Pakistan: Zevahiri suikastında ABD’ye yardım etmedik

El Kaide liderini öldüren saldırıda Pakistan hava sahasının kullanılıp kullanılmadığı tartışması sürüyor

Afganlar, Kabil'de El Kaide lideri Eymen ez Zevahiri'yi öldüren ABD'nin drone saldırısına karşı düzenlenen protesto sırasında ABD ve Pakistan karşıtı sloganlar atarken (EPA)
Afganlar, Kabil'de El Kaide lideri Eymen ez Zevahiri'yi öldüren ABD'nin drone saldırısına karşı düzenlenen protesto sırasında ABD ve Pakistan karşıtı sloganlar atarken (EPA)
TT

Pakistan: Zevahiri suikastında ABD’ye yardım etmedik

Afganlar, Kabil'de El Kaide lideri Eymen ez Zevahiri'yi öldüren ABD'nin drone saldırısına karşı düzenlenen protesto sırasında ABD ve Pakistan karşıtı sloganlar atarken (EPA)
Afganlar, Kabil'de El Kaide lideri Eymen ez Zevahiri'yi öldüren ABD'nin drone saldırısına karşı düzenlenen protesto sırasında ABD ve Pakistan karşıtı sloganlar atarken (EPA)

El Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri’yi öldüren silahlı insansız hava aracı (SİHA) konusundaki gizem gün geçtikçe artıyor. Pakistan hükümeti ve güvenlik güçleri ise, bu saldırıda oynamış olabilecekleri herhangi bir rolün ortaya çıkarılması için artan baskıyla karşı karşıya.
Pakistan hükümeti ve askeri sözcüler saldırıda Pakistan'ın olası iş birliği haberlerini şiddetle reddediyor. Pakistan Ordusu Sözcüsü Tümgeneral Babar İftikhar konuyla ilgili açıklamasında, Pakistan toprağının El Kaide liderini öldürmek için kullanılması “imkansız” dedi. Son günlerde Pakistan hava sahasının ABD SİHA saldırısı için kullanıldığını iddiaları gündemde. Pakistan Dışişleri Bakanlığı, Zevahiri hakkında resmi bir açıklama yaptı. Babar, özel televizyon kanallarından birine yaptığı açıklamada, "Pakistan topraklarının bu amaçla kullanılması mümkün değil" ifadelerini kullandı.
Ancak medya ve siyasi liderler, olayların hükümetin açıklamalarına inanmayı reddediyor. Geçtiğimiz Cumartesi günü Pakistan Enformasyon Bakanı Fawad Chaudhry Twitter hesabında, “Soru şu: Pakistan hava sahasının kullanımına izin veriliyor mu, verilmiyor mu?” şeklinde bir soru sordu.
Chaudhry, Pakistan hava sahasının kullanılmadığı konusunda yinelenen açıklamaların net olmadığına işaret ederek, ilgili bakanlıkların bu konuda resmi bir açıklama yapması gerektiğini vurguladı.
Chaudhry dün düzenlenen basın toplantısında, Pakistan hava sahasının ABD tarafından yakın zamanda El Zevahiri'yi öldüren bir insansız hava aracı saldırısında kullanılıp kullanılmadığını öğrenmek isteyerek, “İnsanlar yeniden ABD'ye (El Kaide) karşı bir aracı olup olmayacağımızı bilmek istiyor” şeklinde konuştu.
Ancak Pakistanlı uzmanlar, ABD insansız hava araçlarının Pakistan toprakları üzerinde uçarak Kabil kentindeki hedeflerine ulaşma olasılığını dışlamıyor.
Bu bağlamda, havacılık uzmanı ve eski PAF pilotu Kayser Tufeyli, SİHA’nın, Körfez bölgesindeki bir üsten veya bir uçak gemisinden havalanmış olması halinde Pakistan'ın kendi toprakları üzerinde uçmaya izni verilmiş olabileceğini bildirdi. Tufeyli, ABD insansız hava araçlarını kaldırmak için tesisleri olduğundan emin olmadıklarını söyledi. Ayrıntılar hala gizemini koruyor, ancak gerçekler zamanla ortaya çıkacak. Bir başka olasılık ise, Kırgızistan veya Tacikistan'ın, bu ülkelerin artık ABD'ye üs sağlayan anlaşmaları olmamasına rağmen, tek seferlik kolaylıklar sağlayabileceği konusu.
Zevahiri’nin öldürüldüğü gün ise Pakistan Genelkurmay Başkanı General Kamar Cavid Bacva ve ABD Merkezi Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella arasında telefon görüşmesi gerçekleşti. Basında yer alan haberlere göre, telefon görüşmesinde karşılıklı çıkarların yanı sıra savunma ve güvenlik iş birliği konuları ayrıntılı olarak ele alındı.
Bu bağlamda Pakistan Dışişleri Bakanlığı, terörizme karşı savaşın hedeflerine ulaşmak için uluslararası hukuka uyulması gerektiğini belirttiğinde, El Kaide liderinin öldürülmesine ilişkin yorumunda çok dikkatli davrandı. Pakistan hükümeti, El Kaide ile bağlantılı terörist grupların kendi topraklarında olası bir misilleme saldırısından endişe duyuyor. Pakistan hükümeti, Hindistan'ın bu olaydan yararlanabileceğinden ve Pakistan topraklarındaki iddia edilen terörist hedeflere karşı sınır ötesi saldırılar başlatabileceğinden de endişeli.



Suveyda'dan Beyrut'a: Mezhepçilik oyunu sürerken, Lübnan, diğer ülkelerin çatışmalarının bedelini mi ödüyor?

 Lübnan'ın Suriye çatışmalarına dahil olması, mezhepsel bölünmeleri derinleştiriyor ve savaşı Lübnan'a taşıma tehdidi oluşturuyor (Sosyal medya)
Lübnan'ın Suriye çatışmalarına dahil olması, mezhepsel bölünmeleri derinleştiriyor ve savaşı Lübnan'a taşıma tehdidi oluşturuyor (Sosyal medya)
TT

Suveyda'dan Beyrut'a: Mezhepçilik oyunu sürerken, Lübnan, diğer ülkelerin çatışmalarının bedelini mi ödüyor?

 Lübnan'ın Suriye çatışmalarına dahil olması, mezhepsel bölünmeleri derinleştiriyor ve savaşı Lübnan'a taşıma tehdidi oluşturuyor (Sosyal medya)
Lübnan'ın Suriye çatışmalarına dahil olması, mezhepsel bölünmeleri derinleştiriyor ve savaşı Lübnan'a taşıma tehdidi oluşturuyor (Sosyal medya)

Tony Bouloss

Bölge için tehlikeli bir şeylerin planlandığı aşikar. Olaylar hızla gelişiyor ve siyasi mesajlar, Lübnanlı yetkililerin boş yere tekrarladığı boş egemenlik sloganlarının arkasına gizlenemeyecek kadar netlik kazanıyor. ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın “Lübnan, Biladuşşam’ın bir parçasıdır” demesi boşuna değil. Bu bir dil sürçmesi değil. Aksine, zayıf ve dağılmış devletlerin kalıntıları üzerinde nüfuz haritalarını yeniden çizen uluslararası ve bölgesel uyarıların açık bir ifadesidir. Buna, “Trablus ve Bekaa'nın Suriye'ye ilhakı” gibi tehlikeli senaryolar veya birbiri ile savaşan dini gruplar ve mini devletler arasında yeniden nüfuz dağıtımını sağlayacak “mezhepsel konfederasyon çözümleri” gibi medyada yer alan şüpheli sızıntılar eşlik ediyor. Tüm bu haberler, Lübnan arenasını kızıştırmak ve Lübnanlıları hiçbir ilişkileri ve çıkarları olmayan bir çatışmaya çekmek için kötü niyetli bir şekilde medyaya ve siyasi alana pompalanıyor.

Hassas nokta mezhepçilik

Bu tür önerilerin propagandasını yapmak ne spontane ne de masum bir şey. Bu, Lübnan ve Suriye arasındaki mezhepsel ve dini gerginlikleri yeniden alevlendirmeyi amaçlayan tehlikeli bir oyunun parçası. İç içe geçmiş bir dini ve ulusal mozaikle birleşen iki ülke, bir kez daha büyük hesaplaşmalar için bir satranç tahtasına dönüşüyor.

Örneğin Suveyda'da, Dürziler ile Suriye makamları arasında sosyal, mezhepsel ve siyasi boyutların iç içe geçtiği kanlı bir çatışma sahnesine tanık oluyoruz. Ancak orada yaşananlar sadece Suriye ile sınırlı değil; her zamanki gibi, yankıları hemen Lübnan'a da ulaştı.

Lübnan'da Sünniler arasında mezhepçi duygular canlandı ve Suriye'de “yeni Sünni rejim” olarak adlandırdıkları oluşumla dayanışmaya yönelik hareketlenmeler arttı. Lübnan sanki kendi başına bir devlet olmaktan çıkıp, askeri ve mezhepsel destek için bir platform haline gelmiş gibi, Suveyda'ya savaşmaya giden Lübnanlılar öldü.

Diğer tarafta, Suriye rejimine karşı Suveyda Dürzilerini desteklemek amacıyla Lübnan'ın çeşitli bölgelerinde Dürzi kitleler harekete geçti. Böylece Lübnan, sanki Lübnanlılar dış çatışmalar için her zaman “yedek mühimmat” olmaya mahkummuş gibi, sınır ötesi mezhepsel bölünmelerin tekrar tekrar yaşandığı bir sahne haline geldi.

Hizbullah sahnesinin tekrarı

Bugün yaşananlar, daha önce Hizbullah'ın aktörü olduğu sahnenin yeni bir versiyonu. Hizbullah, İran örtüsü altında Suriye savaşına askeri müdahalede bulunmaya karar verdiğinde, gerekçe olarak “Şiileri ve türbeleri korumayı” öne sürmüştü. Bu müdahale çok geçmeden Suriye'deki Alevi rejiminin varlığını sürdürmesine yönelik doğrudan bir desteğe dönüşmüştü.

Bugün, aynı denklem farklı biçimlerde tekrarlanıyor:

Sünniler, Suriye'deki “yeni Sünni rejimi” desteklemek için savaşçı gönderiyor.

Dürziler, rejime karşı Suveyda Dürzileri ile dayanışma içinde.

İronik bir şekilde, yalnızca Hristiyanlar farklı bir tutum sergilediler ve tarafsızlık ilkesinin bilincinde olarak Suriye'deki Hristiyanları destekleme yönünde hiçbir adım atmadılar. Zira Lübnanlı Hristiyanlar, Suriyeli Hristiyanları, seçeneklerinin farkında olan ve kendilerine uygun olanı seçebilecek Suriyeliler olarak görüyorlar.

Bu Hristiyan tutumu, yani tarafsız kalmak ve krizleri ithal veya ihraç etmemek, ara sıra kendisine yöneltilen eleştirilere rağmen, bu çıkmazdan çıkmak için gereken modeldir.

Kriz ihraç etmek

Lübnan'ın bugünkü sorunu, yalnızca başkalarının ateşini kendi topraklarına çekmesi değil, aynı zamanda kendisinin de dışarıya kriz ihraç etmesidir. Bazı Lübnanlı liderler, tehlikeli bir bölgesel oyunun piyonları haline geldiler.

Bazıları Velid Canbolat'ın Suriye Dürzi çatışmasına müdahale ederek Şeyh Yahya el-Belus'u desteklediğini, onu Şam'daki yeni hükümet ile yakınlaşmaya teşvik etmeye çalıştığını düşünüyor. Buna karşılık, rejime sadık diğer Dürzi güçler Şeyh Hikmet el-Hicri'yi desteklemek için harekete geçtiler. Bu durum, Suriye'yi doğrudan etkileyen ve Suveyda'da durumun alevlenmesine katkıda bulunan tehlikeli bir Dürzi bölünmesine yol açtı.

Şarku’l Avsat’ın Indpendent Arabia’dan aktardığı analize göre yaşananlar, devletinin zayıflığı ve kurumlarının çöküşü gölgesinde Lübnan'ın bir vekil “destek arenasına” dönüştüğünün açık bir kanıtı. Her Lübnanlı grup, tıpkı Lübnanlı silahlı grupların yıllardır bölgesel çatışmalarda dış güçleri desteklemesi gibi, dışarıdaki kendi grubunu destekliyor.

Lübnan fanatizmin rehinesi

Lübnanlıların bugün sorması gereken soru şudur: Bu politikalar bizi nereye götürüyor?

Dış mesajlar için bir posta kutusu olmak Lübnan'ın çıkarına mı?

Başkaları için savaşmak, mültecilerini kabul etmek ve çatışmalarını finanse etmek mi istiyoruz?

Lübnan'ın yabancı istihbarat çatışmalarının arenası haline gelip parçalanmasına ve toplumun dağılmasına yol açan 1970’ler ve 1980'lerdeki deneyimi tekrarlamamız gerekiyor mu?

Lübnan devletinin rolünü yerine getirmediği açık. Siyasi, diplomatik ve güvenlik sınırlarını her türlü dış projeye açarken, silah ve savaşçı kaçakçılığına, mezhep çatışmalarını 24 saat boyunca körükleyen kışkırtma kampanyalarına göz yuman güçsüz ve kırılgan bir devlet var.

Tarafsızlık seçeneği gerçek çözümdür

Bugün yaşananlar, tarafsız olmamanın doğrudan bir sonucudur. Tarafsızlığı benimsemeyen ülkeler savaş alanlarına dönüşürler. Sloganlar mezhepsel ve bölgesel çatışmaların bahanesi haline geldiğinde, herkes bedelini öder.

Tarafsızlık bir lüks değil, ulusal bir zorunluluktur. Tek başına Lübnan'ın bölgesel bataklığa sürüklenmesini engelleyebilir.

Zira İran, Lübnan'ı kurtarmayacaktır.

Ne Suudi Arabistan ne de Katar, milislerin yönettiği bir ülkeyi yeniden inşa etmeyecektir.

Amerika Birleşik Devletleri veya Avrupa da devlet olmayı reddeden bir devleti desteklemek için acele etmeyecektir.

Yıpranmayı durdurmak ve çöküşü önlemek

Lübnan devleti işleri derhal kontrol altına almazsa, daha fazla parçalanmaya doğru gidiyoruz. Lübnan bugün sadece ekonomik çöküşün eşiğinde değil, aynı zamanda daha tehlikeli bir siyasi ve ahlaki çöküşün de ortasında.

İçerideki partiler ile liderlerin, her birinin kendi mezhebine göre, dışarıda şu veya bu tarafı desteklemek için seferber olması kabul edilemez.

Trablus'un, Bekaa'nın veya Güney'in Suriye, İran veya Körfez ülkeleri için vekil çatışma platformları haline gelmesi kabul edilemez.

Her türlü bölücü projeye karşı savunmasız bir ülke olarak kalmamız kabul edilemez.

Bugün ihtiyaç duyulan şey cesur ve egemen bir karar almaktır. Lübnan'ın bir destek arenası haline gelmesini engelleme kararıdır. Siyasi ve sosyal sınırları kontrol etme kararıdır. Lübnan'ın başkalarının savaşları için bir sahne olması değil, her şeyden önce gelmesi kararıdır.

Aksi takdirde bölünme yoldadır ve belki de bu sefer Lübnan diye bir şey kalmayacaktır.