Cemşid Şarmehd kızı: İran yargısının suçlamaları tamamen uyduruk isnatlardan oluşuyor

Yargılama sırasında Cemşid Şarmehd (AFP)
Yargılama sırasında Cemşid Şarmehd (AFP)
TT

Cemşid Şarmehd kızı: İran yargısının suçlamaları tamamen uyduruk isnatlardan oluşuyor

Yargılama sırasında Cemşid Şarmehd (AFP)
Yargılama sırasında Cemşid Şarmehd (AFP)

2020’den bu yana anavatanı İran’da tutuklu bulunan Alman vatandaşı Cemşid Şarmehd geçtiğimiz Pazar günü mahkemeye çıktı. Mahkemede tamamen uyduruk isnatlarla sembolik bir duruşma düzenlediğini belirten Şarmehd ailesi İran istihbaratını, Cemşid’i yurtdışında kaçırmak ve yasalara aykırı olarak Tahran’a götürmekle suçladı.
Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP’den aktardığı habere göre,  Cemşid’i 2020’de kaçırıdığını söyleyerek hakkındaki suçlamaları reddetti.
Şarmehd, Tahran’ın nükleer programıyla ilgili 2015 anlaşmasını yeniden canlandırma görüşmelerinin hassas bir aşamada olduğu bir zamanda hala İran’da tutuklu bulunan ondan fazla yabancıdan biri. Tutuklular arasında Amerikalı, Avusturyalı, İngiliz, Fransız ve Alman vatandaşlar da bulunuyor.
Çizgili İran hapishanesi kıyafeti giyen Şarmehd, cezası ölüm olan “yeryüzünde bozgunculuk” suçlamasıyla pazar günü mahkemeye çıktı.
Şarmehd’in ABD’de yaşayan kızı Gazîl Şarmehd AFP’ye verdiği demeçte, “Tamamen siyasi propaganda, sahte bir yargılama ve bir kanguru mahkemesiydi. Çok kafa karıştırıcı. Tüm suçlamalar uydurma. Masum babam onların elinde günah keçisi oldu” dedi. Alman elçilerin duruşmaya katılmasının engellendiğine dikkat çeken Gazil Şarmehd sözlerine şöyle devam etti: “Babam avukatını hiç görmedi. Avukatın, babamın dosyasını görme hakkı yoktu... Bu çok büyük bir insan hakları ihlali. Bir insanı cezasını destekleyen delilleri görmeden nasıl kovuşturursunuz?”
Şarmehd, İran devriminin ardından ailesiyle birlikte Almanya’ya, ardından çocuklar büyüdükten sonra ABD’de Los Angeles’a taşınmıştı.
Ailenin bildirdiğine göre, bir yazılım tasarımcısı, İran Kraliyet Cemiyeti olarak bilinen İran karşıtı bir grupta yer aldı. Şarmehd'in ABD'nin California eyaletinde İran aleyhine medya faaliyetleri yürüttüğü biliniyor. Aile, on yıl önceki bir yazılım hatasının Şarmehd’in İran Kraliyet Cemiyeti içindeki çalışmalarını ortaya çıkardığını söylüyor.
Tahran, Şarmehd’i 12 Nisan 2008’de 14 kişinin ölümüne neden olan, İran’ın güneyindeki Şiraz camisinin bombalanması olayına karışmakla suçluyor.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.