İran: İsveç vatandaşı Celali’nin idam cezası infaz edilecek, takas söz konusu değil

Tahran, İran asıllı İsveç vatandaşı Ahmed Rıza Celali’nin idam cezasını bu ay infaz etmeye karar verdi (Reuters-Arşiv)
Tahran, İran asıllı İsveç vatandaşı Ahmed Rıza Celali’nin idam cezasını bu ay infaz etmeye karar verdi (Reuters-Arşiv)
TT

İran: İsveç vatandaşı Celali’nin idam cezası infaz edilecek, takas söz konusu değil

Tahran, İran asıllı İsveç vatandaşı Ahmed Rıza Celali’nin idam cezasını bu ay infaz etmeye karar verdi (Reuters-Arşiv)
Tahran, İran asıllı İsveç vatandaşı Ahmed Rıza Celali’nin idam cezasını bu ay infaz etmeye karar verdi (Reuters-Arşiv)

İran yargısı, İsrail adına casusluk yaptığı iddiasıyla idama mahkum edilen İran asıllı İsveç vatandaşı akademisyen Ahmed Rıza Celali’nin İsveç’te savaş suçları ithamıyla yargılanan İran vatandaşı Hamid Nuri ile takas olasılığı olmadığını belirterek, Celali’nin idam edileceğini duyurdu.
AFP’nin haberine göre, İran Yargı Erki Sözcüsü Zabihullah Hudaiyan bugün Tahran’da düzenlediği basın toplantısında, “İki davanın birbiriyle ilgisi yok. Sonuç olarak, bir takas söz konusu değil. Celali çeşitli suçlamalardan idam cezasına çarptırıldı ve karar kesin. Ceza infaz edilecek” dedi.
Yarı resmi İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’nda (ISNA) geçen hafta yer alan haberde, İsrail adına casusluk yaptığı iddiasıyla 2017 yılında idama mahkum edilen Ahmed Rıza Celali’nin 21 Mayıs’ta idam edileceği öne sürüldü.
Celali, İsrail gizli servisi MOSSAD’a öldürülen iki İranlı nükleer bilimciye ait bilgileri aktarmakla suçlandı.
İran’da eski bir hapishane yetkilisi olan Nuri ise, İsveç’teki İranlı muhaliflerin kendisi hakkında polise şikayette bulunmasının ardından Kasım 2019’da Stockholm Havaalanı’nda yakalandı.
Nuri, 1988’de İran-Irak savaşı sırasında İran’da 5 bin kadar mahkumun öldürülmesindeki rolü nedeniyle Ağustos 2021’den bu yana İsveç’te ‘savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve cinayete katılma’ suçlarından yargılandı.
Geçtiğimiz hafta davası sona eren Nuri’nin ömür boyu hapis cezasına çarptırılabileceği belirtiliyor.
Yargı Erki Sözcüsü Hudaiyan, Nuri’nin masum ve yargılanması yasadışı olduğunu söyleyerek, “Celali, Nuri’nin davasından iki yıl önce tutuklandı. Dolayısıyla, bu iki kişinin takası mümkün değil” diye ekledi.
Nuri’nin davası, Stockholm ve Tahran arasındaki mevcut gerilimi artırdı. İran’da geçtiğimiz Cuma günü bir İsveç vatandaşı daha gözaltına alındı.



İran Dışişleri Bakanı bugün Pekin'i ziyaret ediyor

Arakçi, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile geçen hafta Moskova'da bir toplantıya katıldı (EPA)
Arakçi, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile geçen hafta Moskova'da bir toplantıya katıldı (EPA)
TT

İran Dışişleri Bakanı bugün Pekin'i ziyaret ediyor

Arakçi, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile geçen hafta Moskova'da bir toplantıya katıldı (EPA)
Arakçi, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile geçen hafta Moskova'da bir toplantıya katıldı (EPA)

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, cumartesi günü Umman'da yapılması planlanan Tahran ve Washington arasındaki üçüncü tur nükleer görüşmeler öncesinde bugün Çin'i ziyaret edecek.

Geçtiğimiz hafta Moskova'ya yaptığı ziyarette devlet televizyonuna yaptığı açıklamada Arakçi, Tahran'ın nükleer konuda Rusya ve Çin ile her zaman yakın istişarelerde bulunduğunu söyledi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, düzenlediği basın toplantısında, "İran ile ABD arasında dolaylı görüşmelerdeki son gelişmeler hakkında Çin'e danışmamız ve onu bilgilendirmemiz doğaldır" diyerek, Pekin'in bu süreçte yapıcı rol oynayabileceğini söyledi.

İran ve ABD, Batılı güçlerin nükleer silah geliştirmeyi amaçladığını söylediği Tahran'ın nükleer programına kısıtlamalar getirilmesini amaçlayan görüşmelere bu ayın başlarında başlamıştı.

Tahran bu suçlamaları reddediyor, ancak İranlı yetkililerin İsrail ve Amerikan baskısı altında nükleer programlarının seyrini değiştirebilecekleri yönündeki uyarıları uluslararası alanda endişelere yol açtı.

Tahran, Başkan Donald Trump'ın 2015 yılında İran ile dünya güçleri arasında imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından 2017-2021 yılları arasında yeniden uygulamaya koyduğu ABD yaptırımlarının etkisini hafifletmek için çabalıyor.

Trump, ocak ayında göreve geldiğinden bu yana İran'a yönelik baskılarını artırıyor.

İlk olarak İran ham petrolünü işleyen ve Tahran'ın zor durumdaki ekonomisine can simidi sağlayan küçük, özel Çin rafinerilerine yaptırım uyguladı.

Bekayi şunları söyledi: “Maksimum baskı politikası sadece İran'ı değil diğer ülkeleri de hedef alıyor ve serbest ticarete aykırı. Çin örneğinde olduğu gibi yaptırımlar Güney-Güney iş birliğini de sekteye uğratmayı amaçlıyor.”

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Guo Jiakun, Arakçi'nin yaklaşan ziyaretiyle ilgili olarak dün yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Çin ve İran her düzeyde ve çeşitli alanlarda değişim ve temaslarını sürdürmektedir. Söz konusu ziyaretle ilgili olarak şu anda verebileceğim bir bilgi yok.”

Çin, BM Güvenlik Konseyi'nin diğer dört daimî üyesi Fransa, İngiltere ve Rusya'nın yanı sıra Almanya ile birlikte nükleer anlaşmaya taraf.

Çin, İran'ın en büyük ticaret ortağı ve yaptırımlar altındaki petrolünün önemli bir ithalatçısı. Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı İran devlet medyası kaynaklı habere göre, İran petrolünün yaklaşık %92'si Çin'e gönderiliyor ve genellikle önemli indirimlerle satılıyor.

Çin 2021 yılında İran ile enerji, güvenlik, altyapı ve telekomünikasyon gibi çeşitli alanları kapsayan 25 yıllık geniş kapsamlı bir stratejik anlaşma imzaladı.