Cezayir’deki dünyanın en büyük demir madenlerinden Gar Cibillat'ta çalışmalara başlandı

Fotoğraf: Reuters_Arşiv
Fotoğraf: Reuters_Arşiv
TT

Cezayir’deki dünyanın en büyük demir madenlerinden Gar Cibillat'ta çalışmalara başlandı

Fotoğraf: Reuters_Arşiv
Fotoğraf: Reuters_Arşiv

Cezayir’in güneybatısındaki Tinduf vilayetinde bulunan dünyanın en büyük demir madenlerinden Gar Cibillat'ta (Gâra Djebilet) çalışmalara başlandığı bildirildi.
Enerji ve Madenler Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Bakan Muhammed Arkab'ın Tinduf vilayeti ziyareti sırasında Gar Cibillat Demir Madeni'nin açılışı için talimat verdiği belirtildi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Bakan Arkab, “Gar Cibillat Demir Madeni, 3 milyar ton olarak tahmin edilen rezerv içeriyor. İç piyasa talebinin karşılanmasına ve fazlalığın ihraç edilmesine izin verecek olan yüzey rezervuarları olduğu için de kullanımı kolaydır.” değerlendirmesinde bulundu.
Madenin 2022’den 2040’a kadar çeşitli aşamalardan geçeceğine dikkati çeken Arkab, ilk aşamada Beşar vilayeti ile arasında inşa edilecek demir yolu tamamlanana kadar madenden 2 ila 3 milyon ton demir cevherinin kara yoluyla bu kente taşınacağını belirtti.
Bakan Arkab, demir yolunun 2026’da tamamlanmasıyla madenin tam kapasite kullanılabileceğini ve yıllık 40 ila 50 milyon ton demir cevherinin çıkarılabileceğini kaydetti.
Sosyal platformlarda yayımlanan fotoğraf ve videolarda Bakan Arkab ve beraberindeki resmi görevlilerden oluşan heyetin açılışa katılması, madenden büyük miktarda demir cevheri çıkarmak üzere faaliyet gösteren bir grup araç ve kamyon dikkati çekti.
Üç Çinli şirket, sahip olduğu 3 milyar tonluk tahmini rezerviyle dünyanın en büyük demir madenlerinden Gar Cibillat'tan demir cevheri çıkarma projesini 2 milyar dolarlık ilk etap yatırımıyla satın almıştı.
Proje, çıkarılacak demir cevherlerinin kuzeydeki Oran (Vahran) ve Mustaganem vilayetlerindeki limanlara taşınması ve bir kısmının çeliğe dönüştürülmesi için demir yolu hattına bağlantı gibi birkaç projenin yapımını içeriyor.
Cezayir ve Pekin yönetimleri, geçen mart ayında ülkenin doğusundaki madenlerde gübre üretimiyle ilgili projelere Çinli şirketlerden oluşan kompleks yatırımlar yapılması ve 5,4 milyon ton gübre üretilmesi için 7 milyar dolarlık yatırım konusunda anlaşmaya varmıştı.
Bu projeler, 2010 yılından bu yana ülkeye yapılan yaklaşık 10 milyar dolarlık Çin yatırımına ek olarak madencilik sektöründe Pekin'i Cezayir'in en büyük yatırım ortağı haline getirecek.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.