Trablus'ta milis gruplar arasındaki çatışmayı sona erdiren anlaşma

Trablus Uluslararası Havalimanı yakınlarında seferber edilen Dibeybe hükümetine bağlı güçlerden bir kare (AFP)
Trablus Uluslararası Havalimanı yakınlarında seferber edilen Dibeybe hükümetine bağlı güçlerden bir kare (AFP)
TT

Trablus'ta milis gruplar arasındaki çatışmayı sona erdiren anlaşma

Trablus Uluslararası Havalimanı yakınlarında seferber edilen Dibeybe hükümetine bağlı güçlerden bir kare (AFP)
Trablus Uluslararası Havalimanı yakınlarında seferber edilen Dibeybe hükümetine bağlı güçlerden bir kare (AFP)

Libya'nın başkenti Trablus'ta milis grupların liderleri tarafından düzenlenen sürpriz bir toplantı, iktidar için rekabet eden Abdulhadmi ed-Dibeybe’nin başbakanı olduğu geçici Ulusal Birlik Hükümeti ile Temsilciler Meclisi (TM) tarafından desteklenen Fethi Başağa’nin başbakanı olduğu İstikrar Hükümeti’ne bağlı güçler arasında yeni bir çatışmanın patlak vermesi geçici olarak engellemeyi başardı. Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı, başkent Trablus’ta ve ülkenin batısında yer alan Misrata’da yaşanan son çatışmalarla ilgili endişelerini dile getirirken Libyalı siyasi liderleri, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yapılmasını sağlayacak barışçıl bir yol üzerinde anlaşmaya çağırdı. Diğer taraftan İstikrar Hükümeti’nin Başbakanı Fethi Başağa'ya yakınlığıyla bilinen Askeri İstihbarat Teşkilatı eski Başkanı Usame Cuveyli'nin dün akşam UBH’ye bağlı askeri gruplarının liderleriyle yaptığı toplantı, meselelerin emniyet müdürlüklerine devredilmesi, seferber edilen tüm silahlı grupların geri çekilmesi ve Başağa'nın Trablus'a girmesi ya da Dibeybe’nin iktidarda kalmaya devam etmesi konusundaki tartışmanın ertelenmesi ile sonuçlandı.
Yerel kaynaklara ve Libya basınında yer alan haberlere göre silahlı grupların liderleri, toplantıda, tansiyonu düşürme ve ana yollara yapılan toprak setleri kaldırma konusunda anlaştılar. Libya basını, Cuveyli’ye bağlı güçlerin Aziziye'deki 4. Tugay kışlasına çekilmesi karşılığında UBH’ye bağlı tüm silahlı oluşumların geri çekildiğini aktardı.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ned Price, Trablus’ta ve Misrata’da silahlı gruplar arasında meydana gelen son çatışmalarla ilgili ilk yorumunda, “Bu (çatışmalar) bizim için büyük bir endişe kaynağı. Bu yüzden tüm grupları şiddetten kaçınmaya çağırıyoruz.
‘El Hurra’ adlı televizyon kanalına açıklamalarda bulunan Price, Abdulhamid ed-Dibeybe ve Fethi Başağa’nın, ABD’nin Trablus Büyükelçisi ve Libya Özel Temsilcisi Richard Norland ile yaptıkları görüşmede, tansiyonu düşürmenin ve daha fazla can kaybı yaşanmasını önlemenin yollarını bulma taahhütlerini bir kez daha teyit ettiklerini belirterek, “Son çatışmaların, Libyalı liderlerin, tüm Libyalıların çıkarlarına hizmet eden, meşru ve tek bir hükümetin kurulmasını sağlayacak seçimlerin yapılması için üzerinde mutabık kalınan bir yol haritası benimsemelerinin acil olduğunu gösterdiğine inanıyoruz” dedi.
Öte yandan Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, İngiltere'nin Trablus Büyükelçisi Caroline Hurndall ve İngiltere Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu ve Kuzey Afrika Departmanı Direktörü Stephen Hickey ile görüştü. İngiliz yetkililer görüşmede, Londra’nın Libya'da seçimlerin yapılması için istikrarın sağlanmasında Başkanlık Konseyi’ne verdiği kesintisiz desteği teyit eden diplomatik bir mesajı Menfi’ye ilettiler.
Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi, Yardımcısı Abdullah el-Lafi’nin de hazır bulunduğu görüşmede, Başkanlık Konseyi tarafından Libya'daki siyasi krize çözüm bulunması ve siyasi partiler arasında, üzerinde uzlaşılacak anayasal temele göre parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin önünü açacak fikir birliğinin sağlanması amacıyla başlatılan girişim çerçevesinde istikrarı sağlama çabalarının ele alındığını söyledi.
Kanada’nın Trablus Büyükelçisi Isabelle Savard ile de bir araya gelen Menfi, Büyükelçi Savard’ın, ülkesinin, anayasal bir temel üzerinde uzlaşılarak parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin aynı anda yapılması ve Libya halkının istikrarın sağlanması talebinin seçimler yoluyla gerçekleştirilmesi yönündeki çabalarına olan desteğini vurguladığını açıkladı. Menfi, açıklamasında, Kanadalı büyükelçinin, ülkesinin, sonuçları tüm taraflarca kabul edilebilir bir anayasal temel çerçevesinde seçimler yapılarak istikrarın tesis edilmesi amacıyla ulusal uzlaşı dosyasının başarılı olması için çabalayan Başkanlık Konseyi’ni desteklemeye devam ettiğini söylediğini aktardı.
Diğer taraftan Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, Kanadalı büyükelçi Savard’a, ‘siyasi çıkmaz’ olarak tanımladığı mevcut durum ve ülkenin siyasi meşruiyetini yenileyecek ve geçiş dönemlerini sona erdirecek olan seçimlerin sağlam anayasal ve yasal zeminlerde düzenlenerek çıkmazın kırılmasına ilişkin düşünceleri ile ilgili bilgi verdi.
UBH Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş ise Kanadalı büyükelçisi ile Trablus'ta yaptığı görüşmede, UBH’nin, Libya halkının taleplerini yerine getirmek ve ülkede güvenliği ve istikrarı tesis etmek için üzerinde uzlaşıya varılmış anayasal bir temel çerçevesinde parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılması için aralıksız olarak çalıştığını vurguladı.
UBH’ye bağlı Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad’ın 5+5 Ortak Askeri Komite’deki batı güçlerinin temsilcilerinin eşliğinde dün ülkenin doğusundaki Bingazi şehrine yapmayı planladığı ziyaretin ertelendiği duyuruldu. Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO) Ahlaki Rehberlik Dairesi Başkanı Tuğgeneral Halid el-Mahcub, ziyaretin ertelendiğini doğrularken yeni tarihle ilgili herhangi bir detay vermedi.
Salı akşamı batı bölgesindeki bazı belediye başkanlarıyla görüşen Haddad, ordunun ülkeyi istikrara kavuşturmadaki rolünü ve vatandaşlarının aşağılanmasını kabul etmeyeceğini vurguladı. Haddad’ın ofisinden yapılan açıklamada, belediye başkanlarının, savaşın ayak seslerinin yeniden duyulmaması ve Libyalılar arasında ulusal uzlaşının sağlanması ihtiyacı gibi taleplerini Haddad’a ilettikleri belirtildi.
Başka bir gelişmede ise Güney Trablus Temyiz Mahkemesi İdari Yargı Dairesi dün, UBH Başbakanı Dibeybe’nin, yargılanmak üzere görevden aldığı Libya Ulusal Petrol Kurumu'nun eski başkanı Mustafa Sanallah’ın açtığı karşı davada duruşmayı gelecek hafta Çarşamba gününe erteledi.



Tunus, Gannuşi dahil olmak üzere önde gelen siyasetçilere ağır hapis cezaları verdi

Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi (DPA)
Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi (DPA)
TT

Tunus, Gannuşi dahil olmak üzere önde gelen siyasetçilere ağır hapis cezaları verdi

Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi (DPA)
Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi (DPA)

Tunus merkezli radyo istasyonu Mosaique FM dün bir mahkemenin, Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi ve eski güvenlik yetkilileri de dahil olmak üzere önde gelen siyasetçilere komplo kurmak suçlamasıyla 12 ila 35 yıl arasında hapis cezaları verdiğini bildirdi.

Bu davada devlete karşı komplo kurmakla suçlananlar arasında, Cumhurbaşkanı Kays Said'in eski Özel Kalem Müdürü Nadia Akkaşa da bulunuyor.

Hakkında 35 yıl hapis cezası bulunan Akkaşa ülkeden kaçtı.

Mosaique FM, bu davada sanık olan eski Başbakan Yusuf eş-Şahid'in, kendisini ceza mahkemesine sevk eden iddianame kararını temyiz ettiğini, temyiz sonucu beklendiği için bu kararın şimdiye kadar hükümlerin kapsamına girmediğini belirtti.

İslami çizgideki Nahda Hareketi’nin deneyimli lideri Gannuşi (84), 14 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Cumhurbaşkanı Said tarafından feshedilen meclisin başkanı olan Gannuşi, 2023 yılından beri hapiste ve son birkaç ay içinde ayrı davalarda toplam 27 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Bu davada 21 kişiye suçlama yöneltildi, bunlardan 10'u halihazırda hapiste, 11'i ise ülkeden kaçtı.

Mahkeme, eski İstihbarat Teşkilatı Başkanı Kemal Keyzani'yi 35 yıl hapis cezasına, eski dışişleri bakanı Rafik Abdusselam’ı 35 yıl hapis cezasına ve Raşid Gannuşi'nin oğlu Muaz Gannuşi'yi 35 yıl hapis cezasına çarptırdı. Üçü de ülkeden kaçtı.

Cumhurbaşkanı Said, 2021 yılında meclisi feshetti ve ülkeyi kararnamelerle yönetmeye başladı. Ardından bağımsız yargı yüksek konseyini feshetti ve onlarca yargıcı görevden aldı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre muhalefet bu hamleyi, 2011 yılında ‘Arap Baharı’ ayaklanmalarını tetikleyen ‘yeni doğan demokrasiyi baltalayan bir darbe’ olarak nitelendiriyor.

Cumhurbaşkanı Said ise bu suçlamaları reddediyor ve attığı adımların yasal olduğunu ve siyasi elitler arasında yıllardır süren kaos ve yolsuzluğu sona erdirmeyi amaçladığını söylüyor.

Cumhurbaşkanı Said'in 2021 yılında iktidarın büyük bir kısmını ele geçirmesinden bu yana muhalefet liderlerinin çoğu, bazı gazeteciler ve Said'i eleştirenler hapiste tutuluyor.

Bu yıl, başka bir mahkemede muhalefet liderleri, iş adamları ve avukatlara yine komplo suçlamasıyla 5 ila 66 yıl arasında değişen hapis cezaları verildi. Muhalefet, bu davanın Cumhurbaşkanı Said’in muhaliflerini bastırmak için uydurulmuş olduğunu söylüyor.

İnsan hakları grupları ve aktivistler, Said'in Tunus'u açık bir hapishaneye dönüştürdüğünü ve yargı ve polisi siyasi rakiplerini hedef almak için kullandığını söylüyorlar.

Tüm bu suçlamaları reddeden Cumhurbaşkanı Said, diktatör olmayacağını, kim olursa olsun, hangi makamda olursa olsun, hiç kimsenin kanunların üstünde olmadığını söylüyor.