Tonga'daki yanardağ patlamasında çıkan su buharı Dünya'yı daha da ısıtabilir

"Kesinlikle benzersiz"

Patlamayla ortaya çıkan devasa su buharıyla stratosferdeki nem miktarının yaklaşık yüzde 5 arttığı düşünülüyor (AFP)

Pasifik Okyanusu'nda yaklaşık 170 adadan oluşan Tonga'daki yanardağ patlamasının dünyada sıcaklığı artırabileceği belirlendi.
Hakemli bilimsel dergi Science'ta geçtiğimiz hafta yayımlanan araştırmaya göre şiddetli patlama sonucunda yayılan büyük miktardaki su buharı, küresel ısınmada aylar süren küçük bir artışa yol açabilir.
15 Ocak'ta Hunga Ha'apai Adası'nda yer alan Hunga Tonga Yanardağı'ndaki şiddetli patlama ve ardından oluşan tsunami nedeniyle en az 6 kişi ölmüştü.
Doğal afette yaklaşık 80 kilometre uzunluğundaki denizaltı telekomünikasyon kablosu da zarar görmüş, ülkede telefon ve internet hatları kesilmişti.
Patlamanın ardından Tonga'nın yanı sıra Yeni Zelanda, ABD, Kanada, Şili ve Japonya için "tsunami" uyarısı verilmişti.
NASA araştırmacıları volkanik patlamanın şiddetinin yaklaşık 10 megaton TNT'ye eşdeğer olduğunu açıklamıştı.
Temmuzda yayımlanan bir araştırmada, patlamayla atmosfere 160 milyon ton su buharı püskürtüldüğü yazılmıştı. Çalışmada, NASA'nın Aura uydusundaki Mikrodalga Limb Siren cihazından gelen veriler analiz edilmişti.
Yeni yayımlanan makalenin başyazarı olan ABD Ulusal Atmosfer Araştırma Merkezi'nden Holger Vömel ve ekibiyse balonlarla taşınan radyosonde adlı cihazdan gelen verileri kullandı. Radyosonde, yüksek seviyelerdeki basınç, sıcaklık, rüzgar ve nispi nem gibi unsurların değerlerini belirlemede kullanılan aletlerle donatılmış, elde ettiği bilgileri radyo sinyalleri aracılığıyla yer istasyonuna ileten cihaza deniyor.
Bulgular patlamanın ardından en az 55 milyon ton su buharının stratosfere gönderildiğini gösterdi. Uzmanlar bunun, ozon tabakasının geçici olarak daha fazla incelmesine yol açtığını söyledi.
Su buharı, karbondioksit gibi dünya yüzeyindeki ısıyı emiyor ve tekrar yayıyor. Yani büyük miktardaki su buharı, gaz dağılana kadar küresel ısınmayı birkaç yıl artırabilir. Ancak Dünya yüzeyinin tam olarak ne kadar ısınacağı bilinmiyor.
Uzmanlar ayrıca stratosferdeki su buharı miktarının artmasının ve kükürtdioksitin stratosfere geçmesinin bu tabakada soğumaya yol açabileceğini belirtti.
Bulgulara dair "Kesinlikle benzersiz" yorumunu yapan Vömel, yayılan su buharı miktarının en az 55 milyon ton olduğunu ve gerçek rakamın, tahminlerinin iki katını bulabileceğini de sözlerine ekledi.
Independent Türkçe, New York Times, Live Science, AA