Dibeybe ve Başağa, ABD’nin meşru hükümet çağrılarını görmezden geliyorlar

ABD’nin Trablus Büyükelçisi: Libya'nın güçlü ve güvenilir bir hükümete ihtiyacı var

Libya’nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe (Dibeybe’nin Ofisi)
Libya’nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe (Dibeybe’nin Ofisi)
TT

Dibeybe ve Başağa, ABD’nin meşru hükümet çağrılarını görmezden geliyorlar

Libya’nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe (Dibeybe’nin Ofisi)
Libya’nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe (Dibeybe’nin Ofisi)

Libya'da iktidar için yarışan geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ve paralel İstikrar Hükümeti Başbakanı Fethi Başağa, ABD'nin Trablus büyükelçisi Richard Norland’ın ülkenin işlerini yürütmelerine ilişkin sert açıklamalarını görmezden geldiler. Ne Dibeybe ne de Başağa, Norland'ın ülkeyi ‘yönetemeyeceklerine’ dair açıklamaları hakkında herhangi bir yorum yapmadılar.  ABD’li Büyükelçi, ‘Sky News Arabia’ kanalının internet sitesinde yayınlanan açıklamasında, ‘Libya’da meşru bir hükümete ihtiyaç olduğunu’ vurgulamıştı.
Norland, Dibeybe ve Başağa’nın ülkeyi yönetemeyeceğine olan inancını dile getirdiği açıklamasında, “Şu anda tüm Libyalıların işlerini yönetecek güce ve güvene sahip tamamen meşru bir hükümet üzerinde genel bir anlaşmaya ihtiyacımız var” dedi. Norland, “Siyasi sürecin önündeki engel, Libyalı taraflar ile çatışmaya dahil olan ve Libya çatışmasını körükleyen bazı bölgesel taraflar arasındaki derin güvensizlik” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Libya Yüksek Mahkemesi, Yüksek Mahkeme Başkanlığıyla ilgili krizin sona erdiğini duyurdu. Yüksek Mahkeme tarafından dün başkent Trablus'tan yapılan açıklamada, Yüksek Mahkeme eski Başkanı Muhammed el-Hafi ile yeni Başkanı Abdullah Ebu Rezize arasında ‘samimiyet ve takdir dolu bir atmosfer’ olarak nitelendirilen bir devir teslim töreni yapıldığını vurgulandı.
Diğer taraftan Temsilciler Meclisi (TM) Başkanı Akile Salih, ülkenin doğusundaki el-Kubba’da siyasi partilerin ve Tuareg kabilelerinin temsilcileri ile ayrı ayrı yaptığı görüşmelerde, TM’nin yarın Bingazi kentindeki genel merkezinde bir oturum düzenleyebileceğini açıkladı.
TM yapılan açıklamada, TM Başkanı Salih'in siyasi partilerinin temsilcilerinden ülkedeki mevcut siyasi durumun yanı sıra seçimlerin yapılması, içinde bulunulan zorlu aşamayı aşmak için ülkenin istikrar ve barış aşamasına geçmesine yönelik özlemlere ulaşmanın yollarıyla ilgili görüşlerini dinlediği belirtildi.  Açıklamaya göre Salih’in yaptığı görüşmelerde, seçim için uygun zemin oluşturularak ve Libya halkının özgür ve adil seçimlerin yapılması talebini gerçekleştirerek mevcut krizi sona erdirmek için yoğun çabaların ele alındığına işaret edildi. Salih ayrıca Tuareg kabilelerinin temsilcileriyle yaptığı görüşmede, Tuareg kabilelerinin meselelerini ve bu meseleleri ele almanın yollarını, ülkedeki genel durumu ve diğer dosyaları ele aldı.
Bu arada Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, New York'taki Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurul görüşmelerinin oturum aralarındaki toplantılarına devam ediyor. Menfi, BM Genel Kurulu Başkanı Csaba Körösi ile Libya'daki son gelişmeler, özellikle ülkedeki siyasi, ekonomik ve güvenlik durumu ve Başkanlık Konseyi tarafından başlatılan uzlaşı projesi hakkında görüştü. Menfi’nin ofisinden yapılan açıklamaya göre Menfi, Körösi'nin ‘BM’nin Libya'da özgür ve şeffaf seçimler yapılarak istikrara ulaşılmasını desteklediğini’ vurguladığını belirtti.
Menfi, Afrika Birliği (AfB) Komisyonu Başkanı Musa Faki Muhammed ile yaptığı görüşmede ise, AfB’nin kurulmasında Libya'nın öncü ve tarihi olarak nitelendirdiği rolünü vurgularken Faki'nin tüm AfB zirvelerinde Libya dosyasına katılarak siyasi süreci destekleyen çabalarını övdü.
Öte yandan Ürdün Başbakanı Bişer el-Hasavne dün Ürdün’ün başkenti Amman'da Libya Merkez Bankası Başkanı Sıddık el-Kebir ile yaptığı görüşmede, Libya'nın Ürdün’deki yatırımlarının önemini ve bunların geliştirilmesi beklenti içinde olduklarını vurguladı. Hasavne Libya’nın Ürdün’deki yatırımlarının her zaman başarılı ve sürdürülebilir yatırımlar için canlı birer örnek olduklarının altını çizdi.
Kebir'in Ürdün liderliğinin, hükümetinin ve halkının Libya'nın güvenlik ve istikrarını desteklemedeki rolünü övdüğünü aktaran Hasavne, Kebir’in özellikle finans ve bankacılık alanlarında Ürdün'ün uzmanlığından ve deneyimlerinden yararlanmayı istediklerini söylediğini ve Ürdün'de yatırımı teşvik etmeye devam ettiklerini söylediğini kaydetti.



Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani arasındaki üst düzey görüşmeler, başta Suriye'nin istikrara kavuşturulması olmak üzere her iki ülkeyi de ilgilendiren ulusal güvenlik konularında Ankara ve Bağdat'ın tutum ve görüşlerinin yakınlaştığını yansıttı.

Dün Ankara'da Sudani ile ortak basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, Türkiye ve Irak'ın güvenlik konuları ve tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliği konusundaki tutumlarının örtüştüğünü söyledi. Erdoğan, Irak Başbakanı ile yaptığı görüşmelerde ulusal güvenlik konularını ve PKK, DEAŞ ya da FETÖ olsun tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliğini ele aldıklarını ifade etti.

Erdoğan, Irak Başbakanı'nın ‘bilgeliği’ olarak nitelendirdiği Irak'ın bölgede istikrarın sağlanmasında oynadığı rolü memnuniyetle karşıladı.

İlişkilerde büyük ivme

Türkiye'nin Irak ile iş birliğini güçlendirmeye devam edeceğini ve iki ülke arasındaki ilişkilerin geçen yıl nisan ayında Bağdat'a yaptığı ziyaretin ardından büyük bir ivme kazandığını vurgulayan Erdoğan, Sudani ile terörle mücadele, güvenlik iş birliği, ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi konularını ele aldıklarını kaydetti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Ankara'daki ortak basın toplantısı sırasında (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 18 milyar dolara ulaştığını belirten Erdoğan, Irak ile elektrik sektöründeki iş birliğini genişletmeyi ve Irak'tan Türkiye üzerinden Avrupa ve diğer ülkelere petrol ve doğalgaz taşımayı umduğunu ifade etti.

Kalkınma Yolu Projesi’ne ve bu projenin uygulanmasının nasıl hızlandırılacağına ve katılımcı ülkeler arasındaki ortak iş birliğine odaklanıldığını sözlerine ekleyen Erdoğan, tüm ülkeleri projenin altyapısına katılmaya çağırdı.

Erdoğan, “İster Bağdat'ta ister Ankara'da olsun imzalanan tüm anlaşmaları yürürlüğe koyma ve sağlık, eğitim ve diğer çeşitli alanlarda birlikte çalışma ve ilişkileri geliştirme konusunda mutabık kaldık” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, başta Suriye meselesi ve Suriye'de güvenlik ve istikrarın sağlanması ihtiyacı olmak üzere bölgedeki birçok konuda Irak ile görüşlerinin örtüşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Suriye'nin yeniden inşası ve istikrarına katkıda bulunma ihtiyacı konusunda Irak ile mutabık kaldıklarını belirtti.

Erdoğan ayrıca, ‘İsrail'in ihlalleri ve Gazze Şeridi'ne karşı yürüttüğü acımasız savaş, ateşkes ihtiyacı ve Filistin halkı için bölgeye insani yardım girişinin sağlanması, iki devletli çözüm temelinde barışa ulaşmak için çalışmak ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarını durdurmak’ konularında iki ülke arasındaki görüşlerin örtüştüğünü vurguladı.

Terörizmle mücadele

Irak-Türkiye ilişkilerinin ‘iki halk arasında sağlam temellere dayandığını ve binlerce yıldır devam ettiğini’ belirten Sudani, ‘komşuluk bağları, çıkarlar, tarih, sosyal ve dini ilişkilerin koşullar, politikalar ve hükümetler değişse de devam ettiğini’ kaydetti.

Erdoğan ile ‘ilişkilerin güvenlik boyutu ve iki ülkenin terörizm nedeniyle karşı karşıya kaldığı zorluklarla ilgili temel ayaklarını’ ele aldıklarını söyleyen Sudani, ülkesinin ‘sağlam ve net’ tutumunu yineleyerek, ‘iki ülkenin ulusal güvenliğinin tek bir bütün olduğunu’ ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, ortak basın toplantısının sonunda el sıkıştı. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

PKK konusunda ise Sudani, Bağdat'ın bu örgütü ‘yasaklı grup’ olarak sınıflandırdığını ve ‘hiçbir tarafın Irak topraklarını komşu ülkelere karşı saldırganlık için bir sıçrama tahtası olarak kullanmasına izin vermediğini’ vurguladı.

Sudani, Suriye konusunda, ülkesinin Irak ve Türkiye'ye komşu olan Suriye’de güvenlik, istikrar, yeniden yapılanma ve kalkınmanın sağlanması konusundaki istekliliğini vurgulayarak, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya ülkedeki tüm mezhep ve azınlıkların eşit haklara sahip olması için çalışılması gerektiğini söylediğini hatırlattı.

Irak Başbakanı Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin verilmesinin önemini vurguladı ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarına son vermesi gerektiği konusunda Türkiye ile hemfikir olduğunu ifade etti.

Sudani, görüşmeler ve anlaşmaların imzalanmasını içeren Türkiye ziyaretinin, Erdoğan'ın geçen yıl nisan ayında Irak'a yaptığı ziyaretin devamı niteliğinde olduğunu belirtti.

Mutabakat zabıtları

Türkiye ile Irak arasındaki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısı, dün Ankara'ya gelen ve Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmî törenle karşılanan Sudani ve Erdoğan'ın başkanlığında başkent Ankara'da gerçekleştirildi.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani başkanlığında düzenlenen Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısından (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Toplantının sonunda Erdoğan ve Sudani, savunma sanayi ve uzman değişimi alanlarında iş birliği, Irak vatandaşlarının Türkiye'den gönüllü geri dönüşleri için standart operasyon prosedürleri, yasal alanlarda iş birliği ve yasadışı uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele, güvenlik eğitimi, acil durum ve afet yönetimi, ölçüm ve kalibrasyon faaliyetleri ve Bağdat ve Basra'da Türk üniversitelerinin şubelerinin açılmasına ilişkin iş birliği protokolü gibi bir dizi mutabakat zaptının imzalanmasına tanıklık etti.

Ticaret borsası

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ülkesinin özel sektörünün Irak'taki yeniden yapılanma ve kalkınma çabalarına aktif olarak katkıda bulunmaya hazır olduğunu açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ile Ankara'da düzenlenen Türkiye-Irak yuvarlak masa toplantısına katılan Bolat, Irak'ın Türkiye'nin İslam dünyasındaki en önemli ticaret ortaklarından biri olduğunu, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024 yılında yaklaşık 18 milyar dolara ulaştığını ve Erdoğan ile Sudani'nin bu hacmi 30 milyar dolara çıkarma konusunda ortak bir hedef belirlediğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Iraklı mevkidaşı Etir el-Greyri, dün Ankara'da bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirdi. (Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın X hesabı)

Yatırımcılar için daha cazip bir yasal ortam yaratacak olan karşılıklı yatırımların teşvik edilmesi, korunması ve çifte vergilendirmenin önlenmesi gibi anlaşmaların uygulanmasının önemine işaret eden Bolat, Türk müteahhitleri için üçüncü büyük küresel pazar olan Irak'ta Türk şirketlerinin bugüne kadar 35,3 milyar dolar değerinde proje gerçekleştirdiğini açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ise ülkesinin vize sorunlarını çözerek ve para transfer mekanizmalarını geliştirmek için çalışarak Türk iş adamlarının girişini kolaylaştırma kararlılığını yineledi.

El-Greyri ayrıca, Kalkınma Yolu Projesi’nin her iki ülkeden ihracatçılar ve yatırımcılar için umut verici bir yatırım fırsatı sunduğunu kaydetti.