Tunus Nahda Hareketi’nden, Devrim Yıldönümü için oturma eylemi çağrısı

Nureddin el-Bahiri (AFP)
Nureddin el-Bahiri (AFP)
TT

Tunus Nahda Hareketi’nden, Devrim Yıldönümü için oturma eylemi çağrısı

Nureddin el-Bahiri (AFP)
Nureddin el-Bahiri (AFP)

Nahda Hareketi Tunus devriminin yıldönümünde oturma eylemi çağrısında bulunurken, Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi'nin yardımcısı Mahir Mezyub, Parti Genel Başkan Yardımcısı ve milletvekili Nureddin el-Bahiri'nin tutuklanması olayında Cumhurbaşkanı Kays Said ve Tunus İçişleri Bakanı Tevfik Şerafeddin’in parmağı olduğunu kanıtlayarak Parlamenterler için İnsan Hakları Komitesi’ne (İPU) şikayette bulundu.
Mezyub, uluslararası insan haklarına ve İPU’ya kötü muamele, zorla kaybettirme ve keyfi gözaltı dahil olmak üzere Bahiri’ye karşı işlenen bir dizi ihlali sundu. Mezyub, adli izin veya belirli bir yasal suçlama olmaksızın adam kaçırma ve gözaltına almanın varlığına işaret ederek, güvenlik güçlerinin İçişleri Bakanı'nın talimatı ve Cumhurbaşkanı Said'in bilgisi dahilinde, “Tunus'un imzaladığı uluslararası anlaşmaların ihlali ve parlamenterlere karşı alınan yasal tedbirlere saygı” duymadığını bildirdi.
Mezyub, bu şikayetini sunarken, Nureddin el Bahiri’nin, 25 Temmuz’da Cumhurbaşkanı  Said’in parlamentoyu askıya almadan önce Nahda Hareketi’nin meclis grup başkanı olduğuna işaret ederek, Bahiri’nin milletvekili olması sebebiyle ona karşı işlenen suçların cezasının zaman aşımına uğramayacağını söyledi.
Diğer yandan, Gannuşi’nin liderlik ettiği ve Cumhurbaşkanı’na muhalif olan Nahda Hareketi dün eski Cumhurbaşkanı Zeynel Abidin Bin Ali'nin devrildiği 14 Ocak 2011 devrimin yıl dönümünde tüm vatandaşları sokağa çıkmaya davet etti.
Tunus Cumhurbaşkanı’nın en önde gelen rakiplerinden İslamcı Nahda Hareketi, bütün destekçilerini başkentin merkezindeki Habib Bourguiba caddesinde ‘devrimin temsilcilerinin’ reddedildiği gösteriye davet ederek, Said’in siyasi projesine atıfta bulundu.
Diğer yandan siyasi ve aktivistlerin de yer aldığı ‘Darbeye Karşı Vatandaşlar Hareketi’ de eyleme hazırlanıyor.
Hareketin üyeleri, parlamentonun dondurulması ve anayasanın birçok maddesinin askıya alınması da dahil olmak üzere 25 Temmuz'da açıklanan istisnai tedbirlerin geri alınması talebiyle 24 Aralık'tan bu yana genel merkeze açlık grevi yapıyor.
Darbeye Karşı Vatandaşlar Hareketi Sözcüsü İzzeddin el-Hazki dün DPA’ye yaptığı açıklamada, “14 Ocak’taki protesto hareketine katılım rolümüz olacak… Cumhurbaşkanı Said’in açıkladığı yol haritasını tanımıyoruz… Bu saçmalık” ifadelerini kullandı.
2019 yılında düzenlenen seçimlerde oyların yüzde 70’inden fazlasını alan Said,  yıl içerisinde siyasi reformlar konusunda bir halk referandumu ile 17 Aralık’ta erken seçime gidilmesi için bir teklif sundu. Tunus Cumhurbaşkanı, anayasadaki bir hükme dayanarak kararlar aldığını söylüyor. Ancak siyasi gündemi, özellikle  kendisini anayasaya karşı bir darbe düzenlemekle suçlayan Parlamentodaki başlıca muhalifleri tarafından kabul edilmiyor.
Tunus’ta eski Cumhurbaşkanı Zeynel Abidin Bin Ali'nin devrildiği 14 Ocak’ta devrim yıldönümü olarak kutlanıyordu. Ancak Said, devrim gününü 17 Aralık olarak değiştirdi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.