Bilim insanları galaksimizde "serbest dolaşan" kara delik hakkında fikir ayrılığına düştü

(Unsplash)
(Unsplash)
TT

Bilim insanları galaksimizde "serbest dolaşan" kara delik hakkında fikir ayrılığına düştü

(Unsplash)
(Unsplash)

The Independent'ta yer alan habere göre bilim insanları Samanyolu galaksimizde gezinen ilk "serbest dolaşan" kara deliği bulmuş olabilir.
Büyük yıldızlar çöktüğünde arkalarında kara delikler bıraktığı düşünülüyor. Eğer durum böyleyse, bu yıldızların ölümünden sonra geride kalıp Samanyolu boyunca dağılmış yüz milyonlarca kara delik olmalı.
Ama bilim insanları onları bulmakta zorlanıyor. İzole kara delikler görünmezdir.
Şimdi araştırmacılar, galakside saatte yaklaşık 160 bin kilometre hızla uçan böyle bir "serbest dolaşan" kara deliği tespit ettiklerine inanıyor. Bu kara delik, bilim insanlarının bir nesnenin yerçekiminin neden olduğu ışık bozulmasını izlediği yerçekimsel mikromercekleme kullanılarak tespit edildi.
Nesne galaksimizde olsa da bizden binlerce ışık yılı uzakta. Fakat bulgu, istatistiksel olarak bize en yakın bu türden bir nesnenin 80 ışık yılından daha yakında olması gerektiğini gösteriyor.
Bir grup bilim insanına göre bu kara deliğin kütlesi, Güneş'imizin kütlesinin 1,6 ile 4,4 katı arasında bir yerde. Aynı veriyi kullanan bir diğer grup bilim insanı ise bu kara deliğin 7,1 güneş kütlesine daha yakın olduğuna inanıyor.
Boyutunun daha küçük olduğuna dair tahminler, nesnenin kara delikten ziyade nötron yıldızı olduğunun ortaya çıkabileceği anlamına geliyor. Ama ikinci tahminle, yani daha büyük hesaplamalarla, bu nesne kesinlikle bir kara delik olurdu.
Her ne olursa olsun, bu nesne galaksimizde başka bir yıldızla eşleştirilmeden dolaşan ilk "hayalet" (ölü bir yıldızın karanlık, yoğun artıkları) oldu.
Çalışmalardan birinin başındaki isimlerden UC Berkeley'den Jesica Lu, "Bu, yerçekimsel mikromerceklemeyle keşfedilen ilk serbest dolaşan kara delik veya nötron yıldızı" dedi.
Jesica Lu, "Mikromercekleme sayesinde bu yalnız, kompakt nesneleri inceleyebiliyor ve kütlelerini ölçebiliyoruz. Başka türlü görülemeyen bu karanlık nesnelere doğru yeni bir pencere açtığımızı düşünüyorum" ifadelerini kullandı.
İki rakip ekibin yaptığı ayrı araştırmalar, çalışmaların iki makalede açıklandığı anlamına geliyor: Biri, nesnenin daha küçük olduğuna inanan UC Berkeley ekibi tarafından Astrophysical Journal Letters bilim dergisinde yayımlanırken, Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü'nün (STSCI) yaptığı daha büyük diğer tahmin Astrophysical Journal'da detaylandırıldı.
Ekipler kütle tahmininin yanı sıra nesnenin muhtemel uzaklığında da fikir ayrılığı yaşıyor. UC Berkeley ekibi nesnenin 2 bin 280 ila 6 bin 260 ışık yılı uzaklıkta olduğuna inanırken, STSCI ekibi bizden yaklaşık 5 bin 153 ışık yılı uzaklıkta olduğunu düşünüyor.
Bu ayrılık, nesneye iki farklı isim verildiği anlamına da geliyor: MOA-2011-BLG-191 ve OGLE-2011-BLG -0462 veya kısaca OB110462.
 



WeTransfer'in yeni kuralları kullanıcıları kızdırdı

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)
TT

WeTransfer'in yeni kuralları kullanıcıları kızdırdı

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)

WeTransfer'in hüküm ve koşullarında yapılan değişiklik küresel çapta büyük öfkeye yol açtı.

Tartışmalı güncellemeleri geri çeken şirket, büyük tepkilerin "kafa karışıklığından" kaynaklandığını öne sürdü.

WeTransfer kullanıcıların yüklediği dosyaları internetten başkalarına göndermesine ve o kişilerin daha sonra dosyaları tekrar indirebilmesine olanak tanıyor.

Şartlarında yakın zamanda yapılan ve 8 Ağustos'ta yürürlüğe girmesi planlanan değişiklik, yüklenen dosyaların "makine öğrenimi modellerinin performansını artırmakta" kullanılabilmesini sağlayacak. Bu, WeTransfer'e dosyaları farklı şekillerde kullanma hakkı tanıyan ve şirketin hizmeti güçlendirmek için gerekli gördüğü kapsamlı kuralların bir parçasıydı.

Ancak bu değişiklikler, özellikle de özel dosyaların yapay zeka araçlarını eğitmek için kullanılabileceğine işaret edenler, sert tepkilere ve kullanıcıların alternatif platformlara yönelmesi çağrılarına neden oldu.

Şimdiyse WeTransfer, BBC'ye "WeTransfer üzerinden paylaşılan içeriği işlemek için makine öğrenimi ya da herhangi bir yapay zeka biçimi kullanmadığını ve herhangi bir üçüncü tarafa içerik ya da veri satmadığını" açıkladı.

Sözkonusu maddenin, "içerik denetimini iyileştirmek" ve zararlı içeriğin yayılmasını sınırlamak için olası yapay zeka kullanımına izin vermek adına eklendiği belirtildi.

Ancak site, "dilin anlaşılmasını kolaylaştırmak" için şartları değiştireceğini söyledi. BBC'ye "Bu bölüm müşterilerimizin kafasını karıştırmış olabilir" dendi.

WeTransfer artık kuralları değiştirdi, böylece site hâlâ yüklenen içeriği kullanma lisansına sahip olacak ancak yapay zekaya yapılan atıfı kaldıracak. Güncellenen değişiklikte artık "İçeriğinizi, Gizlilik ve Çerez Politikamıza uygun olarak Hizmeti işletmek, geliştirmek ve iyileştirmek amacıyla kullanmamız için bize telifsiz bir lisans veriyorsunuz" ifadesi yer alıyor.

Şirket, The Independent'ın yorum talebine dönüş yapmadı.

Sözkonusu değişiklikler 8 Ağustos'ta yürürlüğe girecek.

Independent Türkçe