Lübnan: Hariri gözyaşları içinde siyasetten çekildi

Hariri, siyasi faaliyetlerini askıya aldı. Müstakbel Hareket’teki yandaşlarını da aynı adımı atmaya ve parlamento seçimlerine katılmamaya çağırdı.

Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)
Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)
TT

Lübnan: Hariri gözyaşları içinde siyasetten çekildi

Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)
Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)

Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, siyasete ara verdiğini açıkladı.
Müstakbel Hareket’e de aynı adımı atma, parlamento seçimlerine katılmama ve ‘hareket’ adına aday göstermeme çağrısı yapan Hariri, “İran vesayeti, uluslararası kaos, ulusal bölünme, mezhepçilik ve devletin çöküşü ışığında Lübnan için herhangi bir olumlu durumun olmadığına inanıyorum” dedi.
Hariri, kısa konuşup kararının arka planından ayrıntılı olarak bahsetmese de kendi pahasına olan çözümlere, kişisel servetinin, bazı yabancı dostlukların ve birçok ulusal ittifakının kaybına dikkati çekti. Hariri’nin bir süre önce Lübnan’da ortaya koyduğu tavır, 24 Ocak’ta Beyrut’ta bulunan Hükümet Sarayı’ndaki (Beytu’l Vasat) karargahından Lübnanlılara hitaben yaptığı konuşmada geldi. Konuşması sırasında karargâhta, Müstakbel üyeleri, Müstakbel Hareketi Başkanlık Heyeti ve Lübnan Gazeteciler Sendikası Başkanı Avni el-Kaki de yer aldı.
Hariri, “Şehit Başbakan Refik Hariri’nin suikasta uğramasından sonra siyasi projesine devam etme, ayrıca proje, şartlar ve ilke ne olursa olsun Refik Hariri’nin projesini sürdürme seçeneği bana düştü. Bu proje, Hariri ailesinin siyasette kalması amacı taşımıyor. Refik Hariri’nin siyasal çizgisi, şu iki fikirde özetlenebilir; İlk olarak, Lübnan’da iç savaşı önlemek ve ikincisi, Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam. İlkinde başarıya ulaştım. Ancak ikincisinde yeterince başarı elde edemedim” ifadelerini kullandı.
“7 Mayıs olaylarının yansımasından Doha Anlaşması’na, Şam ziyaretine, Mişel Avn’ın seçilmesine, seçim yasasına ve diğerlerine kadar, bana dayatılan iç savaşın önlendiğine şüphe yok” diyen Saad Hariri, “Bana pahalıya mal olan bu çözümler, Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam sağlamadaki eksik başarının nedeni olabilir. Tüm bunları tarih yargılayacak” dedi.
Hariri ayrıca, “Ancak asıl mesele şu ki, iç savaş karşısında bağışık bir Lübnan’a ulaşmak için engelleri aşmak, tüm Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam sağlamak amaçlanıyordu. Ve her zaman da öyle olacak. Attığım her adımın da sebebi buydu. Kişisel servetimi, bazı yabancı dostluklarımı, birçok ulusal ittifakımı, bazı yoldaşlarımı ve hatta kardeşlerimi kaybetmeme de bu sebep oldu” şeklinde konuştu.
Eski Başbakan, “Tüm bunlara dayanabilirim ama dayanamadığım şey, siyasette kalmak için kendilerine hizmet etmekten başka bir nedenim olmadığı birçok Lübnanlının, beni ‘felakete neden olan, ülkemize ve insanımıza çözüm üretecek yeni siyasi temsillerin önüne geçen’ otoritenin temel direklerinden biri olarak görmeleridir” ifadelerini kullandı.
17 Ekim’deki kitlesel halk hareketinin ardından hükümetten istifa ettiğini hatırlatan Hariri, “Sorumluluk alma meselesi olarak, 17 Ekim 2019 devriminde yanıt veren ve hükümetimin istifasını sunan tek kişi bendim. Beyrut’taki 4 Ağustos felaketinden (Beyrut Limanı patlamasından) sonra uzmanlardan oluşan bir hükümet aracılığıyla çalışma şeklini değiştirmeye çalışan tek kişi bendim. Lübnanlılar, her iki durumda da sonucun ne olduğunu biliyorlar ve inkarın bedelini kendi canlarıyla ödüyorlar” açıklamasında bulundu.
Saad Hariri, “Aynı şekilde sorumluluk alma meselesi olarak ve İran etkisi, uluslararası kargaşa, ulusal bölünme, mezhepçilik ve devletin çöküşü ışığında Lübnan için herhangi bir olumlu durumun olmadığına inanmam dolayısıyla, siyasi yaşamdaki çalışmalarıma ara verdiğimi açıklıyorum. Müstakbel Hareketi’nde yer alan ailemi de aynı adımı atmaya, milletvekili seçimlerine katılmamaya, Müstakbel Hareketi’nden veya hareket adına aday olmamaya çağırıyorum” dedi. Refik Hariri Okulu öğrencilerine de seslenen Hariri, “Halkımıza ve ülkemize hizmet etmeye devam ediyoruz, ancak kararımız iktidar, siyaset ve parlamentodaki her türlü rolü askıya almaktır. Refik Hariri’nin iç savaşı önleme projesine bağlı kalan ve tüm Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam için çalışan vatandaşlar olarak duruşumuzu koruyacağız. Lübnan ve Lübnanlıların hizmetinde olmaya devam edeceğiz. Evlerimiz, halkımızın ve tüm Lübnan’daki sevdiklerimizin iyi niyetine açık kalacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Hariri, konuşmasını gözyaşları içinde sonlandırdı. Babasını da hatırlatan eski Başbakan, “Son olarak şu andaki en iyi konuşma, Refik Hariri’nin 17 yıl önceki isteksizlik açıklamasında söylediği şey olabilir: “Sevgili Lübnan ve iyi halkı, Yüce Allah’a emanet olsun. Son dönemde benimle iş birliği yapan herkese tüm kalbimle teşekkürlerimi ve şükranlarımı sunuyorum’” ifadelerini kullandı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.