İran Eski Meclis Başkan Yardımcısı'ndan 'amacımız atom bombası yapmaktı' açıklaması

Ali Mutahhari (AA)
Ali Mutahhari (AA)
TT

İran Eski Meclis Başkan Yardımcısı'ndan 'amacımız atom bombası yapmaktı' açıklaması

Ali Mutahhari (AA)
Ali Mutahhari (AA)

İran'da ılımlı muhafazakar kimliğiyle tanınan ve ülkesinin iç ve dış politikasını eleştiren açıklamalarıyla dikkati çeken Eski Meclis Başkan Yardımcısı Ali Mutahhari, nükleer faaliyetlere ilk başladıkları dönemde amaçlarının 'nükleer bomba yapmak' olduğunu söyledi.
İran merkezli İscanews haber sitesine konuşan Mutahhari, İran'daki siyasi ve sosyal gelişmelerle ilgili soruları yanıtladı.
Mutahhari, "Nükleer faaliyetlere ilk başladığımızda, hedefimiz atom bombası yapmak ve caydırıcı gücümüzü arttırmaktı. Fakat bu konunun gizliliğini koruyamadık. Münafık bir grup tarafından gizli raporlar ortaya çıktı" dedi.
Nükleer enerjiyi barışçıl bir şekilde kullanmak isteyen bir ülkenin, uranyum zenginleştirme yerine reaktör kurarak işe başlaması gerektiğini dile getiren Mutahhari, "İlk önce reaktör kurulur sonra zenginleştirme alanına girilir. Zira doğrudan zenginleştirme yapmaktan başlamamız, bomba yapmak istediğimiz şaibesini meydana getirmiştir" ifadelerini kullandı.
Nükleer bombaya sahip olmanın önemine değinen Mutahhari, şunları kaydetti:
"Pakistan gibi biz de gizlice bomba yapıp test edebilseydik, bu çok caydırıcı olurdu. Diğer ülkeler nükleer güçlerine güveniyor ve bunun üzerine hesap yapıyor. Bu yüzden bir şeye başladığımızda sonuna kadar gitmemiz gerektiğine inanıyorum. Şimdi ülke liderinin (Hamaney) görüşü ise nükleer bomba yapmanın kesinlikle haram olduğudur."
 



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.