Londra’daki eski otomobiller elektirikli araçlara dönüştürülüyor

 Matthew Quitter, Land Rover Series 2A'nın önünde duruyor (AFP)
Matthew Quitter, Land Rover Series 2A'nın önünde duruyor (AFP)
TT

Londra’daki eski otomobiller elektirikli araçlara dönüştürülüyor

 Matthew Quitter, Land Rover Series 2A'nın önünde duruyor (AFP)
Matthew Quitter, Land Rover Series 2A'nın önünde duruyor (AFP)

Birleşik Krallık’ın başkenti Londra'da metro hatlarının altındaki bir atölyede konvansiyonel motorlara sahip eski araçlar elektrikli araçlara dönüştürülerek daha çevre dostu hale getiriliyor.
London Eletric Cars’un kurucusu Matthew Quitter, firmasının bu konuda uzman olduğunu söyleyerek, mevcut araçların elektrikli hale dönüştürülmesiyle hem yeni bir otomobil üretmekten kaynaklanan karbon salınımını engellediklerini, hem de otomobilleri hurdalaşmaktan kurtardıklarına dikkat çekiyor.
Gelişmekte olan bu sektör İngiltere’de daha hızlı büyüyor. Çünkü bu faaliyet için İngiltere’de ruhsat almak diğer ülkelerdekinden daha kolay ve İngilizler otomobil sektörüyle daha çok ilgileniyorlar.
Atölyede Mini Cooper'lardan Bentley'lere kadar farklı marka ve modellerde çok sayıda araç var. Ayrıca yirmi yıllık Volvo veya Fiat Multipla gibi çok eski otomobiller olduğu gibi daha yeni olan çeşitli araçlar da var.
Otomobillerine çok bağlı bazı aileler, yaşlı araçlarını yenilemek ve hurdaya çıkmaktan kurtarmak için Matthew’e başvuruyor. Matthew ebeveynlerin bu davranışlarını “Bu insanların çocukları bu otomobillerde büyüdüler” diyerek açıklıyor.
Bu dönüşümün maliyeti, yeni bir elektrikli arabanın fiyatına eşdeğer olarak yaklaşık 30 bin pound (37 bin dolar). Yenilenen araçların menzilleri batarya kapasitesine bağlı olarak 80 ila 300 kilometre arasında değişiyor. Matthew Londra'da işe gidip gelme mesafesinin yüzde 90 ila 95'i 10 kilometreyi geçmediği için bu kapasitenin yeterli olduğunu söylüyor.
Araçların çoğu, aracın orijinal performansına mümkün olduğunca yakın olması ve frenleri veya şanzımanı uyarlamaya yardımcı olması amacıyla Nissan Leaf veya Tesla motorlarıyla donatılıyor.
2017'deki lansmanından bu yana, atölyede yedi araba elektrikli araca dönüştürüldü.
Matthew, insanların geleneksel motorların bir felaket olduğunun farkında olduklarına dikkat çekiyor. “Konvansiyonel motorlar kötü koku ve egzoz yayarlar. Çok fazla gürültü yaparlar ve iklim değişikliğinin etkilerinin bir kısmından sorumludurlar” diyor.
Quitter geleneksel motorlarla çalışan otomobillerde vizyon değişikliği olmasını bekliyor ve içten yanmalı motorlu araç sahiplerinin bir koleksiyoncu gibi olacaklarını ve bunun bir anakronizm olarak kalacağını öngörüyor.
Bununla birlikte, tarihi otomobil kulüplerinin çatı kuruluşu olan Federation Internationale des Vehicules Anciens (FIVB), 2019'da bu tür dönüşümlerin eski araçların karakterinden uzaklaştığını ve bunun yerine geri dönüşümlü modifikasyonlar gerektiğini açıklamıştı.
Geleneksel araç tutkunları motor gürültüsünü, titreşimleri ve duman kokusunu eski araçların keyfinin bir parçası olarak görüyor.
Matthew ise, müşterilerinin bu özelliklerle ilgilenmediklerini, daha çok arabaların güvenilirliğini önemsediklerini iddia ediyor.



Mars'ta bir zamanlar kar ve yağmur yağıyormuş

Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)
Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)
TT

Mars'ta bir zamanlar kar ve yağmur yağıyormuş

Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)
Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)

Mars'ta bir zamanlar yağmur ve kar yağdığına dair bulgular ortaya çıktı. 

Bilim insanları Mars'ta bir zamanlar büyük miktarda su bulunduğunu ve çarpıcı yüzey şekillerinin bu şekilde oluştuğunu gösteren kanıtlar keşfediyor. 

Özellikle 4,1 milyar ila 3,7 milyar yıl önce Kızıl Gezegen'de su olduğu üzerinde büyük ölçüde fikir birliği sağlanmış durumda.

Ancak bu suyun nereden geldiği ayrı bir tartışma konusu. Bazı bilim insanları gezegenin her zaman soğuk ve kuru olduğunu, suyu da buz tabakalarının sağladığını savunuyor.

Öte yandan diğer uzmanlar, gezegenin yağışları mümkün kılacak kadar ılıman bir iklime sahip olabileceği ihtimali üzerinde duruyor.

Bilim insanları bu soruya cevap vermek adına gezegenin bugünkü jeolojik yapısının nasıl meydana geldiğini anlamalarını sağlayacak bir bilgisayar modeli kullandı. 

Dünya'da yağışla şekillendiği bilinen bölgelerin Mars'ın bazı kısımlarına benzerliğinden yola çıkan ekip, yerbilimleri için geliştirilmiş bir modelden yararlandı.

Araştırmacılar yağışa dair en güçlü kanıtların bulunduğu ekvator bölgesine odaklanarak Mars arazisinin bir simülasyonunu oluşturdu. Ardından suyun birinde yağış, diğerinde buz tabaklarından geldiği iki ayrı senaryoyu yüzbinlerce yıl boyunca simüle ettiler.

Bulguları hakemli dergi Journal of Geophysical Research: Planets'ta 21 Nisan Pazartesi günü yayımlanan çalışmaya göre iki senaryoda ortaya çok farklı iki gezegen çıktı.

Suyun buzullardan geldiği simülasyonda vadilerin en üst kısımları, buz tabakalarının yakınında, çok yüksek rakımlarda oluştu. Yağış senaryosundaysa su kaynakları çok daha geniş bir alana yayıldı. 

Colorado Boulder Üniversitesi'ne doktorasını tamamlayan Amanda Steckel, liderliğini üstlendiği çalışmayı "Buz tabakalarından gelen su, yalnızca dar bir yükseklik şeridinde vadi oluşumunu başlatıyor" diye açıklıyor: 

Oysa yağışlar geniş bir alana dağılmışsa, her yerde vadi başları oluşabiliyor.

Bilim insanları daha sonra NASA'nın Mars Global Surveyor ve Mars Odyssey araçlarının verilerini, elde ettikleri bulgularla karşılaştırdı. Buz tabakası senaryosu, bugünkü Mars'tan çok farklı bir manzara ortaya çıkarırken, yağış modeli çok daha yakın bir sonuç verdi.

Ekip bu nedenle Kızıl Gezegen'de bir zamanlar kar ve yağmur yağdığından şüpheleniyor. Steckel, "Kesin bir sonuca varmak çok zor" diyerek ekliyor: 

Ancak bu vadilerin çok farklı yüksekliklerde başladığını görüyoruz. Bunu sadece buzla açıklamak zor.

Ancak araştırmacılar, gezegende bu yüzey şekillerini oluşturacak yağışın nasıl gerçekleştiğini henüz bilmiyor.

Bulgular Mars'ın geçmişteki iklimine dair tartışmaya son noktayı koymuyor. Ancak ekip, yeni çalışmanın Dünya'nın geçmişi hakkında da fikir verebileceğini söylüyor.

Makalenin bir diğer yazarı Brian Hynek "Akan suyun yol açtığı erozyon durduğunda Mars adeta zamanda dondu ve muhtemelen 3,5 milyar yıl önceki Dünya'ya çok benziyor" diyor.

Independent Türkçe, Debrief, Phys.org, Journal of Geophysical Research: Planets