Yapay zeka uzayda bazı "anormallikler" tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Yapay zeka uzayda bazı "anormallikler" tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

The Independent'ta yer alan habere göre yapay zekaya sahip bir sistem, uzayda evreni daha iyi anlamamıza yardımcı olabilecek bazı "anormallikler" tespit etti.
Araştırmacılar, sistemin uzaydaki bu gibi çok daha fazla anormalliği tespit ederek, bilim insanlarını yeni süpernovalara ve uzaydaki diğer nadir ve uzak nesnelere yönlendirmek için kullanılabileceğini umuyor.
Yeni sistem, bilim insanlarının her gün gökyüzünden gelen muazzam miktardaki verinin üstesinden gelmesini sağlayıp, bu verinin içinden mümkün olan en ilgi çekici ve merak uyandırıcı nesneleri bulmasını kolaylaştıracak.
Son birkaç on yılda gökbilimciler kısmen çok fazla veriye sahip oldukları için zorluklar yaşadı: Büyük ölçekli gökyüzü araştırmalarının ortaya çıkması, bilim insanlarının her gece muazzam miktarda veri toplaması demek. Bu, bilim insanları tarafından keşfedilmesi için mevcut kataloglarda bekleyen ve muhtemelen ilgi çekici milyarlarca nesne olduğu anlamına geliyor.
Bu nedenle gökbilimciler, muazzam miktardaki veriyi ayıklamak için yapay zekaya başvurdu. Ve son çalışmada bilim insanları, yapay zeka sistemini Zwicky Geçici Tesisi, diğer adıyla ZTF'yle çekilmiş Kuzey Gökyüzü fotoğraflarında ilginç nesneleri tespit etmek için kullandı.
Bilim insanları sistemi test etmek için yapay zekaya bir dizi fotoğraf vererek, "anormallikler" olarak adlandırdıkları süpernova ve gelgit bozulmaları gibi çok nadir veya ilginç olup daha fazla çalışmayı hak eden nesneleri aradılar.
Sistemin, zaten var olduğunu bildikleri nesneleri bulmasını umdular. Fakat bilim insanları bu tür anormalliklerden 11 tanesini sistemi kullanarak buldu ve manuel olarak doğruladı.
Sternberg Astronomi Enstitüsü'nde araştırma görevlisi ve makalenin ortak yazarı Maria Pruzhinskaya, "Bu çok iyi bir sonuç" dedi.
Pruzhinskaya, "Halihazırda keşfedilmiş nadir nesnelere ek olarak, daha önce gökbilimciler tarafından gözden kaçırılan birkaç yeni nesneyi de tespit edebildik. Bu da bu türden nesneleri es geçmemek için mevcut tarama algoritmalarının geliştirilebileceği anlamına geliyor" ifadelerini kullandı.
Bilim insanları algoritmanın sadece olağandışı süpernovaları değil, ilginç astronomik nesneleri de bulmak için daha geniş çaplı kullanılabileceğini söylüyor. Araştırmacılar, bir gün bu gibi anormallikleri tanımlayacak benzer bir yapay zeka kullanarak tamamen farklı türde nesneler bulabileceklerini öne sürüyor.
Araştırma, New Astronomy'de yayımlanan "SNAD geçici madenci: k-D ağaçları kullanarak ZTF DR4'te gözden kaçırılan geçici olayları bulmak" (SNAD transient miner: Finding missed transient events in ZTF DR4 using k-D trees) başlıklı yeni makalede açıklandı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT