İran, ABD'nin 'Devrim Muhafızları' üyesini Bolton'a suikast düzenlemeye çalışmakla suçlamasını reddetti

İran, ABD'nin 'Devrim Muhafızları' üyesini Bolton'a suikast düzenlemeye çalışmakla suçlamasını reddetti
TT

İran, ABD'nin 'Devrim Muhafızları' üyesini Bolton'a suikast düzenlemeye çalışmakla suçlamasını reddetti

İran, ABD'nin 'Devrim Muhafızları' üyesini Bolton'a suikast düzenlemeye çalışmakla suçlamasını reddetti

İran, ABD'nin Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) bir üyesinin eski ABD Başkanı Donald Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'u öldürmeyi planladığı yönündeki suçlamalarını reddetti. Bu suçlamaların ‘mesnetsiz olduğunu ve arkasında siyasi sebepler’ bulunduğunu belirtti.
İran medyasının aktardığına göre İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, “İran, bu mesnetsiz ve gülünç suçlamalar bahanesiyle İran vatandaşlarına yönelik herhangi bir eylemde bulunulmasına karşı şiddetle uyarıyor” dedi.
ABD Adalet Bakanlığı tarafından dün (Çarşamba) yapılan bir açıklamada, Mehdi Rezayi adıyla da bilinen 45 yaşındaki Tahranlı Şahram Pursafi'nin, büyük ihtimalle Ocak 2020’de ABD’nin düzenlediği bir saldırı sonucunda ölen DMO Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin suikastının intikamını almak amacıyla Bolton'u öldürmeye çalıştığı ifade edildi.
İran ile ABD arasında suçluların iadesine ilişkin herhangi bir anlaşma yok ve Pursafi hala serbest. ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) dün, Pursafi'nin adını en çok arananlar listesine koydu.
ABD'li bir yetkili dün yaptığı açıklamada, ABD'nin Pursafi’ye yönelik suçlamaların İran’ın nükleer programını kontrol altına almaya karşılık Tahran’a uygulanan yaptırımları hafifleten 2015 nükleer anlaşmasını yeniden canlandırmak için yapılan müzakereleri etkilemesi gerekmediğine inandığını söyledi.
İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili, “Bizim bakış açımıza göre bu olmamalı” diyerek Adalet Bakanlığı'nın, ABD'nin İran ile olan diplomasisinden bağımsız olarak Pursafi’yi suçladığını belirtti.
ABD ile İran arasındaki dolaylı müzakereler pazartesi günü Viyana'da sona erdi. Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, anlaşmayı canlandırmaya yönelik nihai bir metin sunduklarını söyledi.
Suç duyurusuna göre Pursafi, bir ABD vatandaşından yakında çıkacak bir kitap için gerektiğini söyleyerek Bolton'un fotoğraflarını çekmesini istedi.
Bunun ardından ABD’li bu kişi, Pursafi'yi bir miktar ücret karşılığında fotoğrafları çekebileceğini söylediği gizli bir hükümet muhbiriyle tanıştırdı.
Yetkililer, bundan bir ay sonra Pursafi'nin şifreli bir mesajlaşma uygulaması üzerinden muhbire ulaştığını ve Bolton'u ‘ortadan kaldırmak’ için birini tutması karşılığında 250 bin dolar teklif ettiğini söyledi. İddialara göre Pursafi, pazarlık sonucunda muhbirle 300 bin dolara el sıkıştı.
Söz konusu iddiaları destekleyen yeminli bir açıklamaya göre muhbir, Pursafi’nin talebinde daha açık olmasını istediğinde Pursafi ‘adamın’ öldürülmesini istediğini söyleyerek, Bolton'un adını ve soyadını verdi.
Pursafi, daha sonra muhbirden ödemeyi kolaylaştırmak için bir kripto para hesabı açmasını istedi. Sonraki temaslarda Pursafi’nin muhbire öldürme yönteminin önemli olmadığını, ancak ‘grubunun’ görevin gerçekleştirildiğine dair kanıt olarak bir videoyaya ihtiyaç duyacağını söylediği düşünülüyor.
Bolton dün Twitter hesabında yaptığı paylaşımda Adalet Bakanlığı'na çalışmalarından dolayı teşekkür etti.
Bolton “Her ne kadar şu anda kamuoyu önünde fazla bir şey söyleyemesek de burada tartışılmaz bir gerçek var: İran'ı yönetenler yalancıdır, teröristtir ve ABD'nin düşmanlarıdır” dedi.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times