İsrail, ABD'nin Çin ile ilişkilerini azaltma talebine yanıt verdi

Yair Lapid hükümeti, önceki İsrail hükümetlerinden farklı olarak, Tel Aviv ve Pekin arasındaki ilişkilerin gelişmesine kısıtlamalar getirilmesi ve ABD gözetimi için bir fırsat sağlanması yönündeki acil Amerikan talebini kabul etti.

Tel Aviv'deki siyasi kaynaklar, bu onayın "pratikte, teknolojik gelişme, elektronik iletişim ve diğer stratejik konularla ilgili alanlarda İsrail-Çin ilişkilerinin seviyesinin düşürülmesi anlamına geldiğini" belirtti. Bu gelişme, Çarşamba günü başlayan ve üç gün sürecek olan ABD ve İsrail arasında teknoloji alanındaki stratejik diyaloğun başlaması ile gerçekleşti. Görüşmeye İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Eyal Hulata ile Bilim ve Modernite Bakanı Orit Farkash Hacohen'in bulunduğu üst düzey bir İsrail heyeti ve bu alanda çalışan bakanlık ve kurumların temsilcileri katılıyor. ABD heyetine Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan başkanlık ediyor.

Her iki taraftan kaynaklar, görüşmenin ana konularının başında ABD yönetimini endişelendiren İsrail-Çin ilişkilerinin geldiğini belirtti. Bu nedenle Hulata, görüşmelerin başında ülkesinin, hassas teknolojik bilgilerin kötü niyetli taraflara sızdırılması riskiyle ilgili Amerikan endişesini paylaştığını kaydetti. Çin'in adını anmamaya özen göstererek ABD'nin ilk ve en önemli müttefik olduğunu açıkça belirten Hulata, “ABD’yi endişelendiren şey bizi endişelendirir ve teknolojik bilgileri korumak ve hırsızlık tehlikeleriyle yüzleşmek için iki ülke arasındaki iş birliğini geliştirme konusunda anlaştık.” ifadelerini kullandı.

Hulata, Washington'da İsrailli gazetecilere, toplantıların amacının "teknolojiyi korumak için ortak bir savunma sistemi geliştirmek" olduğunu söyledi.

Tel Aviv ve Pekin arasında gelişen ilişkilerin ABD yönetimi ile Binyamin Netanyahu hükümetleri arasında sürekli bir anlaşmazlığa konu olduğu biliniyor. Özellikle de İsrail Çin'e başta Hayfa limanını inşa etme, arabalar ve trenler için tüneller yapma ve Çin'i ordu ve askeri teknoloji bölgelerine yakınlaştıran diğer projeler için imtiyazı verdikten sonra. O sırada Washington, Çin devlet şirketleri tarafından inşa edilen limana bitişik olduğu için savaş filosunun Hayfa askeri limanını kullanmasını durdurmakla tehdit etti.

Washington, Hindistan, Güney Kore ve Japonya ile böyle teknoloji alanında diyalog başlatırken, İsrail'in kendisiyle böyle bir diyaloğa katılımını engellemeye karar verdi. Donald Trump yönetimi bile Başkan Joe Biden yönetimi gibi İsrail'i teknoloji diyaloğuna dahil etmeyi reddetti. Ancak geçen Temmuz ayında Biden İsrail'i ziyaret ettiğinde, İsrail'in ekonomik ilişkiler de dahil olmak üzere Çin ile ilişkilerini stratejik bir perspektiften ve ulusal güvenlik çıkarı lehine okumaya başlayacağına dair Telaviv’den taahhüt aldı.

Lapid, Biden'dan İsrail'i teknoloji diyalog forumlarına dahil etmesini istedi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre konuyla ilgili görüşmek için Washington'u en az üç kez ziyaret etti. Lapid’in ısrarları sonucunda Washington, İsrail'i enerji, teknoloji, uzay araştırmaları ve iklim konularında birçok araştırma ve yeniliği içeren diyaloga dahil etmeyi kabul etti.