Hafter, Dibeybe ve Başağa hükümetleri arasındaki çatışmada taraf olmadı

Başağa ve Dibeybe’ye bağlı güçlerin karşılıklı tehditleri çatışma ihtimalini güçlendirdi.

Trablus’ta askeri önlemler alındı. (Reuters)
Trablus’ta askeri önlemler alındı. (Reuters)
TT

Hafter, Dibeybe ve Başağa hükümetleri arasındaki çatışmada taraf olmadı

Trablus’ta askeri önlemler alındı. (Reuters)
Trablus’ta askeri önlemler alındı. (Reuters)

Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu, başkent Trablus'ta iki rakip hükümete yakın güçlerin çatışmasına taraf olmamayı tercih etti. ABD'nin Trablus Büyükelçisi ve Özel Temsilcisi Richard Norland da duruma dair yaptığı açıklamada ‘Libya’daki durumun dayanılmaz bir hale geldiğini’ söyledi.  
Libya Ulusal Ordusu (LUO) komutanlarından Tuğgeneral Halid el-Mahcub, LUO’ya bağlı güçlerin Batı’ya doğru hareket ettiğine dair haberlerin gerçeği yansıtmadığını belirttiği önceki günkü açıklamasında “Birliklerimize Batı bölgelerinde, özellikle Şuveyrif’te herhangi bir operasyonla ilgili talimat vermiş değiliz. Bu yönde çıkan haberler söylentilerden ibarettir ve dikkate alınmamalıdır” dedi.  
Bu arada Fethi Başağa’ya yakınlığıyla bilinen Libya Ordusu Batı Bölgesi Komutanı Usame el-Cuveyli, çatışma sinyali vererek, bazı milis güçlerinin İstikrar Hükümeti’nin Trablus’taki çalışmalarını silah gücüyle engellemeye çalıştığını ve bunun kabul edilemez olduğunu söyledi. Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe tarafından Askeri İstihbarat Dairesi Başkanlığı görevinden alınan Cuveyli’nin açıklaması şöyle oldu:
“Dibeybe ‘anayasayı koruma güçleri’ oluşturdu. Eğer iktidara zorla tutunmaya devam ederse savaş ihtimali vardır. Yarın Dibeybe’ye bağlı milis güçlerinin liderleriyle yapacağımız görüşme, Başağa Hükümeti’nin Trablus’a girip girmeyeceği ile güç kullanımının olup olmayacağını belirleyecektir.”
Dibeybe ve Hafter arasında bir yakınlaşma olduğunu düşünmediğini belirten Cuveyli, Abdulhamid Dibeybe’nin (bir önceki Başbakan Faiz Serrac gibi) görev süresi tamamlandığı için iktidarı teslim etmesinin gerektiğini savundu. Cuveyli daha önceki açıklamalarında, bir çatışma çıkmasının önleyecek tek çözüm yolunun, Dibeybe’nin iktidarı barışçıl bir şekilde Başağa’ya teslim etmesi olduğunu belirtmiş, olası çatışmaların sorumluluğunun UBH hükümetine ait olacağını iddia etmişti. Başkanlık Konseyi’nin talimatlarına muhalefet etmekle ilgili ise, “Eğer talimatlara uyacak olsaydık Albay Kaddafi’ye karşı gelmezdik” demişti.  
Anayasa ve Seçimleri Destekleme Gücü Komutanı Muhsin ez-Zuveyk, Cuveyli’nin açıklamalarını eleştirdiği açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Her türlü askeri harekata karşı koymaya hazırız. Bu sözlere yanıtımızı medya üzerinden değil, sahada hazırlık yaparak vereceğiz. Paralel hükümet projeleri başarısız olunca güç kullanmakla ve başkenti basmakla tehdit etmeye başladılar. Karşılıklı tehditler barışçıl çözümlere varılmasına fayda etmez. Cuveyli ile ilerleyen saatlerde yapacağımız toplantının Trablus’u savaş belasının dışında tutacak bir çözümle sonuçlanmasını umuyoruz.”  
ABD'nin Trablus Büyükelçisi ve Özel Temsilcisi Richard Norland,başkent Trablus'a yaptığı ziyarette, Libyalı yetkililerle, ‘istikrar ve güvenliği korumanın önemi hakkında’ görüştüğünü söyledi. 
Norland’ın ABD Büyükelçiliği tarafından yayımlanan açıklaması şöyle oldu:
“ABD, seçimlerin yapılmasını bekleyen ve suçluların hesap vermesini isteyen Libyalıların ezici çoğunluğunu desteklemeye devam ediyor. Trablus ve Misrata’daki çatışmaların daha geniş bir savaşa evrilmemesi olumludur. Bundan bir yıl önce seçimler için bir anayasal zemin hazırlanmasında acele edilmesi gerektiğiyle ilgili, ‘zaman kılıç gibidir, sen onu kesmezsen o seni keser’ deyimini kullanmıştım. Şu an ülke dayanılmaz bir hal içinde. Seçimlerin yapılması ve etkili bir yönetimin oluşmasını sağlayacak anlaşmalar yapılmadan geçen her gün Libyalıların güvenliğinin daha fazla tehdit edilmesi anlamına geliyor.” 
İngiltere'nin Trablus Büyükelçisi Caroline Hurndall, Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ile görüştü. Hurndall, “Dibeybe ile görüşmemizde, Libya’nın yeniden birliğinin tesis edilmesi ve seçimlerin yapılabilmesi için diyalogun sürdürülmesinin zorunlu olduğunu vurguladım. Herkesin şiddete başvurmaktan kaçınması gerekir” dedi.  



Öcalan, Ankara'yı SDG ile Şam arasında bir anlaşmaya varılmasını kolaylaştırmaya çağırdı

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)
TT

Öcalan, Ankara'yı SDG ile Şam arasında bir anlaşmaya varılmasını kolaylaştırmaya çağırdı

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)

26 yıldır tutuklu bulunan PKK lideri Abdullah Öcalan, Ankara’yı, Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile Şam arasında bir anlaşma sağlanmasına aracılık etmeye çağırdı. Bu çağrı bugün, Kürt yanlısı Türkiye’deki Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) tarafından iletildi.

Öcalan, 30 Aralık tarihli yazılı mesajında, “Türkiye’nin bu süreçte kolaylaştırıcı ve yapıcı bir rol oynaması, süreci diyalog odaklı yürütmesi çok önemlidir. Bu, bölgesel barış ve kendi iç barışını güçlendirmek için hayati bir gerekliliktir” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta Ankara ve Şam, SDG’yi 10 Mart’ta imzalanan Suriye ordusuna entegrasyon anlaşmasını uygulamakta gecikmekle suçladı ve Suriye’nin birliği ile istikrarına yönelik herhangi bir girişimi reddettiklerini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Suriye medyasından aktardığına göre SDG, ateşkes anlaşmasını ihlal ederek Halep’in kuzeyinde iç güvenlik noktalarına saldırdı.

Dün gelen haberlere göre, Halep’te eş-Şeyhan kavşağındaki İç Güvenlik Kuvvetleri (Asayiş) ve SDG’ye bağlı güvenlik güçlerinin ortak kontrol noktasına Suriye Savunma Bakanlığı’na bağlı birimler tarafından silahlı saldırı gerçekleştirildi. Saldırıda iki Asayiş mensubu yaralanırken, güvenlik birimleri saldırıya karşılık verdi ve bölge çevresinde güvenlik önlemleri artırıldı.


Suriye güvenlik güçleri Lazkiye'de gece sokağa çıkma yasağı ilan etti

Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)
Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)
TT

Suriye güvenlik güçleri Lazkiye'de gece sokağa çıkma yasağı ilan etti

Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)
Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)

Suriye haber ajansı SANA'nın haberine göre, Lazkiye vilayetindeki iç güvenlik güçleri bugün şehirde saat 17:00'den yarın sabah 06:00'ya kadar gece sokağa çıkma yasağı ilan etti.

İç Güvenlik Komutanlığı yaptığı açıklamada, sokağa çıkma yasağının acil durumları, sağlık personelini, ambulans ve itfaiye ekiplerini kapsamadığını belirtti.


İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararı ‘yerinden edilme’ ve ‘askeri üsler’ korkularını körüklüyor

Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)
Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)
TT

İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararı ‘yerinden edilme’ ve ‘askeri üsler’ korkularını körüklüyor

Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)
Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)

İsrail'in Somaliland'ı ‘bağımsız devlet’ olarak tanıma kararı, Filistinlilerin bu ayrılıkçı bölgeye yerleştirileceğine ve İsrail'in Kızıldeniz kıyılarını gören bölgede askeri üsler kuracağına dair endişeleri artırdı.

Somali Başbakanı Hamza Abdi Barre, ‘İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Somaliland'daki planının Afrika Boynuzu'nda gerilimi artıracağı’ uyarısında bulundu. Barre, bu hamlenin ‘Sudan, Somali ve diğer ülkeler dahil olmak üzere bölge için ciddi sonuçlar doğuracağını’ söyledi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, cuma günü, Somaliland'ı ‘bağımsız egemen bir devlet’ olarak tanıdığını duyurdu. Böylece Somali içindeki ‘ayrılıkçı bölge’ ilk kez tanındı. Somaliland Cumhurbaşkanı Abdurrahman Muhammed Abdullahi Arawa, bu hamleyi ‘tarihi bir an’ olarak nitelendirdi.

İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararı, Arap, İslam ve Afrika ülkeleri tarafından kınandı. Arap ve İslam ülkeleri, Arap Birliği (AL), Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ve Afrika Birliği Komisyonu, İsrail'in bu adımını tamamen reddettiklerini belirten açıklamalar yayınladı. Somali Başbakanı Barre, İsrail’in tanıma kararını Gazze Şeridi'nden Filistinlilerin yerinden edilmesiyle ilişkilendirdi. Barre, pazar günü Al-Qahera News'e verdiği röportajda “Tüm işaretler Netanyahu'nun Gazzelileri Somaliland'a yerleştirmeyi planladığını teyit ediyor” dedi. Somalili yetkili, ‘ülkesinin bunu kabul etmeyeceğini’ vurgularken, Filistin halkının kendi topraklarında yaşama ve kendi bağımsız devletine sahip olma hakkı olduğunu belirtti.

İsrail'in Somaliland’ı tanımasının Netanyahu’nun ‘Büyük İsrail’ adlı planının bir parçası olduğuna inanan Barre, İsrail'in, Somali'nin kuzeyindeki varlığının Kızıldeniz ve Babu’l-Mendeb Boğazı'nı kontrol etmesine ve bölgede askeri üsler kurmasına olanak sağlayacağını düşünerek, mevcut siyasi ve bölgesel koşulları istismar etmeye çalıştığını belirtti.

Somali hükümeti tarafından cuma günü yapılan açıklamada ‘Filistin’in işgalinin ve Filistinlilerin zorla yerinden edilmesini kategorik olarak reddedildiği’ belirtilerek, ‘Somali’nin Filistin halkının vatansız bırakılmasını asla kabul etmeyeceği’ vurgulandı.

Açıklamada ayrıca, Somali'yi vekalet savaşlarına sürükleyecek veya bölgesel ve uluslararası düşmanlıkları ülkeye taşıyacak herhangi bir yabancı askeri üs veya düzenlemenin kurulmasına izin verilmeyeceğinin altı çizildi.

İsrail'in hamlesinin ardından cuma günü Somali hükümetinin toplantısı (SONNA)İsrail'in hamlesinin ardından cuma günü Somali hükümetinin toplantısı (SONNA)

Somaliland bölgesinden araştırmacı ve siyasi analist Numan Hasan, ‘Somaliland hükümetinin Filistinlilerin kendi topraklarına yerleştirilmesini kabul etmeyeceğini’ düşünüyor. Somalilandlı yetkililer, bölgenin, bağımsız devlet olarak tanınması için herhangi bir siyasi çözümü engelleyeceğini düşünen Hasan, Filistinlilerin yerinden edilmeyi reddettiklerini açıkça ifade ettiklerini ve halkın da aynı fikirde olduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’a konuşan Hasan, Somaliland hükümetinin, komşu ülkelere zarar vermemeleri koşuluyla, bölgede İsrail askeri üslerinin kurulmasına itiraz etmeyeceğini düşündüğünü, özellikle Arap ve İslam dünyasının İsrail'in tanınmasını reddetmesi gibi son gelişmeler çerçevesinde bölgenin herhangi bir dış müdahaleye hazırlıklı olması gerektiğini söyledi.

Numan Hasan'a göre bağımsızlığın tanınması Somaliland hükümetinin birincil hedefi olmaya devam ediyor. Hasan, bu adımın başka hiçbir ülkenin çıkarlarına zarar vermeyeceğini düşündüğünü belirtti.

Öte yandan Somalili siyasi analist Hasan Muhammed Hac, İsrail'in tanınmasının, kalkınma veya güvenlik bölgeleri ve egemen tesislerin kurulması bahanesiyle yerel halkın veya Filistinlilerin bölgeye yerleştirilmesine kapı açarak, bölgenin demografik yapısı üzerindeki etkisine ilişkin endişeleri artırdığını değerlendiriyor.

Şarku’l Avsat’a konuşan Hac, bu tanıma kararının Kızıldeniz kıyısında ve Babu’l-Mendeb bölgesinde İsrail’in askeri üsleri veya istihbarat tesislerinin kurulmasına kapı açacağına dair endişelerin arttığını belirtti.

Bunun, bölgeyi uluslararası çatışmaların merkezine yerleştireceğini ve Somali'nin iç meselesinden bölgesel ve uluslararası rekabetin sahnesine dönüştüreceğini söyleyen Hac, bu senaryoların (yerinden edilme ve militarizasyon) risklerinin daha geniş bölgeye ve Afrika'ya yayılacağını, kabile gerilimlerini körükleyeceğini ve kapsamlı siyasi çözümlerin şansını zayıflatacağını kaydetti.

Mısır Dışişleri Konseyi üyesi ve Yüksek ve Stratejik Araştırmalar Askeri Akademisi danışmanı Tümgeneral Adil el-Umde, Somali'de yaşananların, ayrılmayı teşvik eden hareketler arasında olumsuz algıları güçlendirerek Afrika devletleri arasındaki parçalanma ve bölünmeyi daha da şiddetlendirdiğini düşünüyor. Somali'nin bölünmesinin bölgesel ve uluslararası istikrarı etkileyeceğini, çünkü bu bölgenin dünyadaki çoğu ülkenin stratejik çıkarlarıyla bağlantılı olduğunu söyledi.

Umde, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “İsrail'in Somaliland'ı tanıyarak bölgedeki çatışmada yeni bir cephe açmak ve uluslararası toplumun dikkatini Gazze Şeridi'nden başka yöne çekmek istediğini” düşündüğünü belirtti. Ayrıca, “Somali'nin birliğini ve egemenliğini korumak, Kızıldeniz bölgesinde Arap ve Mısır'ın ulusal güvenliğini korumak anlamına gelir” ifadesini kullandı.

Somali Başbakanı Barre'ye göre ülkesi, İsrail'in hamlelerine karşı egemenliği için bölgesel ve küresel destek bekliyor. Barre, yaptığı açıklamalarda, ülkesinin Netanyahu'nun kararına karşı diplomatik kanalları bir seçenek olarak kullandığını, ayrıca ülkesinin birliğini savunmak için yasal önlemler aldığını açıkladı. Barre, "anayasanın (Somaliland'ın) bunu yapmasına izin vermediğini" kaydetti.

Somaliland, 1991 yılından bu yana Somali Federal Cumhuriyeti'nden tek taraflı olarak ayrıldığını ilan etti, ancak şimdiye kadar uluslararası taraflarca tanınmadı.