Etik uzmanları Elon Musk'ın beyin çiplerinin kendilerini niye endişelendirdiğini açıkladı

Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)
Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)
TT

Etik uzmanları Elon Musk'ın beyin çiplerinin kendilerini niye endişelendirdiğini açıkladı

Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)
Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)

Elon Musk'ın implante edilebilir beyin-makine arayüzleri geliştirmek için 8 nörologla birlikte kurduğu Neuralink insanlı denemelere hazırlanırken, uzmanlar da firmanın çalışmalarına dair endişelerini dile getiriyor.
2016'da ABD'nin San Francisco kentinde kurulan nöroteknoloji firması, beyin aktivitelerini uyarmak için insanların beyinlerine yerleştirilecek bir çip geliştiriyor.
Daha önce domuzların ve bir maymunun beynine çip yerleştiren firma, temelde beyninde hasar olan insanlara yardım edecek teknolojiler geliştirmeyi amaçlıyor.
Öte yandan bazı uzmanlar gelecekte bu teknolojinin kötü amaçlar doğrultusunda kullanılacağından endişe duyuyor.
Wisconsin Üniversitesi'nde görev alan tıp tarihçisi ve biyoetikçi Dr. Karola Kreitmair, "Kamuoyunun bu tür bir teknolojinin kullanılabilir hale gelmesinin büyük resimdeki etkilerine dair yeteri kadar bilgilendirildiğini düşünmüyorum" dedi.
Daily Beast'e konuşan Kretmair, kâr amaçlı bir şirketin böylesi bir hamle yapmasının sıkıntı doğurabileceğini ekledi.
Futurism'e göre pek çok kişi, bu ürünlerin nihayetinde kâr amacıyla nasıl kullanılacağını sorguluyor. 
SUNY Upstate Tıp Üniversitesi'nde görevli biyoetikçi Syd Johnson, "Nihai hedef, elde edilen beyin verilerini diğer cihazlar için kullanmak veya bu cihazları başka şeyler için kullanmaksa, örneğin araç kullanmak veya bir Tesla sürmekse, o zaman çok daha büyük bir pazar olabilir" ifadelerini kullandı:
"Ama bu durumda gerçek ihtiyaçları olan insanlar, başka birinin ticari kazancı için riskli araştırmalarda sömürülmüş ve kullanılmış olur."
Kreitmair buna katıldığını belirtti. Teknolojinin örneğin felçli insanların "hayatı değiştirebileceğine" inanan biyoetikçi, tüketici kullanımı söz konusu olduğunda "çok sayıda etik kaygı uyandırdığını" söyledi.
Öte yandan, uzmanların kaygılarında teknoloji milyarderi Musk'ın çizdiği imaj da etkili oldu. Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nde nöroetik araştırmacısı Dr. Laura Cabrera, "Bu şirketler ve şirket sahipleri bir nevi şovmen gibiler" diye konuştu.
"Abartılı iddialarda bulunacaklar ve bence bu tehlikeli çünkü insanların bazen buna körü körüne inandığını düşünüyorum" diyen Cabrera, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Elon Musk'ın söyledikleri konusunda her zaman temkinliyim."
Independent Türkçe, Futurism, Daily Beast



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature