Ulusal Halk İstişarelerini savunan Tunus Cumhurbaşkanı medyayı suçluyor

BM yetkilileri el-Bahiri’nin serbest bırakılması veya ceza muhakemesine uygun bir şekilde suçlamada bulunulmasını istiyor.

Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)
Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)
TT

Ulusal Halk İstişarelerini savunan Tunus Cumhurbaşkanı medyayı suçluyor

Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)
Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said dün akşam yaptığı açıklamalarda, ülkenin siyasi, sosyal ve ekonomik geleceğini belirlemek amacıyla halka bir dizi sorunun yöneltildiği Ulusal Halk İstişarelerini savunarak, “Bu istişare uygulamasının yeni bir şey olmadığını zira Venezuela, Brezilya ve Şili gibi birçok ülkede kullandığını, ayrıca yeni yöntem ve düşüncelere göre, bunun farklı konularda kamuoyundaki baskın eğilimler ve görüşler hakkında bilgi edinmenin bir yolu” olduğunu belirtti.
Başbakan Necla Budin’i ağırladığı görüşmede, hükümetin istişareyi organize etmeye yönelik hazırlık çalışmalarına övgüde bulunarak, medyayı gerçekleri çarpıtmak itham ederek eleştiren Cumhurbaşkanı Said “Temel ve asıl konuların dikkat verdikleri konuların en sonuncusu. Arkalarında mali lobiler var” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı “Özgürlüğü küfür olarak görüyorlar” ifadelerini kullanırken, medya adamlarını “artık kimsenin inanmadığı geleneksel yollarına ve sosyal medya aracılığıyla ortaya çıkmış yollarına geri dönmekle” itham etti.
Bazı insan hakları örgütlerinin ve siyasi liderlerinin, Nahda hareketinin liderlerinden Nureddin el-Bahiri’nin ve zorunlu ikamete tabi tutulan herkesin serbest bırakılmasına yönelik çağrılar konusunda Cumhurbaşkanı Said, “Ev hapsine konulanların, cezaevinde olması gerekiyordu” dedi. Ayrıca Tunus yönetimi ve güvenlik makamlarıyla birlikte, söz konusu kişilerin pasaport sahtekarlığı ve terör listelerinde yer alan kişilere pasaport verilmesi de dahil olmak üzere birçok suça karıştıklarını kanıtlayan çok sayıda belgenin bulunduğunu vurgulayarak “Hiç kimse, ifade ettiği bir görüş veya tutum nedeniyle hapse atılmadı” dedi.
Sayıştay’ın 2019 seçimlerine ilişkin raporunda bildirdiği ihlaller sebebiyle 19 siyasi liderin yargıya sevk edilmesi ile ilgili olarak Said, kimseyi hedef almadığını, ancak onların cezalandırılmasını gerektiren belgelerin bulunduğunu, ihanetler, bağlantılar ve yurt dışından finansmanların söz konusu olduğunu belirtti. Ayrıca “Bazı Batılı başkentler, mali çevrelerinin etkisi altında Tunus’un hukuka saygı duymadığını söylemek istiyor. Ancak biz kimsenin kanundan üstün olmadığını söylüyoruz.” ifadelerini sözlerine ekledi. Cumhurbaşkanı Tunus’a karşı suç işleyen herkesten hesap sorulması için bir kez daha çağrıda bulundu ve yargının işleyişine müdahale etmeyi reddettiğini vurguladı.
Bu bağlamda, Birleşmiş Milletler (BM) dün, Tunus’ta insan haklarının durumunun kötüleşmesinden endişe ettiğini belirterek, ülkenin yetkili makamlarına Nahda partisinden liderlerinden eski bakan Nureddin el-Bahiri’nin serbest bırakma veya hakkında ceza muhakemesine uygun bir şekilde suçlamada bulunma çağrısında bulundu.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Sözcüsü Liz Throssell dün Fransız haber ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada, “Tunus’ta son bir ayda yaşanan olaylar, ülkedeki insan haklarının durumunun kötüleşmesine yönelik endişelerimiz derinleştirdi” ifadelerine yer verdi.
Throssell “Yetkililer, Bahiri’nin terörle bağlantılı suçlarla itham edildiğini belirttiler. Ancak avukatının, yöneltilen ithamlar hakkında henüz resmi olarak bilgilendirilmediğini biliyoruz” açıklamasında bulundu. Tutuklanmasından iki gün sonra hastaneye kaldırılan el-Bahiri’nin, tansiyon, şeker ve kalp rahatsızlıklarından muzdarip olduğunu ve tutuklandığından beri açlık grevinde olduğunu da hatırlatmak gerekiyor.
Throssell, Nahda partisinden eski bir içişleri bakanının danışmanı olarak görev yapmış olan Fethi el-Beledi’den bahsederek, aynı gün ve benzer koşullarda başka bir kişinin tutuklandığını, 4 Ocak’a kadar kendisin nerede olduğu yönelik bilgi alınmadığını belirtti. Ayrıca “Yetkililere, söz konusu iki kişinin serbest bırakılmasını hızlandırma veya ceza muhakemesi standartlarına uygun olarak suçlamada bulunmalarını istiyoruz” ifadelerini de sözlerine ekledi.
Bu bağlamda, eski bakan Muhammed Abu, bir radyo kanalında yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Said’in Tunusluları yanılttığını söylerken, bu davayı Yüksek Yargı Konseyi’ne bırakmasını ve dikkatini bunun yerine Nahda Hareketi, Tunus’un Kalbi Partisi ve Nida Tunus Partisi (NTP) gibi siyasi partilerle ilgili yolsuzluk konularına ve organize suç konulara gibi gerçek dosyalara yöneltmesin talep etti.
Abu ayrıca, yargıçların ve politikacıların mülkiyetlerine yönelik davaların yanı sıra birkaç TV kanalıyla ilgili kara para aklama dosyasının açılmasını talep etti. Abu Nureddin el-Bahiri’e yöneltilen, Tunus vatandaşlığının satılması ve evrakta sahtecilik ithamlarının “Tunus’taki birçok avukatı güldüren boş bir dosya” olarak değerlendirdi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.