Suriye muhalefeti Türkiye’nin SMDK’dan ülkeyi terk etmesini istediğine ilişkin iddiayı yalanladı

Türkiye’deki Suriyeliler: Geçici koruma kartına sahip bir grup sınır dışı edildi

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, geçen salı günü Şam’da Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile yaptığı görüşmede (AP)
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, geçen salı günü Şam’da Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile yaptığı görüşmede (AP)
TT

Suriye muhalefeti Türkiye’nin SMDK’dan ülkeyi terk etmesini istediğine ilişkin iddiayı yalanladı

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, geçen salı günü Şam’da Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile yaptığı görüşmede (AP)
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, geçen salı günü Şam’da Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile yaptığı görüşmede (AP)

Suriye muhalefetinin uluslararası toplumdaki meşru temsilcisi  Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Salim el-Muslat, Rus haber ajansı Sputnik tarafından ortaya atılan, Türkiye’nin SMDK’dan ülkeyi terk etmesini istediğine ilişkin iddiayı yalanladı.
SMDK Başkanı Muslat, Türk yetkililerin koalisyona bu yıl sonundan önce ülke topraklarından başka bir yere ayrılmaları çağrısı yaptığı yönünde Rus medyasında yayınlanan haberlerin hiçbir gerçek yanı olmadığını açıkladı.
Konuya ilişkin bugün bir açıklama yapan el-Muslat, Türkiye’nin Suriye devrimini ve Suriye halkının özgürlük, adalet ve demokrasi taleplerini destekleme noktasındaki tavrında bir değişim olmadığını dile getirdi.
Muslat açıklamasında, herhangi bir Türk yetkiliden kendilerine bu minvalde herhangi bir talep gelmediğini belirten el-Muslat, SMDK hakkında son günlerde ortaya atılan iddiaların gerçekle yakından uzaktan alakası olmadığının altını çizdi.
Muslat, 14 Eylül’de yaptığı açıklamada Türkiye’nin tutumunun Suriye devrimiyle ve Suriye halkının özgürlük, haysiyet ve demokrasiye ulaşma taleplerini destekleme açısından tutarlı olduğunu dile getirdi.
Sputnik Haber Ajansı’nın iddiasına göre kimliği belirsiz bir kaynak, Türkiye istihbaratının SMDK’ya bu yıl sonundan önce Türkiye topraklarından ayrılması gerektiğini bildirdiğini söyledi. Faaliyetleri Türkiye merkezli olan bu oluşuma dair bu ayrıntılı çağrının, Rusya’nın himayesinde Suriye - Türkiye yakınlaşmasının arka planında Türkiye’de son günlerde alınan siyasi bir kararın ardından geliştiğine dikkat çekildi.
Sputnik, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hükümetinin SMDK’nın tüm ofislerini kapatmaya ve bu yılın sonunda sona eren bir takvime göre üyelerine fon sağlamayı durdurmaya karar verdiğini belirtti. Ajansa göre hükümet, ülkede Türk vatandaşlığı veya daimî ikametgahı olan liderlerinin herhangi bir siyasi faaliyette bulunmadan kalmalarına izin verecek ve koalisyon, Türkiye yerine başka alternatif seçenekleri tartışmaya başladı bile.
Salim el-Muslat, Rus ajansı tarafından öne sürülen iddiaların doğru olmadığını ve herhangi bir Türk yetkili tarafından koalisyon hakkında herhangi bir açıklama yapılmadığını vurguladı. Ayrıca son günlerde Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed rejimi ile ilan edilen temasların perde arkasında Türkiye’nin Suriye muhalefetine dair tutumunda değişiklik yaşandığıyla ilgili yayınlanan haberlerin hiçbir gerçek yanı olmadığını vurguladı.
Türk yetkililerle son zamanlarda yapılan görüşmelerin olumlu ve yapıcı olduğunu belirten Muslat, bunların başta Cenevre Bildirisi, 2118 ve 2254 sayılı kararlar olmak üzere Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararları doğrultusunda Suriye’de siyasi bir çözüme ulaşmak için koordinasyon ve işbirliği çerçevesinde gerçekleştiğini söyledi.
Muslat ayrıca, SMDK’nın Türkiye ile ilişkisinin sağlam ve istikrarlı olduğunu vurgulayarak, yayınlananların aksine Ulusal Koalisyon’un Türkiye’deki varlığını başta başkent Ankara olmak üzere birkaç şehirde yeni ofisler açarak genişlettiğini dile getirdi. Salim el-Muslat, diplomatik misyonlarla uluslararası ilişkileri canlandırmayı, Suriye devrimine dost ülkelerin temsilcileriyle yeni iletişim kanallarının açılmasına katkıda bulunmayı ve Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin hukuki işlerine sponsor olmayı amaçladıklarına dikkati çekti.
SMDK, geçen ay da İran merkezli Tesnim Haber Ajansı’nın iddialarını yalanlamıştı. Ajans, Suriye rejimi ile ilişkileri yeniden gözden geçirmeye ilişkin son açıklamaların perde arkasında Türkiye hükümetinin, koalisyona ülke topraklarını terk etmesi çağrısı yaptığını iddia etmişti.
21 sığınmacı Türkiye’den sınır dışı edildi
Öte yandan Türkiye makamları, 21 Suriyeliyi Halep’in kuzeyindeki Azaz şehri yakınlarında bulunan Bab Es-Selam sınır kapısı aracılığıyla Suriye’nin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki bölgelere sınır dışı ettiğini duyurdu.
Türk makamları, geçici koruma kartına sahip 21 Suriyeli genci, geçici koruma sistemine kayıtlı oldukları şehirler dışında bulunmaları ve seyahat kurallarına uymamaları ile ilgili ihlaller nedeniyle salı gününü çarşambaya bağlayan gece geç saatlerde Bab Es-Selam sınır kapısı idaresine teslim etti.
Türk makamları, daha önce Ağustos ayında da aynı nedenlerle 100’den fazla genci sınır dışı etmişti. Türkiye makamları, yüzlerce Suriyeli mülteciyi ‘sığınma yasalarını ihlal etme ve geçici koruma kartı almama’ gerekçesiyle Halep’in kuzey kırsalında kendilerine sadık silahlı muhalif grupların kontrolü altındaki bölgelere sınır dışı etmeyi sürdürüyor.
Türkiye’den Suriye’ye dönen mültecilerin sayısında bir yandan prosedürlerin karmaşıklığı, diğer yandan kötü ekonomik koşullar ve mültecilerin varlığına karşı yürütülen kampanyalar çerçevesinde artış yaşanırken, birçok mültecinin gönüllü bir geri dönüş beyanı imzaladıktan sonra zorla sınır dışı edildiğine dair haberler yayınlanıyor.
Türkiye makamları, Suriyelilerin Ramazan ve Kurban Bayramı’nda ailelerine yapacağı ziyaretleri iptal ederek, gidenlerin bir daha geri dönemeyeceklerini vurguladı. Çok sayıda Suriyeli mülteci, geçici koruma sistemine kayıtlı olmadıkları şehirlerde bulunmaları, belge eksiklikleri ve kaçakçılık yollarıyla Türkiye topraklarına gelmeleri gibi küçük ihlaller nedeniyle zorla sınır dışı ediliyor.
Türk makamları, seçimler yaklaşırken muhalefetin hükümete yönelik baskıları nedeniyle Suriyelilerle ilgili uygulamaları sıkılaştırmaya çalışırken, bazı partiler de seçim kampanyalarında Suriyeli mülteci kartını kullanıyor ve Türkiye’ de seçimleri kazandıktan sonra mültecilerin ülkedeki varlıklarını sona erdirme vaadinde bulunuyor.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, geçtiğimiz günlerde Suriye’ye gönüllü olarak dönen Suriyelilerin sayısının 506 bine ulaştığını açıkladı.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.