Suriye’de muhalif gruplar ‘yerli bir füze’ ile ikinci kez bir Rus uçağını hedef aldı

Suriyeli aktivistler, devrimin 11. yıldönümünü anmaya hazırlanıyor

İdlib'in Belyun köyünde Rus savaş uçaklarının yıktığı binaların önünden geçen çocuklar (DPA)
İdlib'in Belyun köyünde Rus savaş uçaklarının yıktığı binaların önünden geçen çocuklar (DPA)
TT

Suriye’de muhalif gruplar ‘yerli bir füze’ ile ikinci kez bir Rus uçağını hedef aldı

İdlib'in Belyun köyünde Rus savaş uçaklarının yıktığı binaların önünden geçen çocuklar (DPA)
İdlib'in Belyun köyünde Rus savaş uçaklarının yıktığı binaların önünden geçen çocuklar (DPA)

Aktivistlere ve muhaliflerin havacılık gözlemevlerine göre Pazartesi günü Suriye’nin kuzeybatısında Fethu’l-Mubin Operasyon Odası’na bağlı Suriyeli muhalif gruplar, yerel yapım bir füze ile bir Rus operasyon uçağını hedef aldı. Öte yandan Suriyeli aktivistler, Suriye devriminin 11. yıldönümünü anmak için İdlib’de ve Suriye'nin kuzeyindeki diğer bölgelerde bayraklar ve pankartlarla meydanlarda hazırlıklar yapıyorlar.
İdlib’in hava sahasındaki uçak hareketlerini izleme ve takip etme konusunda uzmanlaşmış olan 80. Gözlem Birimi'nden bir yetkili, Fethu’l-Mubin Operasyon Odası çatısı altındaki Suriyeli muhalif grupların 14 Mart Pazartesi günü öğleden sonra İdlib kırsalındaki Cebel el-Erbain’de, Rusya’ya ait A500 model askeri operasyon uçağını, karadan havaya yerel yapım bir füze ile hedef aldığını, ancak füzenin uçağa isabet etmediğini ve Rus savaş uçağının operasyon uçağını korumak için müdahale etmesinin ardından Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib ilinin hava sahasından çıktığını açıkladı.
Yetkili, kısa bir süre önce de bir Rus uçağının bu tür yerel yapım karadan havaya füzeyle hedef alındığını, ancak füzenin patlamadığını ve uçağı vuramadığını belirtti. Böylece Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib’in hava sahasında ikinci kez yerel bir uçaksavar füzesi kullanıldı.
İdlib Havacılık Gözlemevi'nden başka bir yetkili de Rus operasyon uçağının uçuşu sırasında uçağın pilotu ile Rusya'nın Suriye'deki Hmeymim Hava Üssü arasında yapılan ve gizlice dinlenen görüşmede, pilotun üsse uçağın Suriyeli muhalif grupların kontrolündeki bölgeden geçerken hedef alındığı ancak uçağın isabet almadığı konusunda bilgilendirdiğini aktardı.
İdlib'deki aktivistler, Pazartesi sabahı, Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nin (İGAB) yanı sıra Türk güçlerinin ve Suriye Milli Ordusu'nun (SMO) Halep'in kuzeyindeki nüfuz alanlarının hava sahasında Rus savaş uçaklarının yoğun uçuşlar gerçekleştirdiklerini ve bunlara İdlib'in güneyindeki Cebel ez-Zaviye semalarında 6'dan fazla Rus keşif uçağının uçuşunun eşlik ettiğini bildirdiler. Ayrıca Maaret en-Numan ve Kefer Nebil bölgesinde konuşlu Suriye rejimi güçleri ve rejim yanlısı İran destekli milislerin, İdlib'in güneyindeki Cebel ez-Zaviye’ye bağlı el-Bara, Sufuhun, Deyr-i Sunbul, Fuleyfil ve Kansafra bölgelerini topçu ve füze atışlarıyla hedef aldıklarını, saldırılar sonucunda 4 sivilin ağır yaralandığını aktardılar.
Suriyeli muhalif gruplardan askeri bir kaynak, Pazar gününü Pazartesiye bağlayan gece, Lazkiye'nin kuzeydoğusundaki Cebel el-Ekrad'daki Kabana bölgesi çevresinde muhalif gruplar ile rejim güçleri arasında, orta ve ağır menzilli silahlarla şiddetli çatışmaların patlak verdiğini ve karşılıklı olarak ağır topçu atışları yapıldığını açıkladı. Askeri kaynak, çatışmalar sonucunda rejim güçlerinden 3 unsurun yaralandığını, bir askeri noktanın imha edildiğini kaydetti.
Öte yandan Suriyeli aktivistler, İdlib ve Halep'te Suriye Devrimi’nin 11. yıldönümünü anmak üzere İdlib şehir merkezi ve çevresi ile Halep'in kuzey kırsalındaki bölgelerde meydanları, ‘Esed’i devirmekten başka çare yok’ yazılı devrim bayrakları, pankartlar ve sloganlarla donatarak hazırlıklara başladılar.
Hama kırsalından olan aktivist Bekkar Hamidi, birkaç gün önce, Suriye devriminin 11.  yıldönümünü anmak için Suriye içindeki ve dışındaki çok sayıda Suriyeli aktivist ile Halep'in kuzeyindeki İdlib’de bulunan Sabaa Bahrat Meydanı, Binniş, Eriha, El-Bab, Afrin ve Azez gibi merkezi noktalarda devrimci eylemlerin koordine edildiğini, yerinden edilmelere rağmen devrimin devam ettiğini göstermek amacıyla farklı bölgelerden yerinden edilmiş çok sayıda Suriyelinin katılacağını söyledi.
Hamidi, sözlerini şöyle sürdürdü:
“11 yıl önce Özgürlük ve Onur Devrimi'nde özgürlük, haysiyet, hukukun üstünlüğü ve Esed rejiminin devrilmesi talebiyle yola çıktık. Şimdi ise başta tutuklular, işgal altındaki köylerimiz ve ilçelerimiz, Suriye halkını öldüren ve taciz eden Rus ve İranlı işgalciler gibi bir takım meselelerimiz var. Her yıl Suriye devrimini anma tarihi yaklaşırken çok sayıda çizer, medya uzmanı ve mühendis, Suriyelilerin taleplerini ifade eden sloganların fikirlerini ortaya koymak için çalışıyor. Bunları uygun kumaş parçalarına yazıp renklendirerek gösteri yapılan meydanlara asıyorlar.”



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.