Elon Musk, roket yakalama kolları olan Starship fırlatma kulesinin görüntülerini paylaştı

Robotik araştırmacısı, yemek çubuğu benzeri kolları "Şimdiye kadarki en çılgın mühendislik tasarımlarından biri" diye tanımladı

SpaceX'in Teksas'a bağlı Boca Chica'daki Starbase tesisinde Mars'a gidecek Starship roketinin fırlatma kulesi (Twitter/elonmusk)
SpaceX'in Teksas'a bağlı Boca Chica'daki Starbase tesisinde Mars'a gidecek Starship roketinin fırlatma kulesi (Twitter/elonmusk)
TT

Elon Musk, roket yakalama kolları olan Starship fırlatma kulesinin görüntülerini paylaştı

SpaceX'in Teksas'a bağlı Boca Chica'daki Starbase tesisinde Mars'a gidecek Starship roketinin fırlatma kulesi (Twitter/elonmusk)
SpaceX'in Teksas'a bağlı Boca Chica'daki Starbase tesisinde Mars'a gidecek Starship roketinin fırlatma kulesi (Twitter/elonmusk)

SpaceX'in patronu Elon Musk, Mars'a gidecek Starship roketini fırlatmak ve yakalamak için kullanılacak kuleyi kamuoyuyla paylaştı.
The Independent'ın haberine göre, uzay firmasının Teksas'taki Starbase tesisinde inşaat halinde olan yapı, ikinci kademeyi yörüngeye ulaştıran roket iticisini tekrar yerine yerleştirmek için kullanılacak yemek çubuğu benzeri kollara sahip.

Robotik araştırmacısı Lex Fridman, fırlatma kulesini "Şimdiye kadarki en çılgın mühendislik tasarımlarından biri" diye niteledi.
Bir Starship roketinin ilk yörünge fırlatması gelecek 10 hafta içinde gerçekleşecek. Denemede uzay aracı, Starbase'ten kalktıktan sonra 90 dakikalık bir yolculuğu tamamlayıp Hawaii açıklarına inecek.
Geliştirmeler ve denemeler tamamlandıktan sonra SpaceX'in nihai hedefi, Starship roketlerini seri üretime geçirip yeni nesil roketlerden oluşan bir filo kullanarak Mars'ta kalıcı bir insan kolonisi kurmak.
Elon Musk'ın firması aynı zamanda, başka bir amaca uygun hale getirerek açık deniz fırlatma tesislerinden oluşan küresel bir ağ kurmak için kullanılmayan petrol sondaj kulelerini satın alıyor.
Milyarder daha önce 2024'e kadar Ay'a ve 2030'a kadar Mars'a Starship gönderme hedefinden bahsetmişti fakat uzay araçlarının geliştirilmesi, Jeff Bezos'un Blue Origin'ini ve NASA'yı içeren bir dava nedeniyle ertelendi.
Dava, ABD uzay ajansı için aya iniş aracı geliştirme ihalesinde sözleşmenin haksız şekilde SpaceX'e verildiği şikayetinden kaynaklanıyordu ama bu şikayet sonunda reddedildi.
Blue Origin, henüz New Shepard roketiyle bir yörünge görevi tamamlamamışken SpaceX uzaya yük taşımakta kanıtlanmış bir geçmişe sahip. 
2021'de SpaceX tek bir takvim yılında 30'dan fazla roketi yörüngeye fırlatarak kendi rekorunu kırdı.
SpaceX fırlatma geçmişi.jpg
Şirket yeniden kullanılabilir Falcon 9 roketlerinin kullanıldığı iki ayrı görevi birbirinden 15 saat arayla gerçekleştirerek kendine ait art arda fırlatma rekorunu da kırdı.
Roketlerin yeniden kullanılabilirliği Musk'ın Starship için amaçlarına ulaşmasının anahtarı olacak. Son fırlatma kulesi tasarımı aynı roket iticiyi kullanarak potansiyel olarak aynı günde birden fazla görev gerçekleştirilmesine olanak tanıyor.
Yakalama kolları da itici üzerinde bacaklara olan ihtiyacı ortadan kaldırarak her fırlatma için ağırlığı, gereken yakıtı ve maliyeti azaltıyor.
Tüm mekanizmalarını yeterince test etmek için zaman olmadığından, martta gerçekleşmesi beklenen ilk Starship yörünge uçuşu denemesinde kolların kullanılması beklenmiyor.



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news