Yunanistan Cumhurbaşkanı'ndan telefon dinleme olayının soruşturulması çağrısı

Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu (AA)
Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu (AA)
TT

Yunanistan Cumhurbaşkanı'ndan telefon dinleme olayının soruşturulması çağrısı

Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu (AA)
Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu (AA)

Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu, muhalefet partisi PASOK'un lideri ve Avrupa Parlamentosu Milletvekili Nikos Andrulakis'in telefonunun Ulusal İstihbarat Teşkilatı (EYP) tarafından dinlenmesine ilişkin kapsamlı soruşturma çağrısında bulundu.
Sakelaropulu, EYP Başkanı Panagiotis Kontoleon ve Başbakanlık Genel Sekreteri Grigoris Dmitiriadis'in istifasına neden olan dinleme skandalına ilişkin açıklama yaptı.
Devlet işlerindeki şeffaflık seviyesinin, demokraside başlıca kalite ölçüsü olduğunun altını çizen Sakelaropulu, konunun kapsamlı şekilde soruşturulması ve EYP'nin işleyişinin iyileştirilmesi çağrısını yaptı.
Sakelaropulu, anayasaya atıfta bulunarak, ulusal güvenlik gerekçesiyle kişisel mahremiyet yasalarında uygulanacak istisnaların orantılı ve hukukun temel prensipleriyle uyumlu olması gerektiğini vurguladı.

Miçotakis "bilgim yoktu" demişti
Başbakan Kiryakos Miçotakis, kendisine bağlı bir kurum olan EYP'nin ülkedeki bir siyasi partinin liderini dinlediğinin ortaya çıkması üzerine, "Yanlıştı. Bilgim yoktu, eğer olsaydı buna asla izin vermezdim" açıklamasını yapmıştı.
Söz konusu olayın, EYP'nin eksikliklerini ortaya çıkardığını dile getiren Miçotakis, "Her şey yasal olarak yapılmasına rağmen EYP, bu özel eylemin siyasi boyutunu hafife aldı. Kanuni açıdan doğruydu ancak siyasi olarak kabul edilemezdi" şeklinde konuşmuştu.

Suç duyurusu yapılmıştı
Andrulakis, telefonunun yasa dışı dinlenmesine ve özel bilgilerine erişilmesine yönelik girişimde bulunulduğu gerekçesiyle Yunanistan Yüksek Mahkemesine (Areios Pagos) suç duyurusunda bulunmuştu.
Andrulakis, 28 Haziran'da Avrupa Parlamentosunun özel hizmetinden faydalanarak, telefonunun casus yazılımla izlenip izlenmediğini kontrol ettirmişti.
Telefonda yapılan ilk incelemede, "Predator" isimli casus yazılımla ilişkili şüpheli bir link tespit edilmişti. Daha sonra yapılan ayrıntılı incelemede ise Andrulakis'in, 21 Eylül 2021'de telefon sahibini casus yazılım programına yönlendiren linkin bulunduğu bir mesaj aldığı ancak Andrulakis'in mesajda belirtilen linke tıklamadığı görülmüştü.

Gazetecinin telefonunda da tespit edilmişti
Nisanda ise Yunan gazeteci Thanasis Koukakis'in cep telefonunda da casus yazılım tespit edilmişti.
Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Yunan yetkililerden, gazeteci Koukakis'in cep telefonunda tespit edilen casus yazılım programına ilişkin araştırma yapılmasını istemişti.
IPI'nın açıklamasında, Koukakis'in cep telefonunun 2021'de 10 hafta boyunca "Predator" isimli casus yazılımla takip edildiği kaydedilmişti.

İstifalara yol açmıştı
EYP Başkanı Panagiotis Kontoleon "bilgi toplama sürecindeki dikkatsizlik" gerekçesiyle 5 Ağustos'ta Miçotakis'e istifasını sunmuştu.
"Predator" isimli casus yazılımla ticari ilişkileri olduğu iddia edilen ve aynı zamanda Miçotakis'in yeğeni ve "sağ kolu" olan Başbakanlık Genel Sekreteri Grigoris Dimitriadis de aynı gün görevinden ayrılmıştı.

Dış bağlantı iddiası
Yunan basını, Andrulakis'i dinleme talebinin "Ukrayna ve Ermenistan istihbarat teşkilatlarından geldiğine dair bilgiler bulunduğunu" öne sürmüştü.
EYP tarafından basına sızdırıldığı tahmin edilen bu iddia, Ukrayna'nın Atina Büyükelçisi Sergii Shutenko ve Ermenistan'ın Atina Büyükelçisi Tigran Mkrtchian tarafından yalanlanmıştı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.