Başağa hükümeti Dibeybe’yi yeni bir savaş başlatmaya çalışmakla suçladı

Muhammed el-Menfi başkent Trablus’ta milletvekili adaylarıyla görüştü (TM)
Muhammed el-Menfi başkent Trablus’ta milletvekili adaylarıyla görüştü (TM)
TT

Başağa hükümeti Dibeybe’yi yeni bir savaş başlatmaya çalışmakla suçladı

Muhammed el-Menfi başkent Trablus’ta milletvekili adaylarıyla görüştü (TM)
Muhammed el-Menfi başkent Trablus’ta milletvekili adaylarıyla görüştü (TM)

Libya’da Fethi Başağa’nın başbakanı olduğu yeni İstikrar Hükümeti, mevcut geçici hükümet Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe’ye yönelik eleştirilerinin dozunu artırarak Dibeybe’yi iktidarda kalmaya çalışmak ve kendisine bağlı silahlı milis grupları finanse ederek ülkede yeni bir iç savaşın fitilini ateşlemeye çalışmakla suçladı.
İstikrar Hükümeti Sağlık Bakanı ve resmi sözcüsü Osman Abdulcelil, Cumartesi akşamı televizyon ekranlarında yaptığı açıklamada, “Dibeybe, yeni bir savaşın fitilini ateşleme niyetinde. Halkın ilaç ve yiyecek alamadığı bir zamanda silah satın almaları için milislere milyonlarca dinarlık destek sağlıyor” dedi. Ancak yeni hükümetin böyle bir savaşın çıkmasına izin vermeyeceğini açıkça belirten Abdulcelil, iktidarı devretme sürecinin ‘barışçıl ve yasal’ bir şekilde gerçekleşmesi arayışı içerisinde olduklarını vurguladı.
Dibeybe’nin 2030 yılından önce iktidarı devretmek niyetinde olmadığını söyleyen Abdulcelil, geçtiğimiz Mart ayında iktidara gelen Dibeybe’nin seçim sürecini bozmaya çalıştığını ve aralarında Mısır, Fransa, İtalya, Almanya, Türkiye ve Katar'ın da bulunduğu çok sayıda ülkeden doğrudan seçimleri ertelemelerini istediğini iddia etti.
Dibeybe’nin ülkenin doğusunda, güneyinde ve orta kesimlerinde hareket edemeyecek durumda olduğunu öne süren ve bu durumdayken, önümüzdeki Haziran ayında yapılması planlanan seçimleri nasıl yöneteceğini sorgulayan Abdulcelil, bunu gerçekleştirmesinin mümkün olmadığını söyledi.
Öte yandan UBH Başbakanı Dibeybe, dün Trablus'ta hükümetinin bir toplantısında gündeme getirdiği seçim sloganı, iktidarda kalma konusundaki kararlılığını üstü kapalı olarak bir kez daha teyit etti. Dibeybe, seçim yasaları ve seçimlerin anayasal temeli konusunda ulusal bir diyalogun önünü açmak amacıyla Libya'nın farklı bölgelerinin önde gelen kişilerinden oluşan bir komitenin kurulmasına öncülük ettiğini söyledi.
Son dönemde, Libya’da seçimlerin çözüm olduğu ve asla atlanmaması gerektiği konusunda hemfikir olan bazı uluslararası taraflarla birkaç görüşme gerçekleştirdiğini söyleyen Dibeybe, ‘geçici süreci uzatma komplosu’ olarak nitelendirdiği çabaların ve bunu isteyenlerin seslerinin azalmaya başladığını belirterek, “Seçimlerin ulusal bir hak olarak yerine getirilmesinden başka bir çözüm yok” dedi. Dibeybe, bugün Libyalıların sandalyelere kimin oturduğuyla değil, kimin kendilerine hizmet edeceğiyle ilgilendiklerinin altını çizdi.
Bakanlarını halka hizmet etmeye ve egemen siyasi sınıfın önündeki engellere takılmamaya odaklanmaya çağıran Dibeybe, Maliye Bakanlığı'na da maaşları ve ödenekleri zamanında ödemeleri için ilgili tüm taraflarla koordinasyon kurması çağrısında bulundu.
Diğer taraftan Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, bazı milletvekilli adayları ile yaptığı görüşmede, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin bir an önce yapılması çağrısının sürdürülmesi gerektiğini vurguladı. Başkanlık Konseyi’nin, üzerinde anlaşmaya varılan ve sonuçları herkes tarafından kabul edilen seçimlerin anayasal temeli çerçevesinde özgür, adil ve şeffaf seçimler yapılarak ülkede istikrarı sağlamaya yönelik tüm adımları destekleme noktasında hiçbir çabadan kaçınmayacağının altını çizdi.
Menfi’nin ofisinden yapılan açıklamaya göre Menfi, milletvekili adaylarına, Başkanlık Konseyi'nin ülkede barış ve istikrarı tesis etmek için Libyalılar arasında kapsamlı bir ulusal uzlaşı sağlanması yönündeki adımlarına tam destek verdiğini söyledi. Açıklamada, milletvekili adaylarının Menfi’ye, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin bir an önce yapılmasına ilişkin bir girişim sundukları belirtildi. Ancak girişimle ilgili detay verilmedi.
Bir başka gelişmede ise Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri'nin Libya Özel Danışmanı Stephanie Williams, Cumartesi akşamı, telekonferans yöntemiyle bir grup cumhurbaşkanı adayını, BM’nin TM ve Devlet Yüksek Konseyi (DYK) tarafından seçimlerin anayasal temeli üzerinde uzlaşıya varılmasını kolaylaştırılacak ortak bir komitenin kurulması girişimi hakkında bilgilendirdi. Williams, yaptığı açıklamada, katılımcıların, seçim sürecini tekrar rayına koymak için tüm çabaların yoğunlaştırılmasının önemini vurguladıklarına dikkati çekti.
Adaylara ilgili tüm taraflarla daha fazla iletişim kurulması çağrısında bulunduklarını açıklayan Williams, aynı zamanda TM ve DYK arasındaki görüşmelerin başarılı olmaması durumunda da başka bir girişim sunduklarını da sözlerine ekledi.
Öte yandan UBH’ye bağlı 444. Savaşçı Tugayı, güvenlik ve istikrarı bozan herhangi bir girişim veya sabotaj eylemiyle mücadele planı çerçevesinde Trablus'un yaklaşık 90 kilometre güneydoğusunda bulunan Terhune şehrine muharebe unsurlarından 500 asker konuşlandırıldığını duyurdu.
Yerel basında yer alan haberlerde, bu adım, Trablus Askeri Bölge Komutanlığı’na bağlı 444. Savaşçı Tugayı’nın geçtiğimiz günlerde Fethi Başağa hükümetine bağlı bir askeri konvoyu Terhune’den başkente geçişini engellemesiyle ilişkilendirildi.
Bu arada Avrupa Birliği (AB) Libya Delegasyonu, Libya'nın iklim değişikliği felaketinden ve yükselen hava sıcaklıklarından en çok etkilenen ülkelerden biri olduğunu açıkladı. Delegasyon açıklamada, Trablus'taki toz fırtınasına değinerek, Libyalı yetkilileri iklim değişikliğinin ülkeleri üzerindeki etkilerini ve sonuçlarını azaltma konusunda plan yapmaya çağırdı.
Libya resmi haber ajansının haberine göre dün Mitiga Uluslararası Havaalanı’ndaki uçak seferleri kötü hava şartları nedeniyle durduruldu.



Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

TT

Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Irak İçişleri Bakanlığı tarafından bugün yapılan açıklamaya göre, Bağdat'ın 170 km güneydoğusundaki Vasıt vilayetinin merkezinde beş katlı bir ticaret merkezinde çıkan yangında 61 kişi hayatını kaybetti.

Irak televizyonlarında yer alan haberlere göre Kut kentindeki alışveriş merkezinde çıkan yangında yaşamını yitirenlerin sayısı 77'ye yükseldi.

Vasıt vilayetindeki yerel yetkililer daha önce kentteki bir alışveriş merkezinde gece çıkan yangında yaklaşık 50 kişinin hayatını kaybettiğini ve yaralandığını açıklamıştı.

ukılo
Irak Sivil Savunma İdaresi ekipleri, Kut yangınını söndürmeye ve mahsur kalan vatandaşları kurtarmaya çalışıyor. (INA)

Şarku’l Avsat’ın Irak Haber Ajansı’ndan (INA) aktardığına göre Vali Muhammed Cemil el-Meyyahi yaptığı açıklamada, “Vasıt vilayetindeki büyük bir ticaret merkezinde meydana gelen trajik yangında şehit olan ve yaralananların sayısı yaklaşık 50 kişiye ulaştı” ifadelerini kullandı.

3 günlük yas ilan edildi

Eyalette 3 günlük yas ilan edildiğini belirten Vali, ‘ilgili makamların yangının nedenlerini araştırmaya devam ettiğini ve ilk sonuçların 48 saat içinde açıklanacağını’ kaydetti.

Vali, “Yerel makamlar olayla ilgili olarak bina sahibi ve alışveriş merkezi hakkında yasal işlem başlattı” dedi.

Kut'taki bir AFP muhabiri, ilk raporların yangının altı katlı binanın birinci katında çıktığını ve büyüyerek son kata kadar yayıldığını gösterdiğini belirtti.

AFP muhabiri, şehirdeki bir hastanede yanmış cesetler gördüğünü, hastanenin sabah saat 4’e kadar yaralı taşıyan ambulanslarla dolu olduğunu ifade etti.

Çoğu zaman güvenlik standartlarının göz ardı edildiği ülkede son yangın dün geç saatlerde çıktı. Raporlara göre yangın, 5 katlı binada bulunan Corniche Hipermarket’in birinci katında çıktıktan sonra tüm binaya yayıldı. Yangının nedeni henüz bilinmiyor, ancak kurtulanlardan biri AFP'ye yaptığı açıklamada bir klimanın patladığını söyledi.

ıdfgbh
Yangında hayatını kaybeden kurbanların cenaze töreninden... 17 Temmuz 2025. (Reuters)

51 yaşındaki Ali Kazım, alışveriş merkezi ile kurbanların nakledildiği hastane arasında gidip geldi ve kaybolan akrabasını, eşini ve üç çocuğunu aradı. Alışveriş merkezinde, kurtarma ekipleri enkaz altında kurbanları ararken, bir ambulans da yakınlarda bekliyordu. Akrabasının cep telefonunun olayın başından beri kapalı olduğunu söyleyen Kazım, “Ailesi dünden beri ona ulaşmaya çalışıyor ama başaramıyor. Onlara ne olduğunu bilmiyoruz” dedi. AFP muhabiri olay yerinde yangının kontrol altına alındığını, ancak binanın cephesinin kül olduğunu bildirdi. İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Bu acı yangın, çoğu yoğun duman nedeniyle boğularak hayatını kaybeden 61 masum vatandaşın hayatına mal oldu. Bunların arasında kimliği bilinmeyen 14 yanmış ceset de bulunuyor” denildi.

kıloşp
Yangında hayatını kaybedenlerin cenaze törenine katılan yakınları... 17 Temmuz 2025 (Reuters)

“Kaçamadık”

INA daha sonra bir sağlıkçı kaynaktan ‘kurbanların sayısının 63 ölü ve 40 yaralı olduğunu’ aktardı. AFP’ye konuşan bir sağlıkçı kaynak, kimliği belirlenemeyen çok sayıda ceset olduğunu doğruladı. İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, sivil savunma ekiplerinin restoran ve süpermarket bulunan binada mahsur kalan ‘45'ten fazla kişiyi’ kurtardığını belirtti. AFP muhabiri, adli tıp kurumunda sevdikleri hakkında bilgi almak için bekleyen kurbanların yakınlarını gördüğünü bildirdi. Bazıları yıkılmıştı. Yerde oturan bir adamın kendine vurup bağırdığı görüldü. 50'li yaşlarında bir doktor olan Nasır el-Kureyşi, yangında 5 aile ferdini kaybettiğini söyledi. AFP’ye konuşan el-Kureyşi, “Başımıza bir felaket geldi... Evdeki elektrik kesintilerinden kaçmak için akşam yemeği yemek üzere alışveriş merkezine gittik... İkinci katta bir klima patladı, ardından yangın çıktı ve kaçamadık.”

Gevşek güvenlik kuralları

45 yaşındaki Mutaz Kerim, üç akrabasının kayıp olduğunu öğrendikten sonra gece yarısı alışveriş merkezine koştu. Saatler sonra, ikisinin cesetleri yanmış haldeyken kimliklerini tespit etti. Bunlardan biri, üç gün önce bu alışveriş merkezinde çalışmaya başlamıştı. Adli tıp kurumunun önünde, kayıp olan üçüncü akrabası hakkında bilgi almak için beklerken öfkeyle şöyle dedi: “Yangınları söndürmek için bir sistem yok.”

df bgfr
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Son günlerde sıcaklıkların yükselmesi ile Irak'ın çeşitli bölgelerinde mağaza ve depolarda yangınlar çıktı.

Petrol kaynakları açısından zengin olan Irak'ta, özellikle inşaat ve ulaştırma sektörlerinde güvenlik kurallarına çoğu zaman uyulmuyor. Ayrıca ülke, on yıllardır süren çatışmaların sonucu olarak çökmüş bir altyapıya sahip ve bu da sık sık yangınların ve diğer ölümcül felaketlerin meydana gelmesine neden oluyor.

Eylül 2023'te, Irak'ın kuzeyindeki Kerkük’te bir düğün salonu yangını çıktı ve 134 kişi hayatını kaybetti. Yetkililer, yangının havai fişekler ve yanıcı inşaat malzemeleri nedeniyle çıktığını bildirdi.