Filistinli ressam Gazze şehitlerini fırçasıyla ölümsüzleştiriyor

Sanatçı Zeyneb el-Kulag, resimlerini Gazze’de sergiliyor (Reuters)
Sanatçı Zeyneb el-Kulag, resimlerini Gazze’de sergiliyor (Reuters)
TT

Filistinli ressam Gazze şehitlerini fırçasıyla ölümsüzleştiriyor

Sanatçı Zeyneb el-Kulag, resimlerini Gazze’de sergiliyor (Reuters)
Sanatçı Zeyneb el-Kulag, resimlerini Gazze’de sergiliyor (Reuters)

Filistinli sanatçı Zeyneb el-Kulag, geçen yıl İsrail’in gerçekleştirdiği hava saldırılarında ailesinden 22 kişiyi şehit verdi. Sanatçı, kederini ve acısı ifade etmek için tablolarına sığındı. Kulag, vefatlarının birinci sene-i devriyesinde, kaybettiği aile üyelerini anmak için tablolar yaptı.
Zeyneb el-Kulag, gördüğü anları belgelemek için dokuz tablo çizdi. Bir tabloda, beyaz kefene sarılmış, biri çocuk 22 beden resmedilmiş. Başka bir resim, bazılarının kafası kesilmiş cesetleri ve üçüncü bir resim, sanatçının evinin enkazındaki kurtarma görevlilerini tasvir ediyor.
Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları Örgütü’nün (Euro-Med) ev sahipliğinde Gazze'de düzenlenen sergide sanatçı, “Her tablo, işgalciler yüzünden yaşadığım trajik bir anı ya da belirli bir zamanı anlatıyor. 22 yaşındayım ve 22 kişiyi kaybettim” ifadelerini kullandı.
Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığı habere göre sanatçı açıklamalarına şöyle devam etti: “Dilimiz ve uyruğumuz ne olursa olsun, sanatın dili genel ve tüm insanlık için en kolay dildir. Tablolarımdaki mesajım, işgalcilerin cezalandırılması gerektiği.”
İsrail, 10 Mayıs 2021'de Gazze Şeridi'nde sivil gözetmeksizin hava saldırıları düzenlenmişti. Saldırılarda 9'u çocuk 24 Filistinli şehit olmuş, 103 sivil de yaralanmıştı.



İnsan hücrelerinde yeni bir organel keşfedildi

Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
TT

İnsan hücrelerinde yeni bir organel keşfedildi

Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)

Araştırmacılar insan hücrelerinin içinde yeni bir organel keşfetti. 

Tıpkı organlar gibi organeller de hücre içinde belirli işlevleri yerine getirmek üzere özelleşmiş yapıları ifade ediyor. Örneğin mitokondri enerji üretiminden sorumluyken, endoplazmik retikulum proteinleri taşımak gibi görevleri üstleniyor. 

Virginia Üniversitesi ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nden bilim insanları hücrelerin şeklini koruyan filamentleri incelerken, ürettikleri üç boyutlu görüntülerde sürekli karşılarına çıkan alışılmadık bir yapı olduğunu fark etti.

Bulguları hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlanan çalışmada hücrede belirli bir görevi yerine getirdiği düşünülen bu yapının daha önce tanımlanmamış bir organel olduğuna karar verildi.

Bilim insanları hemifüzom (hemifusome) adını verdikleri yapının insan hücrelerindeki proteinlerin ayrıştırılması, geri dönüştürülmesi ve dışarı atılmasında rol oynadığını tahmin ediyor.

Ekip kullanılan görüntüleme tekniği veya organelin küçük boyutu nedeniyle bugüne kadar gözden kaçmış olabileceğini düşünüyor. Çapı yaklaşık 100 nanometre olan hemifüzomun boyutu, küçük bir mitokondrinin yarısı bile değil.

Kriyo-elektron tomografi (cryo-ET) denen bir teknik kullanan ekip, bu sayede hücrelerin net görüntülerini oluşturmayı başardı. Hücrelerin dondurulmasını içeren bu yöntem, biyolojik yapıların bozulmadan görüntülenmesini sağlıyor.

Bilim insanları daha önce gözlemlemedikleri bir vezikül yapısını inceliyordu. Balon benzeri yapılar olan veziküller, hücrelerin içinde ve hücreler arasında protein ve hormon gibi maddeleri taşıyor.

Çalışmada iki katmanlı bir yağ bariyeriyle ayrılan iki vezikülün birbirine kaynaştığı gözlemlendi. 

Makalenin yazarlarından Seham Ebrahim, "Biyofizik açısından bile bu bir dönüm noktası" diyerek ekliyor: 

Çünkü biyofiziksel olarak veziküllerin bu hemifüzyon durumunda var olabileceği her zaman tahmin edilse de canlı bir hücrede ilk kez görüldü.

Araştırmacılar hemifüzyon iki çift tabakanın kısmi birleşmesi anlamına geldiği için organele hemifüzom adını verdi.

Ebrahim, yeni keşfedilen organelin, veziküllerin "bağlandığı ve kargo aktardığı" bir "yükleme iskelesi" görevi gördüğünü söylüyor.

Taşıma sürecinde daha önce bilinmeyen bu adım, çeşitli genetik hastalıklar hakkında kritik bilgiler sağlama potansiyeline sahip. 

Ancak hemifüzomun hücredeki rolünün net olarak belirlenmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Bilim insanları daha sonra genetik bozukluklara karşı yeni tedaviler geliştirilebileceğini umuyor. 

Ebrahim, "Bu daha başlangıç" diyerek ekliyor: 

Artık hemifüzomların var olduğunu bildiğimize göre, sağlıklı hücrelerde nasıl davrandıklarını ve işler ters gittiğinde ne olduğunu sormaya başlayabiliriz. Bu bizi karmaşık genetik hastalıkların tedavisi için yeni stratejilere götürebilir.

Independent Türkçe, Live Science, IFLScience, Nature Communications