ABD’den ‘İran Devrim Muhafızları’nın yönettiği Husi finansman ağına’ yaptırım

ABD’den ‘İran Devrim Muhafızları’nın yönettiği Husi finansman ağına’ yaptırım
TT

ABD’den ‘İran Devrim Muhafızları’nın yönettiği Husi finansman ağına’ yaptırım

ABD’den ‘İran Devrim Muhafızları’nın yönettiği Husi finansman ağına’ yaptırım

ABD, Husi örgütünün Yemen ve komşu ülkelerde (Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri) ‘agresif saldırıları’ artırmasına katkı sunan ve İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü tarafından yönetilen uluslararası finansman ağına yaptırım uyguladı. Yaptırım kapsamına 3 kişi ve deniz taşımacılığı şirketlerinin de aralarında bulunduğu 8 yapı ve şirket alındı.
ABD Hazine Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, 13224 sayılı Yürütme Emri uyarınca Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi üzerinden cezalandırılan ve yaptırım listesine alınan finansman ağının, Husilerin Yemen hükümetine karşı yürüttüğü savaşı ve komşu ülkelerdeki sivilleri ve sivil altyapıyı tehdit eden artan agresif saldırıların finanse edilmesine katkıda bulunduğunu belirtti.
Hazine Bakanlığı Devrim Muhafızları’nı bu ağı yönetmek ve Husilerin saldırılarını desteklemek için arabuluculardan oluşan sofistike bir uluslararası ağ üzerinden milyonlarca doları Yemen’e transfer eden bir finansman ağı inşa etme hususunda Husilerin finansörü Said el-Cemal ilişki kurmakla suçladı.
Bakanlık, uluslararası toplumun sürekli barış çağrılarına rağmen Husilerin Yemen içindeki yıkıcı kampanyalarına devam ettiği ve komşu ülkelerde (Suudi Arabistan ile Birleşik Arap Emirlikleri) sivil altyapıyı vuran ve sivil can kayıplarına yol açan balistik füzeler ve insansız hava araçları (İHA) defalarca gönderdiğini kaydetti.
Bakanlık açıklamada, bu yeni tedbirlerin “iki Körfez ortağın yakın işbirliği ve koordinasyonuyla alındığını” vurguladı.
ABD Hazine Bakanlığı Terörizm ve Mali İstihbarat Müsteşarı Brian Nelson, “Bu yıkıcı çatışmaya son verilmesi çağrılarına rağmen Husi liderleri Yemen’in komşularına füzeler ve havadan İHA’lar ile saldırılar düzenlemeye devam ediyor. Milyonlarca Yemenli sivil hala yerinden edilmiş ve açken bu saldırılar masum sivillerin ölümüne yol açıyor” dedi.
ABD’nin, özel emelleri için bu savaşın süresini uzatmaya çalışanlara karşı kararlı bir şekilde çalışmak amacıyla bölgesel müttefikleriyle çalışmayı sürdürdüğünü söyleyen Nelson, Husi liderlere şiddet kampanyalarını durdurma ve çatışmayı sonlandırmak için iyi niyetle müzakere etme çağrısında bulundu.
ABD Hazine Bakanlığı, Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi’nin Husileri finanse etmek amacıyla petrol gibi emtia satarak gelir elde eden Said el-Cemal ve yönettiği ağın üyelerini 10 Haziran 2021’de yaptırım listesine aldığını hatırlatarak, Cemal’in aynı zamanda Ortadoğu, Afrika ve Asya’nın dört bir yanına yakıt, petrol ürünleri ve diğer emtiaları kaçıran paravan gemi şirketlerinden oluşan bir ağı yönettiğine dikkat çekti. Bakanlık, Cemal’in bu eylemlerine Türkiye’de ikamet eden Abdi Nasır Ali Mahmud’un yardımcı olduğunu ve Mahmud’un iş ağının Cemal’in faaliyetleri için kılıf görevi gördüğünü kaydetti.

3 kişi yaptırım listesine alındı
Bakanlığın yayınladığı yaptırım listesine alınan 3 kişiden biri Yemen asıllı Yunanistan vatandaşı Abduh Abdullah Dail Ahmed oldu. Ahmed Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Yemen’de bulunan ticari şirketi üzerinden milyonlarca dolar (yaklaşık 10 milyon dolar) transfer etmekle suçlanıyor. Ahmed’in Yemen’deki kontağı konumunda olan Muaz Abdullah Dail de yaptırım listesine alınan ikinci isim. Bakanlık, her ikisinin de Cemal’in uluslararası finansman ağı kapsamında yer aldığını ifade etti.
Listeye alınan üçüncü kişi Hindistan vatandaşı Chiranjeev Singh oldu. Singh’in Husilerin tedarikine katkıda bulunan ve savaşta onlara yardım eden bir nakliye şirketinde çalıştığı bildirildi. Bu üç isme ilave olarak 72 yaşındaki Stavridis Konstantinos da listeye alındı. Bakanlığın açıklamasına göre Konstantinos’un, Cemal’in yönettiği ağın kapsamında bulunan ticari şirketin yönetimiyle bağlantısı bulunuyor.
Yaptırım listesine alınan yeni şirketlerin isimleri ve merkezleri şu şekilde;
- Merkezi BAE’nin Dubai kentinde bulunan Al Foulk Ticaret Şirketi
- Sana merkezli Al-Hadha Döviz Şirketi ile Uluslararası Ekspres Döviz ve Havale Şirketi
- Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Aurum Ship Deniz Taşımacılığı Şirketi
- Merkezi BAE’nin El-Fuceyra kentinde bulunan Fani Oil Petrol Şirketi
- Türkiye merkezli Garanti İhracat İthalat Kuyumculuk Dış Ticaret Limited Şirketi ile JJO General Trading Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
-  Merkezi BAE’nin Şarika kentinde bulunan Peridot Ticaret ve Taşımacılık Şirketi



İran ve İsrail: Büyük projelerin açmazı

İran'ın Gazze ve Lübnan'daki kolları ağır darbeler aldı (AFP)
İran'ın Gazze ve Lübnan'daki kolları ağır darbeler aldı (AFP)
TT

İran ve İsrail: Büyük projelerin açmazı

İran'ın Gazze ve Lübnan'daki kolları ağır darbeler aldı (AFP)
İran'ın Gazze ve Lübnan'daki kolları ağır darbeler aldı (AFP)

Refik Huri

İran'ın tarihi geriye dönük olarak düzeltmenin imkânsız bir iş olduğunu kabul etmesi kolay değil. Coğrafyayla oynaması ve Ürdün Kralı İkinci Abdullah'ın Arap ve Sünni ayından Şii Hilali koparmak olarak adlandırdığı projeyi gerçekleştirmek umuduyla, Hegel'in tarihin kurnazlığı olarak adlandırdığı şeye karşı koymaya devam etmesi bir yanılsamadır. Hiçbir orta güç, bölgesel projesine hizmet etmek için savaşlara, kaosa ve istikrarsızlığa İran kadar bel bağlamamıştır. Donald Trump'ın Beyaz Saray'a dönmesinden önce bile, Mollaların yönettiği İslam Cumhuriyeti kadar fırtınanın ortasında duran bir bölgesel güç daha yoktur.

İran, onlarca yıl içinde İslami direniş adı altında silahlı mezhepçi örgütler kurarak en tehlikeli siyasi, askeri, güvenlik ve ideolojik yatırımı yaptı. Ardından bu örgütleri kendisini korumaya, İsrail ve en başta ABD olmak üzere Tahran'ın bütün düşmanlarına karşı vekaleten savaşmaya teşvik etti. Direniş ekseni ve arenalar birliği stratejisi aracılığıyla İsrail ile yaşanan çatışmada kendisini askeri bir aktör olarak dayattı. ABD'ye karşı olan ve onu Batı Asya’dan çıkarmak isteyen, ama bir anlaşma şansı varsa Washington’dan yana oynayan bir oyuncu, Arap sahnesinde bölgesel bir siyasi aktör olarak empoze etti. Çin, Rusya ve Kuzey Kore ile Richard Fontaine ve Andrea Kendall Taylor'ın kargaşa ekseni adını verdiği bir tür örtülü ittifaka da ulaşmış durumda. Kargaşa ekseni, ABD öncülüğündeki uluslararası sisteme karşı duruş ve çok kutuplu sisteme çağrıdır. Çoğulcu bir sistemin yokluğunda, kargaşa ekseninin kaos yaratmak için bir sistem projesine ihtiyacı yoktur.

Ancak İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin İslam Cumhuriyeti'nin gücünün en önemli bileşeni olarak kabul ettiği direniş ekseninin nispeten düşük maliyeti, jeopolitik ve stratejik olarak maliyetli hale geldi. Zira öncelikle Hamas, İsrail'i sarsan Aksa Tufanı operasyonunun Filistin'i özgürleştirme dalgasının başlangıcı olacağını sandı. İkincisi, Hizbullah Güney Lübnan cephesi üzerinden Hamas'a destek savaşı başlatmaya karar verdi. Üçüncüsü, İran Suriye'de yayıldı. İlk önce Gazze’nin yapıları ve halkı bir imha savaşına maruz kaldı. Ardından Hizbullah ağır darbe aldı. Son olarak da Suriye'de Esed rejimi devrildi, böylece İran Suriye köprüsünü, Filistin kalesini, Arap derinliğini ve Lübnan arenasını kaybetti.

Esasında İran'ın bölgesel projesi, Velayet-i Fakih yönetimine giden yolda bir aşama olan Filistin'i kurtarma projesinden daha büyük ve her iki proje de şu anda çıkmaza girmiş durumda. Filistin'i kurtarma projesi sadece İsrail ve kıyamet silahlarına değil, ABD ve Avrupa duvarlarına tosladı ve Rusya ile Çin tarafından da kabul edilebilir bir proje değil. Ayrıca 22 Arap ülkesini temsil eden Arap Zirvesi, 2000'li yılların başındaki Beyrut Zirvesi'nden itibaren barışın stratejik bir tercih olduğunu teyit etti. İran'ın bölgesel projesi, ABD'yi askeri, güvenlik ve hatta ekonomik olarak Ortadoğu'dan çıkarmak gibi zorlu bir meydan okuma ile çatışıyor. Aynı zamanda kendi halkı, liderleri, ittifakları ve önemli stratejik konumu bulunan büyük ve güçlü bir Arap dünyasıyla da çatışıyor.

Filistin’i gerçekten kurtarmak isteği bir yana, kurtarma gücüne sahip olmayan Tahran, İsrail ile anlaşmazlık yoluyla da olsa iki devletli çözüm yoluna taş koymaya katkıda bulunuyor.  Binyamin Netanyahu hükümeti Filistin devletinin kurulmasını reddediyor ve Batı Şeria ile Gazze'yi ilhak etmeyi amaçlıyor. Mollalar rejimi, Batı Şeria ve Gazze'de kurulacak Filistin devleti projesini engellemede İsrail’in ağırlığına ek ağırlık katıyor. Nitekim İsrail, Filistin devletinin kurulmasının Filistin'de bir İran terör üssü kurma projesi olduğunu iddia etmeye başladı. Netanyahu’ya göre sorun, İran'ın Suriye'den çekilmesinden ve İsrail'in Suriye ordusundan kalan stratejik silahları imha eden hava saldırıları düzenlemesinden ve Tahran adına savaşan örgütlerin zayıflatılmasından sonra bile devam ediyor. Hiçbir şey onun bu tutumunu değiştirmiyor. Oysa Irak’ın nükleer reaktörünü yerle bir eden saldırıyı düzenleyen 69. Filo'ya komuta eden pilotun İngiliz dergisi The Economist’e verdiği röportajda da söylediği gibi İsrail için en büyük tehdit İran değil, Filistinlilerle geçinememek ve birlikte yaşayamamaktır. Çünkü İsrail'in karşı karşıya olduğu asıl zorluk, ‘askeri gücünü stratejik kazanımlara ve barışa dönüştürmektir’, aksi takdirde kan daha uzun yıllar akmaya devam edecektir.

Büyük açmaz ikilidir; İran'ın bölgesel projesi, kendi kapasitesinden, Batı ile çatışmasından ve İsrail ile vekiller üzerinden savaşmasından daha büyüktür. Keza İsrail'in bölgesel projesi, Tel Aviv'in ekonomik, askeri ve sosyal olarak taşıyabileceğinden daha büyüktür. Batı ve Doğu'nun İsrail'in aşırılığına ve Filistin devletinin kurulması fırsatının kaçırılmasına yönelik sabrını zorlamaktadır. General Şaron'un dediği gibi, Washington'un hizmetinde olan “yüzen bir uçak gemisi” konumundan çıkıp Amerikan korumasına ihtiyaç duyan İsrail'in yükünü ABD'nin ne kadar süre ve ne ölçüde taşıyacağı da bilinmemektedir. Buradaki ders, herkesin göreceği şekilde duvara asılı olan Amerikalı stratejik analist Anthony Cordesman'ın şu sözüdür: “Savaşlar riskleri ortadan kaldırmakla ilgili değil, riskleri yönetmekle ilgilidir.”

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.