Lübnan: Hariri gözyaşları içinde siyasetten çekildi

Hariri, siyasi faaliyetlerini askıya aldı. Müstakbel Hareket’teki yandaşlarını da aynı adımı atmaya ve parlamento seçimlerine katılmamaya çağırdı.

Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)
Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)
TT

Lübnan: Hariri gözyaşları içinde siyasetten çekildi

Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)
Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, 24 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısından ayrılırken (EPA)

Eski Lübnan Başbakanı ve (Sünni) Müstakbel Hareketi Genel Başkanı Saad Hariri, siyasete ara verdiğini açıkladı.
Müstakbel Hareket’e de aynı adımı atma, parlamento seçimlerine katılmama ve ‘hareket’ adına aday göstermeme çağrısı yapan Hariri, “İran vesayeti, uluslararası kaos, ulusal bölünme, mezhepçilik ve devletin çöküşü ışığında Lübnan için herhangi bir olumlu durumun olmadığına inanıyorum” dedi.
Hariri, kısa konuşup kararının arka planından ayrıntılı olarak bahsetmese de kendi pahasına olan çözümlere, kişisel servetinin, bazı yabancı dostlukların ve birçok ulusal ittifakının kaybına dikkati çekti. Hariri’nin bir süre önce Lübnan’da ortaya koyduğu tavır, 24 Ocak’ta Beyrut’ta bulunan Hükümet Sarayı’ndaki (Beytu’l Vasat) karargahından Lübnanlılara hitaben yaptığı konuşmada geldi. Konuşması sırasında karargâhta, Müstakbel üyeleri, Müstakbel Hareketi Başkanlık Heyeti ve Lübnan Gazeteciler Sendikası Başkanı Avni el-Kaki de yer aldı.
Hariri, “Şehit Başbakan Refik Hariri’nin suikasta uğramasından sonra siyasi projesine devam etme, ayrıca proje, şartlar ve ilke ne olursa olsun Refik Hariri’nin projesini sürdürme seçeneği bana düştü. Bu proje, Hariri ailesinin siyasette kalması amacı taşımıyor. Refik Hariri’nin siyasal çizgisi, şu iki fikirde özetlenebilir; İlk olarak, Lübnan’da iç savaşı önlemek ve ikincisi, Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam. İlkinde başarıya ulaştım. Ancak ikincisinde yeterince başarı elde edemedim” ifadelerini kullandı.
“7 Mayıs olaylarının yansımasından Doha Anlaşması’na, Şam ziyaretine, Mişel Avn’ın seçilmesine, seçim yasasına ve diğerlerine kadar, bana dayatılan iç savaşın önlendiğine şüphe yok” diyen Saad Hariri, “Bana pahalıya mal olan bu çözümler, Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam sağlamadaki eksik başarının nedeni olabilir. Tüm bunları tarih yargılayacak” dedi.
Hariri ayrıca, “Ancak asıl mesele şu ki, iç savaş karşısında bağışık bir Lübnan’a ulaşmak için engelleri aşmak, tüm Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam sağlamak amaçlanıyordu. Ve her zaman da öyle olacak. Attığım her adımın da sebebi buydu. Kişisel servetimi, bazı yabancı dostluklarımı, birçok ulusal ittifakımı, bazı yoldaşlarımı ve hatta kardeşlerimi kaybetmeme de bu sebep oldu” şeklinde konuştu.
Eski Başbakan, “Tüm bunlara dayanabilirim ama dayanamadığım şey, siyasette kalmak için kendilerine hizmet etmekten başka bir nedenim olmadığı birçok Lübnanlının, beni ‘felakete neden olan, ülkemize ve insanımıza çözüm üretecek yeni siyasi temsillerin önüne geçen’ otoritenin temel direklerinden biri olarak görmeleridir” ifadelerini kullandı.
17 Ekim’deki kitlesel halk hareketinin ardından hükümetten istifa ettiğini hatırlatan Hariri, “Sorumluluk alma meselesi olarak, 17 Ekim 2019 devriminde yanıt veren ve hükümetimin istifasını sunan tek kişi bendim. Beyrut’taki 4 Ağustos felaketinden (Beyrut Limanı patlamasından) sonra uzmanlardan oluşan bir hükümet aracılığıyla çalışma şeklini değiştirmeye çalışan tek kişi bendim. Lübnanlılar, her iki durumda da sonucun ne olduğunu biliyorlar ve inkarın bedelini kendi canlarıyla ödüyorlar” açıklamasında bulundu.
Saad Hariri, “Aynı şekilde sorumluluk alma meselesi olarak ve İran etkisi, uluslararası kargaşa, ulusal bölünme, mezhepçilik ve devletin çöküşü ışığında Lübnan için herhangi bir olumlu durumun olmadığına inanmam dolayısıyla, siyasi yaşamdaki çalışmalarıma ara verdiğimi açıklıyorum. Müstakbel Hareketi’nde yer alan ailemi de aynı adımı atmaya, milletvekili seçimlerine katılmamaya, Müstakbel Hareketi’nden veya hareket adına aday olmamaya çağırıyorum” dedi. Refik Hariri Okulu öğrencilerine de seslenen Hariri, “Halkımıza ve ülkemize hizmet etmeye devam ediyoruz, ancak kararımız iktidar, siyaset ve parlamentodaki her türlü rolü askıya almaktır. Refik Hariri’nin iç savaşı önleme projesine bağlı kalan ve tüm Lübnanlılar için daha iyi bir yaşam için çalışan vatandaşlar olarak duruşumuzu koruyacağız. Lübnan ve Lübnanlıların hizmetinde olmaya devam edeceğiz. Evlerimiz, halkımızın ve tüm Lübnan’daki sevdiklerimizin iyi niyetine açık kalacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Hariri, konuşmasını gözyaşları içinde sonlandırdı. Babasını da hatırlatan eski Başbakan, “Son olarak şu andaki en iyi konuşma, Refik Hariri’nin 17 yıl önceki isteksizlik açıklamasında söylediği şey olabilir: “Sevgili Lübnan ve iyi halkı, Yüce Allah’a emanet olsun. Son dönemde benimle iş birliği yapan herkese tüm kalbimle teşekkürlerimi ve şükranlarımı sunuyorum’” ifadelerini kullandı.



Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
TT

Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)

Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesi yönünde ortak bir çaba içinde, dolaylı müzakerelerin ileri aşamasına geçilmesinin önünü açmak için "daha ciddi" görüşmelerin devam ettiği belirtiliyor. Hamas hareketi içindeki bilgili kaynaklardan gelen açıklamalara göre beklenen görüşmelerin, bu ay sonu veya gelecek ay başında yapılması bekleniyor.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, Kahire'de düzenlenecek kapsamlı bir Filistin ulusal toplantısı için hazırlıkların sürdüğünü, önemli ve acil konularda anlaşmaya varıldığını belirtti.

Fetih Sözcüsü Abdülfettah Devle ise özel açıklamasında, Gazze Şeridi'ni yönetecek bir komitenin kurulmasına ilişkin duyurunun "yakında yapılmasının muhtemel" olduğunu belirterek, beklenen oluşumun Filistin vizyonuyla uyumlu olmasının önemini vurguladı. Devle, "belgelenmiş ve resmi bir anlaşma yayınlanana kadar" belirli bir tarih vermedi.


 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
TT

 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)

Financial Times gazetesi, güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberinde, İngiltere eski Başbakanı Tony Blair'in Arap ve İslam ülkelerinden gelen itirazlar sonrasında Gazze Barış Konseyi üyeliğine aday listesinden çıkarıldığını bildirdi.

Blair, ABD Başkanı Donald Trump'ın eylül ayı sonlarında İsrail ile Hamas arasındaki savaşı sona erdirmek için 20 maddelik planını açıkladığı sırada konsey üyeliği için belirlenen tek isimdi. Trump, Blair'i "çok iyi bir adam" olarak tanımlamıştı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’ten aktardığına göre, Blair o dönemde planı "cesur ve akıllıca" olarak nitelendirdi ve ABD başkanının başkanlık edeceği konseye katılmaktan memnuniyet duyacağını ifade etti.

Ancak bazı Arap ve Müslüman ülkeler, kısmen 2003 yılında ABD öncülüğündeki Irak işgaline verdiği güçlü desteğin Ortadoğu'daki itibarına verdiği zarar nedeniyle plana karşı çıktı.

Financial Times, Blair'in bir müttefikinin, eski başbakanın Barış Konseyi üyesi olmayacağını söylediğini aktardı. Müttefik, "Bu konsey mevcut dünya liderlerinden oluşacak ve altında daha küçük bir yürütme kurulu bulunacak" dedi.

Kaynak, Blair'in, Trump'ın damadı Jared Kushner ve ABD başkanının kıdemli danışmanlarından Steve Witkoff'un yanı sıra Arap ve Batı ülkelerinden üst düzey yetkililerle birlikte yürütme kurulunda yer almasının beklendiğini de ifade etti.


Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
TT

Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)

Kasım 2025’in yağmurlu bir gecesinde, İsrail ordusunun Ramallah’ın kalbine yönelik baskını sürerken, başkanlık binasına birkaç metre mesafedeki bir noktada oturan üst düzey bir Filistinli yetkili acı bir tebessümle şunu söyledi:
“Şu an Filistin hakkında konuşmak istemiyorum. İsrail’i sömürgeci bir devlet olarak tanımlayan ezber cümleleri de tekrar etmeye niyetim yok. Şu anda konuşmak istediğim şey Suriye.”

Yetkiliye göre Suriye, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun yalnızca gerçek bir barışı istemediğinin değil, komşu devletleri de görmek istemediğinin en açık kanıtı haline geldi. Zira Şam’daki yeni siyasi liderlik, İsrail’e karşı savaş ya da düşmanlık istemediğini açıkça ilan etmiş olmasına rağmen, İsrail Suriye topraklarını son derece sert askerî operasyonlarla ihlal etmeyi sürdürüyor.
Filistinli yetkili şöyle devam ediyor:
“Hamas 7 Ekim 2023’te savaşı başlattı, Hizbullah İsrail’i vurdu, Husiler İran’ın teşvikiyle ‘destek savaşına’ katıldı… Fakat Suriye tam tersine çatışmanın dışında kalmayı seçti; hatta çok daha fazlasını yaptı.”

“İsrail için bir tehdit yok”

Saldırganlığı caydırma operasyonlarının sonrası Şam’da kontrolü devralan yeni yönetim, İsrail dahil komşu hiçbir ülkeye tehdit oluşturmadığını açıkladı.
Bununla birlikte Beşşar Esed rejiminin çökmesi ve İran ekseninin bölgedeki en stratejik üssünü kaybetmesi, Suriye ile İsrail arasında çıkarların kesiştiği yeni bir dönemi mümkün kılabilirdi.

Filistinli yetkili, “İsrailliler sanki bu gerçekleri unuttu. Suriye artık İran milislerinin oyun alanı değil” diyor.

Bu süreçte ABD, Türkiye ve Azerbaycan, iki taraf arasında arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını bildirerek, sınırların tamamen güvenli hâle gelmesini sağlayacak güvenlik düzenlemeleri için müzakerelere davet etti. İsrail’in çekincelerine rağmen Suriye, doğrudan görüşmelere dahi razı oldu. Nitekim Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer arasında altı toplantı gerçekleştirildi.

İsrail kaynaklarına göre Şam, kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmak adına büyük esneklik gösteriyor. 1967 ve 2024’te işgal edilen tüm toprakların iadesi karşılığında tam barış anlaşmasına hazır; fakat ara formüller de değerlendiriliyor. Bunlar arasında Golan’ın 15 yıla kadar İsrail’e kiralanması veya 1974 sınırlarına dönüşü öngören bir güvenlik mutabakatı da var.

Aynı kaynaklar,  yeni yönetiminin “İbrahim Anlaşmaları”na katılmaya da sıcak baktığını, bunun İsrail’in 1948’den bu yana hayalini kurduğu tarihi bir açılım olacağını belirtiyor.

İsrail’in karşılığı: İşgal ve hava saldırıları

Tehdit politikasını seçen İsrail, Aralık 2024’ten bu yana yeni yönetimin nefes almasına fırsat vermeden askerî havaalanları ve üsleri hedef alan yaklaşık 500 hava saldırısı düzenledi. Suriye’nin savunma kapasitesinin yüzde 85’ini yok eden İsrail, 450 km²’lik Suriye toprağını işgal ederek genişliği 7 km’yi aşan hat boyunca, Şeyh Cebel'den Dera’ya kadar ilerledi. Bazı bölgelerde 20 km derinliğe kadar kara harekâtı yürüten İsrail 9 askerî üs kurdu.

frgt
Netanyahu, Salı günü Suriye'deki tampon bölgedeki İsrail güçlerini denetledi (AP)

İsrail ayrıca, “Dürzi müttefikleri koruma” gerekçesiyle iç çatışmaları körükledi. Oysa İsrail’deki Dürzi vatandaşlar bizzat İsrail hükümetleri tarafından ayrımcılığa maruz kalıyor.
Tel Aviv yönetimi, Şam’ın yeni liderliğini Nusra Cephesi bağlantıları üzerinden karalamaya çalışsa da, geçen yıllarda bizzat İsrail ordusuna bağlı sahra hastaneleri ve Safed, Hayfa, Tel Aviv’deki çeşitli merkezlerin çok sayıda Nusra üyesini tedavi ettiği biliniyor.

Netanyahu’yu kim durdurabilir?

Son günlerde İsrail’de ortaya çıkan bilgiler, ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’e ve Netanyahu’ya “Suriye politikasındaki yanlışları” nedeniyle sert bir uyarıda bulunduğunu gösteriyor.
Trump’ın, Suudi Arabistan ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın talebi üzerine, Şam’daki yeni yönetimle daha olumlu bir yaklaşım benimsemeye yöneldiği ifade ediliyor.

frgt
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Eş-Şara'nın Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını görüşmek üzere Riyad'da geçen mayıs ayında gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (SPA)

Trump, İsrail’in attığı adımların “yanlış ve mantıksız” olduğunu düşünürken, birçok analist Netanyahu’yu dizginleyebilecek tek gücün Trump yönetimi olduğuna inanıyor.
Ancak bunun sahadaki sonuçlarının görülmesi zaman alabilir. Bu arada şu soru giderek daha sık soruluyor: “İsrail, Suriye ile böyle bir şekilde davranarak bölgesine nasıl bir mesaj veriyor?”