ABD'deki çocukları, İsrail gözaltısında ölen 78 yaşındaki Ömer Esad'ı anlattı

Geçmişte kalp rahatsızlığı yaşayan Esad'ın cenaze töreni 13 Ocak'ta Batı Şeria'da düzenlenirken en çok üzülenlerden biri 50 yıldan fazla süre boyunca eşi olan Nazima'ydı (AA)
Geçmişte kalp rahatsızlığı yaşayan Esad'ın cenaze töreni 13 Ocak'ta Batı Şeria'da düzenlenirken en çok üzülenlerden biri 50 yıldan fazla süre boyunca eşi olan Nazima'ydı (AA)
TT

ABD'deki çocukları, İsrail gözaltısında ölen 78 yaşındaki Ömer Esad'ı anlattı

Geçmişte kalp rahatsızlığı yaşayan Esad'ın cenaze töreni 13 Ocak'ta Batı Şeria'da düzenlenirken en çok üzülenlerden biri 50 yıldan fazla süre boyunca eşi olan Nazima'ydı (AA)
Geçmişte kalp rahatsızlığı yaşayan Esad'ın cenaze töreni 13 Ocak'ta Batı Şeria'da düzenlenirken en çok üzülenlerden biri 50 yıldan fazla süre boyunca eşi olan Nazima'ydı (AA)

Aynı zamanda ABD vatandaşı olan Filistinli Ömer Esad'ın işgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentinde ölümü, Amerikan basınında konuşulmaya devam ediyor.
Esad'ın ABD'de yetiştirdiği 7 çocuğundan beşi pazar günü Wisconsin eyaletindeki Milwaukee'de, en küçük kızı Noha Saleh'in evinde babalarını anmak için bir araya geldi.
Ülkenin önde gelen gazetelerinden Washington Post, çarşamba günü 78 yaşında hayatını kaybeden Esad'ın ABD'deki ailesini dinledi.

Batı Şeria'dan gelen haberler ölen adamın 80 yaşında olduğunu bildiriyordu ama kızları, babalarının aslında iki yaş daha genç olduğunu söyledi (Reuters)
Döndüğü memleketinde öldü
Çocukları, Esad'ın Batı Şeria'dan ABD'ye, oradan da tekrar köyüne uzanan hayatını anlattı. Şu anda eşinin yasını tutan Nazima Abdullah'la birlikte 1967'de ABD'ye göç eden Esad, Wisconsin ve Illinois eyaletlerinde pek çok dükkan alıp satmış ve 7 çocuk yetiştirmiş. 
Çocukları, babalarının iş konusundaki içgüdülerinin o kadar da iyi olmadığını, sattıkları dükkanların bir anda çok iş yapmaya başladığını belirterek espri yaptı. 45 yaşındaki kızı Haya Esad, babasının veresiye verdiği zaman ihtiyaç sahiplerini hiç zorlamadığını söylemeyi de ihmal etmedi. 

İşgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentinin kuzeyindeki Celceliye köyünde yaklaşık bin Filistinli ikamet ederken yaklaşık 3 bin kadar Celceliyeli de ABD'de yaşıyor (Reuters)
Son telefon görüşmesi
Uzun yıllar süren market işinden sonra 2010'da eşiyle birlikte memleketine dönen Esad, son yıllarda pandemi yüzünden ABD'ye gidemese de neredeyse her gün çocukları ya da 17 torunuyla saatlerce görüşüyormuş.
Son telefon görüşmesini aktaran Noha Saleh, babasının gönderdiği zeytinler ve zeytin yağı hakkında yorum istediğini bildirdi. "En iyilerini sizin için seçtim. Daha istiyor musunuz? Daha fazlasını gönderirim. Neye ihtiyacınız varsa yollarım" dediğini aktardı. 
36 yaşındaki  Saleh, ertesi akşam Arkansas'taki kardeşiyle yaptığı telefon görüşmesindeyse babasının ölüm haberini almış. 

Sosyal medyada birçok kişi, plastik kelepçelerin yanında yaşlı adamın yerde yattığı görüntüleri paylaştı (AA)
"Amerikan Rüyası'na inanırdı"
Saleh, babasını inançlı, sosyal ve Amerikan Rüyası'na inanan biri olarak tanımladı.  
Oğlu Hadi Esad, ebeveynlerinin yaşadığı köyde ABD ve Brezilya'da emekli olup dönen çok sayıda kişinin yaşadığını belirtti. "Bizim köyümüzde durdurulma ihtimaliniz, piyangonun vurma ihtimalinden daha düşük. Milyon yıl düşünsek orada böyle bir şeyin olabileceği aklımıza gelmezdi" dedi.

Uluslararası soruşturma çağrısı
48 yaşındaki kızı Hala Hamad ise Filistin hükümetinin çağrısını yineleyerek şu ifadeleri kullandı:
"Toplum, ailemiz, herkes cömert ve sevgi dolu bir aile adamını kaybetti."
Adalet istiyoruz. ABD hükümeti ve BM'nin detaylı bir soruşturma yürütmesini istiyoruz çünkü İsrail kendi suçlarını soruşturamaz.

ABD izahat istedi
İsrail güçlerinin Ramallah'a bağlı Celceliye köyüne düzenlediği baskında gözaltına aldığı Esad'ın öldürmesine ilişkin soruya yanıt veren ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, İsrail hükümetinden izahat istediklerini geçen hafta açıkladı. 
Price, "Bu olaya açıklık getirmek için İsrail hükümetiyle de temas halindeyiz ve görmüş olabileceğiniz gibi İsrail Savunma Kuvvetleri konuyla ilgili devam eden bir soruşturma olduğunu belirtti ve bu olayın koşullarıyla ilgili kapsamlı bir soruşturmayı destekliyoruz" ifadelerini kullandı.
İsrail'deki ABD Büyükelçiliği, pazartesi günü detaylı soruşturma çağrısını tekrarladı.
İsrail ordusuna yakın bir kaynaksa güvenlik kontrolüne direndiği için gözaltına alınan Filistinlinin serbest bırakıldığı sırada "hayatta olduğunu" olayın hemen ardından yapılan bir açıklamayla savundu.

Görgü tanıkları şiddeti anlattı
Filistinli görgü tanıklarının anlatımına göreyse İsrail askerleri, gece 3 sularında arabasından güç kullanarak indirdikleri Esad'ı dipçiklerle darp etti. Ellerini bağladıkları yaşlı adamı metrelerce sürükleyerek inşaat halindeki bir binanın altına götürdüler ve yerde uzunca bir süre tuttular.
Görgü tanıkları, Esad'ın gözü bağlı bir şekilde karnının üstünde bırakıldığını ve askerler gittiğinde tepki göstermediğini bildirdi. 
Kalp ve şeker hastalığından mustarip olan Esad, durumunun ağırlaştığının anlaşılmasının ardından sağlık ekiplerine teslim edilmesine rağmen, hayatını kaybetti.
Filistinli yetkililer, birkaç gün içinde otopsi sonuçlarının açıklanacağını dün belirtti. 
Independent Türkçe, Washington Post, AA



Üst düzey bir subay, soruşturma komitesine İngiliz güçlerinin Afganistan'da savaş suçu işlediğini söyledi

Afganistan'daki İngiliz askerleri, 2009 (Arşiv – Reuters)
Afganistan'daki İngiliz askerleri, 2009 (Arşiv – Reuters)
TT

Üst düzey bir subay, soruşturma komitesine İngiliz güçlerinin Afganistan'da savaş suçu işlediğini söyledi

Afganistan'daki İngiliz askerleri, 2009 (Arşiv – Reuters)
Afganistan'daki İngiliz askerleri, 2009 (Arşiv – Reuters)

Eski üst düzey bir İngiliz subay, kamu soruşturma komisyonuna verdiği ifadede, İngiliz özel kuvvetlerinin Afganistan’da şüphelileri infaz ederek savaş suçu işlediğini ve komuta kademesinin bunu bildiği halde herhangi bir adım atmadığını söyledi.

Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, BBC’nin yayımladığı bir belgeselde Özel Hava Servisi (SAS) birliğine bağlı askerlerin, Afganistan’daki savaş sırasında on yılı aşkın süre önce 54 kişiyi şüpheli koşullarda öldürdüğünün ortaya çıkmasının ardından soruşturma başlatmıştı.

Soruşturma, İngiliz birliklerinin 2010 ortası ile 2013 ortası arasında gerçekleştirdiği bir dizi gece baskınını mercek altına alıyor. Birleşik Krallık bu dönemde Taliban ve diğer silahlı gruplarla mücadele eden ABD öncülüğündeki koalisyonun parçasıydı. Daha önce İngiliz askeri polisi, Afganistan’da özel kuvvetler de dahil çeşitli birlikler hakkında kötü muamele ve hukuksuz öldürme iddialarına yönelik çok sayıda inceleme yürütmüş, ancak Savunma Bakanlığı yeterli delil bulunamadığını açıklamıştı.

Devam eden kamu soruşturması, yargısız infazlara ilişkin güvenilir bilgi olup olmadığını, askeri polisin yıllar sonra yürüttüğü soruşturmaların usulüne uygun yapılıp yapılmadığını ve olası yasa dışı öldürmelerin örtbas edilip edilmediğini ortaya koymayı hedefliyor. Soruşturma Başkanı Yargıç Charles Haddon-Cave, yasayı ihlal edenlerin adli makamlara sevk edilmesinin, suçsuz olanların ise üzerlerindeki şüphelerin kaldırılmasının önemine dikkat çekti.

Soruşturma komisyonu daha önce Afganistan’da görev yapan İngiliz askerlerin, ‘UKSF1’ adıyla bilinen özel kuvvetlere bağlı bir alt birime yönelik kaygılarını da dinlemişti. Askerlerden biri, bu birimin operasyonlar sırasında tehdit oluşturup oluşturmadıklarına bakılmaksızın savaşabilecek yaştaki erkekleri öldürdüğünü belirtmişti.

Gizli sunulan ancak bugün açıklanan yeni ifadelerde, ‘N1466’ kod adıyla anılan ve o dönemde İngiliz özel kuvvetleri karargâhında operasyonlardan sorumlu genelkurmay başkan yardımcısı olarak görev yapan bir subay, 2011 yılında söz konusu alt birimin faaliyetleri sırasında öldürülen tutuklu sayısına ilişkin ciddi şüpheler taşıdığını anlattı.

Resmi operasyon raporlarını incelediğini belirten subay, çatışmalarda öldürülen kişi sayısının ele geçirilen silah sayısından fazla olduğunu, tutukluların defalarca silah almaya veya el bombası kullanmaya çalıştığı yönündeki bildirimlerin ise inandırıcı görünmediğini söyledi.

N1466 kod adlı subay, soruşturmanın baş avukatı Oliver Glasgow’a verdiği ifadede, “Açık konuşayım, burada savaş suçlarından söz ediyoruz… Tutukluların yerlerine götürülüp, sözde şiddet uyguladıkları gerekçesiyle infaz edilmelerinden söz ediyoruz” ifadelerini kullandı. Subay, konuyu 1802 kod adıyla bilinen Özel Kuvvetler Direktörü ile paylaştığını, ancak cezai bir adım atılmak yerine yalnızca operasyonel taktiklerin gözden geçirilmesi talimatı verildiğini aktardı.

Eski subay, o dönemde askeri polisle doğrudan iletişime geçmemiş olmasından üzüntü duyduğunu, ancak 2015 yılında endişelerini resmi olarak ilettiğini söyledi. İfadesinde, “Aralarında çocukların da bulunduğu masum insanların yasa dışı şekilde öldürülmüş olabileceğine dair ciddi şüphelerim vardı ve bu beni son derece kaygılandırıyordu” dedi.

Subay ayrıca, yargısız infaz iddialarının yalnızca UKSF1 birimindeki birkaç askere değil, muhtemelen daha geniş bir kesime yayıldığına ve İngiliz özel kuvvetleri içinde birçok kişi tarafından bilindiğine inandığını belirtti.


Trump: Venezuela Devlet Başkanı Maduro ile telefon görüşmesi yaptım

ABD Donanmasına ait bir C-2A Greyhound uçağı, Karayipler'deki uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele misyonu kapsamında Porto Riko'daki Luis Muñoz Marín Havalimanı'na yaklaşıyor (AFP)
ABD Donanmasına ait bir C-2A Greyhound uçağı, Karayipler'deki uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele misyonu kapsamında Porto Riko'daki Luis Muñoz Marín Havalimanı'na yaklaşıyor (AFP)
TT

Trump: Venezuela Devlet Başkanı Maduro ile telefon görüşmesi yaptım

ABD Donanmasına ait bir C-2A Greyhound uçağı, Karayipler'deki uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele misyonu kapsamında Porto Riko'daki Luis Muñoz Marín Havalimanı'na yaklaşıyor (AFP)
ABD Donanmasına ait bir C-2A Greyhound uçağı, Karayipler'deki uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele misyonu kapsamında Porto Riko'daki Luis Muñoz Marín Havalimanı'na yaklaşıyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile telefon görüşmesi yaptığını doğruladı ancak iki liderin ne konuştuğuna dair ayrıntı vermedi.

Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşurken Maduro ile görüşüp görüşmediği sorulduğunda, "Bu konuda yorum yapmak istemiyorum. Cevabım evet" yanıtını verdi.


Herzog Park hamlesi, İrlanda ve İsrail'den tepki gördü

Cumartesi Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü vesilesiyle Dublin'de eylem düzenlendi (Reuters)
Cumartesi Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü vesilesiyle Dublin'de eylem düzenlendi (Reuters)
TT

Herzog Park hamlesi, İrlanda ve İsrail'den tepki gördü

Cumartesi Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü vesilesiyle Dublin'de eylem düzenlendi (Reuters)
Cumartesi Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü vesilesiyle Dublin'de eylem düzenlendi (Reuters)

Dublin Belediye Meclisi'nin Herzog Park'ın adını değiştirmek için hamle yapması, hem İsrail'den hem de İrlanda'dan tepki topladı. 

İrlanda'nın başkentinin yerel yöneticileri, pazartesi günü yayımladıkları açıklamada İsrail'in 6. devlet başkanı Haim Herzog'un adını 1995'ten beri taşıyan parkın isminin değişmesi için harekete geçildiğini belirtti.

63 üyeli belediye meclisinin bu tasarıyı pazartesi oylaması bekleniyor. Parkın yeni adıysa henüz belirlenmedi.

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Belfast'ta doğup Dublin'de büyüyen babasının adının parktan silinmesi ihtimaline tepki gösterdi. 

Dün yapılan açıklamada parkın isminin değiştirilerek "Özgür Filistin" yapılmasının düşünüldüğü vurgulanarak bu girişimin "utanç verici bir hamle" olduğu savunuldu. 

İrlanda Dışişleri Bakanı Helen McEntee de "Bu ad değişikliği gerçekleşmemeli. Dublin Belediye Meclisi üyelerine bu tasarının aleyhinde oy vermeleri için sesleniyorum" ifadesini kullandı.

McEntee yaklaşık 3 bin Yahudi'nin yaşadığı İrlanda'nın hükümetinin, İsrail'in Gazze ve Batı Şeria'daki politikalarına açıkça karşı çıktığını hatırlattı.  

39 yaşındaki siyasetçi, parkın adının değiştirilmesinin ülkenin kapsayıcılığını yansıtmadığını savundu. 

1983-1993'te devlet başkanlığı yapan Haim Herzog, 1997'de yaşamını yitirmişti. Oğluyla aynı adı taşıyan babası, İrlanda'nın ilk baş hahamıydı.

Mevcut Baş Haham Yoni Wieder, ad değişikliğinin ülkedeki Yahudilerin tarihini silmek anlamına geleceğini öne sürdü. 

İrlanda Yahudi Temsilci Konseyi (Jewish Representative Council of Ireland/JRCI) Başkanı Maurice Cohen de "Toplumumuz bunu iğrenç bir antisemitizm eylemi olarak algılıyor" dedi. 

Gazze savaşından beri yapılan anketler İrlanda'da Filistin'e yönelik desteğin güçlü olduğunu gösteriyor. 

Aralık 2024'te İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, İrlanda'nın "aşırı İsrail karşıtı politikalar" izlediğini öne sürerek Dublin Büyükelçiliği'ni kapatma emri vermişti.

Saar cumartesi sosyal medyadan yaptığı açıklamada da "Dublin, dünyadaki Yahudi düşmanlığının merkezi oldu" ifadesini kullandı. 

Independent Türkçe, Newsweek, RTÉ, Times of Israel, AFP