Dibeybe, ‘Libya'yı güvenli hale getirmek için’ Başağa ile görüşmeye sıcak bakıyor

Siyasi çıkmazı kırmak için parlamento seçimlerinin yıl sonunda yapılması önerildi

Dibeybe, Türkiye'nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz ile görüştü (UBH)
Dibeybe, Türkiye'nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz ile görüştü (UBH)
TT

Dibeybe, ‘Libya'yı güvenli hale getirmek için’ Başağa ile görüşmeye sıcak bakıyor

Dibeybe, Türkiye'nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz ile görüştü (UBH)
Dibeybe, Türkiye'nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz ile görüştü (UBH)

Libya’daki geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe, rakibi, paralel İstikrar Hükümeti’nin Başbakanı Fethi Başağa ile görüşmeye sıcak bakıyor.  Dibeybe, ‘Libya'yı güvenli hale getirmek amacıyla birlikte çalışmak için halen rakiplerine elini uzattığını’ vurguladı. Dün akşam ülkenin batısındaki Misrata kentinden bir heyet ile yaptığı görüşmede, hükümetinin hedefinin seçimleri düzenlemek olduğunu söyleyen UBH Başbakanı, kendisine emanet edilen önemli ulusal hak gerçekleşene kadar seçimlerin anayasal temeli üzerinde uzlaşı sağlanmasını beklediğini açıkladı.
Her ne kadar Dibeybe ve Türkiye, UBH hükümetine bağlı güçlerin, Başağa hükümetine bağlı güçlerin başkente ilerlemesini önlemek için Ankara'dan insansız hava araçları (İHA) aracılığıyla askeri destek aldığına dair haberleri görmezden gelseler de Dibeybe, ‘Türkiye'nin Libya'da istikrarı destekleyen ve savaşı reddeden rolünden’ dolayı minnettar olduğunu ifade etti. Dibeybe, dün akşam kendisiyle görüşen Türkiye’nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz'ın, Trablus ve çevresinde yaşanan çatışmalarda hayatını kaybedenler için Türkiye’nin taziyelerini ilettiğini söyledi. Tedavi için Türkiye’ye gönderilen bazı hastalarla ilgili kayıt prosedürlerinde hükümetle koordinasyon içinde olunduğunu da sözlerine ekledi. Bu arada UBH, uçan ambulansın Trablus'taki son olaylarda yaralanan üç kişinin Tunus'a taşınması için ikinci uçuşunu gerçekleştirdiğini duyurdu.
Öte yandan Libya Devlet Yüksek Konseyi'nin (DYK) 58 üyesi, DYK Başkanı Halid el-Mişri'nin Kahire'deki Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ile yeni bir yasanın ya da anayasal temelin kabul edilmesine gerek kalmadan bu yılın bitiminden önce parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılması önerisiyle ilgili gerçekleştireceği görüşmenin sonuçlarını bekliyorlar.
DYK üyeleri dün akşam yaptıkları açıklamada, mevcut ve olası çözümün öncelikle anayasal yetkisi olan yeni bir hükümetin kurulmasını ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasını sağlayacak bir parlamentonun oluşmasının önünü açacak yasama seçimlerinin yapılması olduğuna inandıklarını dile getirdiler. Bu bağlamda Ulusal Geçiş Konseyi tarafından çıkarılan 2012 tarihli ve 4 sayılı kanuna dayanılarak, yeni bir yasa ya da anayasal bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmadan bu seçimlerin yapılabileceğini düşünen DYK üyeleri, ‘seçimlerin bu yıl bitmeden önce yapılmasını ve seçimlerin yapılacağı tarihe karar vermeyi de Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu’na bırakılmasını’ önerdiler.
Birleşmiş Milletler (BM) Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary Dicarlo, seçim süreciyle ilgili devam eden gecikmelerin ‘Trablus’ta, Trablus çevresinde ve muhtemelen tüm Libya’da güvenliğe karşı büyüyen bir tehdit oluşturduğu’ konusunda duyduğu ciddi endişeyi dile getirdi.
DiCarlo, Salı akşamı BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) verdiği brifingde, geçtiğimiz günlerde Trablus'ta yaşanan çatışmalardan bahsetti. Çatışmaların hızla sivillerin yaşadığı bölgelere yayıldığını söyleyen DiCarlo, orta ve ağır şiddette silahların rastgele kullanıldığını ve bu durumun sivilleri ve sivil altyapıyı etkilediğini belirtti. DiCarlo, “Başağa'ya sadık güçlerin doğudan başkente girmeye yönelik başka bir girişimi gibi görünüyordu. Ancak Dibeybe’ye bağlı güçler, Trablus'un yaklaşık 160 kilometre doğusunda bulunan Zliten'de onları engelledi ve çatışmaların ardından onları geri çekilmek zorunda bıraktı” dedi.
Her iki taraftan da misilleme saldırıları olabileceği konusunda uyaran DiCarlo, UBH’nin çatışmalara karışan Başağa'ya sadık unsurları tutuklama niyetinde olduğunu ve bununda sivil nüfusu bir kez daha etkileyebilecek silahlı çatışmalara yol açabileceğini belirtti.
Ülkede sınırlı bir siyasi ilerleme olduğunu söyleyerek bu konudaki endişelerini dile getiren DiCarlo, seçimler için anayasal bir temel üzerinde uzlaşıya varmada hiçbir ilerleme kaydedilmediğinin altını çizdi. Temsilciler Meclisi (TM) ve DYK başkanlarını Ortak Anayasa Komisyonu'nun yaptığı çalışmaları tamamlamaya çağıran BM yetkilisi, Libya halkının liderlerini seçmesini sağlayacak anayasal bir çerçeve ve seçim takvimi üzerinde anlaşmaya varılmasının önemine dikkati çekti.
DiCarlo sözlerini şöyle sürdürdü:
“Libya'daki tüm tarafların sahada sükûnetini korumaları, gerilimi artıran söylem ve eylemlerden kaçınmaları ve şiddete dönüşen siyasi kutuplaşmayı tersine çevirmek için bir an önce adım atmaları kritik önem taşıyor”.
Diğer taraftan Libya Merkez Bankası Başkanı Sıddık el-Kebir, dün Tunus'ta, ABD'nin Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf ve ABD'nin Trablus Büyükelçisi Richard Norland ile ABD Büyükelçiliği ve ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) gibi ABD’li kurumlarla, Libya Merkez Bankası’nın birçok alanda teknik destek programları, bilgilendirme ve şeffaflığı geliştirme çabaları gibi çeşitli alanlarda iş birliğini görüştü.



Trump–Netanyahu görüşmesi sonrası Gazze’de ikinci aşama tartışması

Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)
TT

Trump–Netanyahu görüşmesi sonrası Gazze’de ikinci aşama tartışması

Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)

Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasının ocak ayı ortalarında başlayabileceği yönündeki söylentiler, ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasındaki görüşmenin önemli sonuçları arasında yer aldı. Öte yandan İsrail kaynaklarından ‘aşamanın başlaması konusunda anlaşma sağlandığı, ancak uygulama mekanizmalarında hala boşluklar olduğu’ yönünde sızıntılar geldi.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre ikinci aşamada haftalarca süren durağanlığın ardından ortaya çıkan bu olası süreç, Washington'ın anlaşmayı uygulamaya istekli olmasına bağlı. İsrail'in ikinci aşamaya devam etmeyi kabul edeceği ve şartlarını, kontrolü altındaki bölgelerde yeniden inşa hakkı verecek ve Hamas'ı silahsızlandırma bahanesiyle geri çekilmemesini sağlayacak şekilde düzenleyeceği beklentileri arasında, bu durum geçtiğimiz ekim ayında yürürlüğe giren ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planını karmaşık hale getiriyor.

İsrail gazetesi Israel Hayom dün, Trump’ın Kaliforniya’daki Mar-a-Lago tatil köyünde Netanyahu ile yaptığı görüşmede, Gazze'deki planının ikinci aşamasını 15 Ocak'ta başlatması için Netanyahu'ya bir tarih belirlediğini bildirdi.

Bir diğer İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrailli kaynaklara dayandırdığı haberinde Trump’ın Gazze'deki planını mümkün olan en kısa sürede uygulamaya koymayı taahhüt ettiğini ve ikinci aşamanın başlamasını Gazze Şeridi'nden son rehinenin cesedinin iadesi ile ilişkilendirmeme sözü verdiğini yazdı.

ABD merkezli Axios internet sitesi dün, iki kaynağa dayandırdığı haberinde, Netanyahu'nun, Trump'ın ekibiyle uygulama mekanizmaları konusunda anlaşmazlıkları olmasına rağmen, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesini kabul ettiğini bildirdi.

İsrail basını, Netanyahu ile Trump'ın yakın çevresi arasında ikinci aşamaya geçiş ve Hamas’ın ortadan kaldırılması konusunun atlanması konusunda önemli görüş ayrılıkları olduğunu ortaya koydu. Netanyahu ile görüşmesinin ardından Trump, Florida'da düzenlenen ortak basın toplantısında çoğu konuda anlaşmaya vardıklarını açıkladı. Netanyahu ile Hamas'ın silahsızlandırılması konusunda konuştuğunu da sözlerine ekleyen Trump, Hamas’ın ‘bunu yapmak için çok az zamanı olduğunu, aksi takdirde ağır bir bedel ödeyeceğini’ vurguladı. Ancak, Hamas tamamen silahsızlandırılmadan önce İsrail'in Gazze'den askerlerini çekip çekmeyeceği sorulduğunda, “Bu daha sonra konuşacağımız başka bir konu” yanıtını verdi.

vgt
ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'deki savaşı sona erdirme planının ikinci aşaması halen bazı eksikliklerle karşı karşıya (Mısır Başkanlığı)

Al-Farabi Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Sekreteri Dr. Muhtar Gubbaşi, tarih belirleme konusunun Washington'ın iradesine ve İsrail'in uygulamasına bağlı olduğunu düşünüyor. Dr. Gubbaşi’ye göre pazartesi günü Trump ve Netanyahu arasında yapılan toplantıda yaşananlar, birden fazla konuda ortak koordinasyonlarına rağmen Trump'ın işleri hızla ilerletmeye istekli olduğunu gösteriyor.

Öte yandan Filistinli siyasi analist Abdulmehdi Mattava’ya göre Trump ve İsrailli yetkililerin farklı vizyonlara sahip olduğu açık. Trump, hızlı hareket etmek istiyor, ancak silahsızlanma engeliyle karşı karşıya, İsrail ise ikinci aşamayı bölmek istiyor, bu da o aşamada takılıp kalacağımız anlamına geliyor.

Mattava, ikinci aşamanın planlandığı gibi başlamasını bekliyor. Bu aşamada, sınır kapılarının açılması, yardım kamyonlarının sayısının artırılması, bir ‘barış konseyi’ ve Gazze Şeridi’ni yönetmek için bir komite atanması gibi adımlar atılacak. Bunun yanında Washington, Hamas'ın silahsızlandırılması konusunda bir anlaşmaya varılamaması halinde İsrail'in kontrolündeki bölgelerde yeniden inşa çalışmalarına başlamasına izin verecek.

Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamaya göre Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, CNN televizyonuna verdiği röportajda “Mısır, Gazze'deki ateşkesi istikrara kavuşturmak ve ikinci aşamaya geçmek, erken iyileşme ve yeniden inşa çabalarına devam etmek için çabalarını sürdürecek” dedi.

fvgb
Gazze şehrinin sahil şeridinde sıralanan ve Filistinli mültecileri sert kış koşullarından koruyan çadırlar (AFP)

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım, Netanyahu'nun Trump ile görüşmesinden önce yaptığı açıklamada, Hamas’ın ‘Başkan Trump’ın Gazze Şeridi ve tüm bölgede barışı sağlama yeteneğine güvenmeye devam ettiğini’ söyledi.

Kasım, Trump'a ‘İsrail'e daha fazla baskı uygulayarak Şarm ei-Şeyh'te alınan kararlara uymasını sağlaması’ çağrısında bulundu.

Kasım, Hamas'ın silahsızlandırılması talepleri hakkında resmi bir yorumda bulunmadı, ancak Hamas, daha önce bunun için bazı koşullar belirlemişti.

Öte yandan İsrail'in engellerinin ikinci aşamanın hızlı ilerlemesini geciktireceğini, ancak Mısır'ın bu engelleri aşmak için çabalarını sürdüreceğini düşünen Gubbaşi, “İsrail'in Trump ile yapılan görüşmenin sonuçlarına bağlılığı ışığında, ikinci aşamanın başlangıç tarihi veya gecikmesi konusunda her şey mümkün” diye ekledi.


Sudan hükümeti "2026 acil durum bütçesini" onayladı ve bunu "mucize" olarak nitelendirdi

Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)
Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)
TT

Sudan hükümeti "2026 acil durum bütçesini" onayladı ve bunu "mucize" olarak nitelendirdi

Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)
Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)

Sudan Başbakanı Dr. Kamil Idris, dün Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan 2026 mali yılı için acil durum bütçesini "mucize" olarak nitelendirdi.

Maliye Bakanlığı'nı, olağanüstü koşullar altında harcamaları kontrol altına aldığı, devlet kaynaklarını etkin bir şekilde yönettiği ve gelirleri artırdığı için övdü.

Sudan Başbakanı, ilk "mucizenin" bütçenin yaklaşık yüzde 9'luk bir GSYİH büyüme oranı beklentisi olduğunu, ikincisinin ise 2026 yılı boyunca ortalama enflasyon oranının yüzde 65'e düşürülmesi olduğunu belirtti.

Maliye Bakanı Dr. Cibril İbrahim, bütçenin ücretlerin iyileştirilmesini ve hizmet sektörünün giriş seviyesinde iş imkanlarının sağlanmasını içerdiğini belirterek, gelir tabanının genişletilmesinin yatay genişlemeye bağlı olduğunu ve vatandaşlara yeni vergi yükleri getirmeyi gerektirmediğini açıkladı. Bütçe ayrıca, 2025 yılındaki %101,9'luk orana kıyasla, 2026 yılı için ortalama enflasyon oranını %65'e düşürmeyi hedefliyor.

İbrahim, bütçenin kamu maliyesini reforme etmeye, belirli harcamalara ve kamu giderlerine öncelik vermeye, silahlı kuvvetlerin ve güvenlik hizmetlerinin ihtiyaçlarını karşılamaya, bakanlıkların ve hükümet birimlerinin temel ihtiyaçlarını karşılamaya, ayrıca komşu ülkelerdeki yerinden edilmiş ve mülteci Sudanlıların koşullarını iyileştirmeye ve onlara insani yardım sağlama maliyetlerini karşılamaya odaklandığını belirtti.

Maliye Bakanı, savaşın devam eden zorluklarına rağmen 2025 bütçesinin performansının beklentileri aştığını, kamu gelirlerinin %147'lik bir performans oranına ulaştığını ve harcamaların temel ihtiyaçlara yönelik olarak sürdürüldüğünü açıkladı. Bakan, bütçenin Hartum'a dönüş için uygun bir ortam yaratmaya ve Hartum Havalimanı'nı rehabilite etmeye yönelik olduğunu ifade etti.


Tunus'ta olağanüstü hal bir ay daha uzatıldı

Tunus bayrağı (Reuters)
Tunus bayrağı (Reuters)
TT

Tunus'ta olağanüstü hal bir ay daha uzatıldı

Tunus bayrağı (Reuters)
Tunus bayrağı (Reuters)

Tunus, ülkedeki olağanüstü hal uygulamasını yarından 30 Ocak'a kadar geçerli olarak bir ay daha uzattı.

Uzatma kararı, Cumhurbaşkanı Kays Said tarafından Resmi Gazete'de yayımlandı. Önceki uzatma, 2025 yılının tamamını kapsıyordu.

Ülkede olağanüstü hal, 24 Kasım 2015 tarihinde başkent merkezinde başkanlık güvenlik otobüsünü hedef alan ve 12 güvenlik görevlisi ile saldırının failinin de öldüğü ve DEAŞ’ın üstlendiği terörist bombalı saldırıdan bu yana on yıldan fazla bir süredir yürürlükte.