sudan arasında yaşanan güvenlik ve siyasi kargaşa nedeniyle durgunluk döneminde olan müzakerelere yönelik uluslararası ivmeyi yeniden sağlamaya çalıştı. Mısırlı yetkililer, Kahire’nin varoluşsal bir konu olduğunu nitelendirdiği Nahda Barajı hakkında son gelişmeleri görüşmek ve yasal bir anlaşmaya varmak amacıyla ABD ve Batılı diplomatlarla bir araya geldi.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri yaklaşık bir hafta önce, Avrupa Birliği'nin Afrika Boynuzu Özel Elçisi Annette Weber ile Bahreyndeki Manama Diyalog Forumu’nun oturum aralarında görüştü. Söz konusu görüşmede, Nahda Barajı’na yönelik gelişmeler, Sudan’daki durum, bölgedeki güvenlik ve istikrarın temellerini destekleme yolları ve Afrika Boynuzu’ndaki son gelişmelere odaklanıldı.
Weber ile gerçekleştirilen görüşmeden bir gün önce ise, Mısır Sulama Bakanı Kahire’de ABD'li su uzmanı Matthew Parks ve ABD'nin Kahire Büyükelçi Yardımcısı Nicole Champagne ile bir toplantı gerçekleştirmişti. Toplantıda Nil Nehri’nin ana kolu üzerinde Addis Ababa hükümeti tarafından inşa edilen Nahda barajın yol açtığı zorluklar ele alınmıştı.
Nahda Barajı müzakerelerinin son oturumu, Nisan ayında Afrika Birliği’nin himayesinde gerçekleştirildi. Oturum sonrasında yapılan açıklamalarda, konu ile ilgili olarak Güvenlik Konseyi’ne gitme çağrısında bulunan Mısır ve Sudan’ın yeni bir atılım başlatmayı başaramadığı belirtildi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.