Bilim insanı "Neredeyse kesin" dedi: Bir Çin roketi daha Dünya'ya kontrolsüzce düşebilir

Uzmanlara göre yörüngede birikmeye devam eden roket parçaları insanlar için gerçek bir risk teşkil ediyor

Fotoğraf: Reuters_Arşiv
Fotoğraf: Reuters_Arşiv
TT

Bilim insanı "Neredeyse kesin" dedi: Bir Çin roketi daha Dünya'ya kontrolsüzce düşebilir

Fotoğraf: Reuters_Arşiv
Fotoğraf: Reuters_Arşiv

The Independent'ın haberine göre Çin, yörüngedeki ilk uzay istasyonunu genişletme amacıyla Hainan'daki Wenchang Uzay Fırlatma Alanı'ndan güçlü bir roket fırlatmaya hazırlanıyor.
Ancak Uzun Yürüyüş 5B roketiyle yapılan önceki fırlatmalara benzer şekilde, bu roket de kontrolsüz şekilde gezegene düşebilir.
Ülke, Avrupa ülkeleri, ABD ve Rusya'nın ortak işlettiği Uluslararası Uzay İstasyonu'na karşı Nisan 2021'de Tiangong adlı bir uzay istasyonu inşa etmeye başlamıştı. İstasyonu meydana getiren modüllerinden biri halihazırda yerleşik durumda.
Ek modüllerin istasyona monte edilme süreciyse devam ediyor. Çin Uzay Ajansı, bugün istasyonun Wentian modülünü fırlatacak.
Modül, 848 bin 220 kilogramlık Uzun Yürüyüş 5B roketiyle fırlatılacak. Roket daha hafta başında fırlatma rampasına yerleştirilmişti.
Öte yandan ülkenin bu sınıftan bir roketi, geçen yıl mayıs ayında bir fırlatma görevinin ardından kontrolsüzde atmosfere girerek panik yaratmıştı.
Aracın nereye düşeceği sorusu gündemi uzun süre meşgul etmiş ve sonunda roket Hint Okyanusu'nun Maldivler'in kuzeyindeki bir bölgesine can kaybına veya hasara sebep olmadan düşmüştü.
Gizmodo, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden astrofizikçi Jonathan McDowell'a, roketin yeniden risk yaratıp yaratmayacağı sorusunu yöneltti.
"Neredeyse kesin olduğunu söyleyebilirim" diyen bilim insanı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çekirdek aşamanın (roketin uzay aracını taşıyan kısmı) tasarımını değiştirirlerse çok hoş bir sürpriz olacak. Yapmadıklarını düşünüyorum ve geçen seferki gibi bir olaya hazır olalım."
Uzmanlara göre yörüngede birikmeye devam eden roket parçaları insanlar için gerçek bir risk teşkil ediyor.
British Columbia Üniversitesi'nden Prof. Dr. Michael Byers liderliğindeki araştırmacılar, uzay çöpü diye adlandırılan bu parçaların bir insanın ölümüne sebep olma ihtimalini hesaplamıştı.
Bulgulara göre roketlerin işlevsiz parçaları atmosfere kontrolsüz biçimde girmeye devam ederse, bu ihtimal yüzde 10'a ulaşacak.



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe