Irak Federal Şeffaflık Kurumu dün (Çarşamba) aralarında şu anda görev başında bulunan isimlerin de yer aldığı devletin önemli pozisyonlarında hizmet vermiş üst düzey bazı yetkililer hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkardı.
Kurumun dünkü açıklamasıyla birlikte son bir ay içinde hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkarılan yetkili sayısı 98’e ulaştı.
Kurum’dan yapılan açıklamaya göre, şu an görev yapan bir bakan ve 4 eski bakan, eski bir bakan yardımcısı, 9 eski milletvekili, şu an görev yapan 2 vali ve 7 eski vali, şu an görev yapan 21 genel müdür ve 22 eski genel müdür ve 12 il meclis üyesi hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkarıldı.
Irak Şeffaflık Kurumu üst düzey devlet yetkilileri hakkında ilk kez yakalama emri yayınlamıyor. Kurum uzun yıllardır bu yönde tedbirler alıyor. Ancak bu tedbirler, Irak’ın 18 yıldır mustarip olduğu yolsuzluk suçlarının önlenmesinde ciddi bir başarı kaydedemedi.
Uluslararası şeffaflık örgütlerinin, yolsuzluğun en yaygın olduğu ülkelerle ilgili yayınladığı listelerde Irak halen ilk sıralarda yer alıyor. Haklarında yakalama veya zorla getirilme kararı bulunan çoğu yetkilinin dosyasıyla ilgili ‘delil yetersizliği’ kararı veriliyor. Bu kararın alınmasında, etkili partilerin kendi mensuplarının yargılanmasını engellemek amacıyla yargı otoritesine yaptığı baskılar etkili oluyor.
Şeffaflık Kurumu Aralık’ta yayınladığı raporda, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) bölgeleri hariç Bağdat ve diğer illerde devlete ait arazi ve gayrimenkullere yönelik 31 bin 378 ihlalin işlendiğini tespit ettiklerini belirtti.
Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih geçen yıl Mayıs ayında yaptığı açıklamada, son bir yıl içinde yapılan yolsuzluklarla yurtdışına 150 milyar dolar kaçırıldığını belirtti.
Arap Birliği, Irak hükümeti ile ortaklaşa bir konferans düzenledi
Arap Birliği, yolsuzlukla mücadele ve yolsuzluk yapılarak yurtdışına kaçırılan paraların geri getirilmesi hususunda Irak’a yardımcı olmak amacıyla Eylül ayında Bağdat’ta Irak hükümeti ile ortaklaşa bir konferans düzenledi.
Denetleme mercilerinin aldığı önlemlere ve Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’nin geçen yıl Yolsuzlukla Mücadele Komitesi ismiyle özel bir komite kurmasına rağmen halkın büyük bir kesimi, Irak makamlarının yolsuzlukla mücadelede istenen düzeyde ilerleme kaydedemediği görüşünde.
Irak sınır kapılarının yolsuzluk araçlarından biri olması ve yasak maddelerin ülkeye sokulduğu bir kapı haline gelmesi dikkate alındığında yolsuzlukla bağlantılı olarak Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, sınır kapıları ve şeridinin güvenliğinin sağlanması gerektiğini vurguladı.
Yüksek Yargı Konseyi’nden dün (Çarşamba) yapılan açıklamada, Başkan Zeydan’ın Konsey binasında Sınır Kapıları Kurumu Başkanı Ömer Adnan el-Vaili’yi karşıladığı bildirildi. Açıklamaya göre Zeydan, “Sınır kapıları ve şeridinin güvenliğinin sağlanması, sahtecilik ve finansal manipülasyonla ülkeye ithal edilen tüm malzemeler üzerinde kontrolün sıkıştırılması ve hepsinin incelenmesinin sağlanması” gerektiğini vurguladı. Zeydan ayrıca kuralları çiğneyenlerin tespit edilmesi ve yasaların öngördüğü şekilde en ağır cezaları almaları için çabaların sürdürülmesini talep etti.
Zeydan, sınır kapılarının mevcut yönetimle birlikte büyük bir değişime şahit olduğunu söyledi. Ancak sınır kapıları dosyasıyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Sahtecilik, vergi kaçakçılığı, rüşvet, güvenlik ve kalite kontrol şartlarına uygunluğu test edilmeyen malzemelerin girişleri aynı şekilde devam ediyor” dedi.
İsminin açıklanmasını istemeyen kaynak, “Sınır kapıları halen geleneksek bürokratik yollarla çalışıyor. Sahteciliği önlemek için şimdiye kadar elektronik sistemlere geçiş yapılmadı. Bu nedenle rüşvetin halen yaygın olduğunu, ithal edilen malların kalitesinde sahtecilik yapıldığını, kan emiciliğinin devam ettiğini ve ayrıca partiler ve silahlı gruplarla bağlantılı bazı yapıların sınır kapıları üzerinde otorite kurduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Başbakan Mustafa el-Kazımi Mayıs 2020’de göreve başladıktan sonra sınır kapılarındaki bazı yapılara geniş çaplı operasyonlara başlattı ve Basra ile Vasıt gibi illerdeki sınır kapılarını ziyaret ederek tüm kapılarda elektronik sistemlere geçileceği sözünü verdi. Fakat şu ana kadar böyle bir adım atılmadı. Sınır kapılarındaki çalışma şekli halen eski geleneksel yollara dayanıyor. Bu da yolsuzluk ve manipülasyon operasyonlarını kolaylaştıran bir durum.
Batı Şeria'da İsrail polisi (Reuters)
SDG mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusunda (AFP)
