Mısır: 7. Uluslararası Fetva Konferansı’ndan ekoloji için fetva çağrısı

Kahire’de düzenlenen 7. Uluslararası Fetva Konferansı’nda çevreyi korumak üzere dini söylemin kullanılması çağrısında bulunuldu

Kahire’deki Daru’l İfta tarafından düzenlenen konferansın kapanış oturumundan bir kare (Mısır Daru’l İfta Kurumu)
Kahire’deki Daru’l İfta tarafından düzenlenen konferansın kapanış oturumundan bir kare (Mısır Daru’l İfta Kurumu)
TT

Mısır: 7. Uluslararası Fetva Konferansı’ndan ekoloji için fetva çağrısı

Kahire’deki Daru’l İfta tarafından düzenlenen konferansın kapanış oturumundan bir kare (Mısır Daru’l İfta Kurumu)
Kahire’deki Daru’l İfta tarafından düzenlenen konferansın kapanış oturumundan bir kare (Mısır Daru’l İfta Kurumu)

Mısır’da dini hizmetlerden sorumlu fetva kurumu Daru’l İfta “7. Uluslararası Konferansı” tamamlandı. Konferans’ta iklim değişikliğinin etkilerini sınırlamak üzere fetva verilmesi konusunda anlaşmaya varıldı. Toplantının katılımcıları, çevreyi korumak için dini söylemin kullanılması çağrısında bulundu. Kahire’de Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin himayesinde, İslam Hukuku kurumu Daru’l İfta tarafından düzenlenen ‘Fetva ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ başlıklı 7. Dünya Fetva Konferansı’nın faaliyetleri sona erdi.
Konferansın kapanış oturumunda, Kudüs ve Filistin Müftüsü Şeyh Muhammed Hüseyin “Fetva üzerinde anlaşma, 27. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’nın (COP27) Mısır’da düzenlenmesi için geri sayım yaptığımız bir zamanda sağlandı. COP27, iklim değişikliğiyle mücadele ve olumsuz etkilerine uyum sağlama çabalarını ve bu amaç için tüm tarafların insani çalışma ivmesini ve iradesini artırma fırsatı sunuyor” ifadelerini kullandı. Hüseyin fetva üzerindeki uzlaşının, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini sınırlamak üzere gerekli önlem ve tedbirleri alırken, iklim değişikliği risklerini azaltmayı amaçlayan yasa ve anlaşmalara bağlı kalınmasını gerektirdiğine dikkat çekti. Aynı şekilde, tehlikeli maddelerin ve atıkların dolaşımının yasaklanmasını, tehlikeli atıkların denizlere ve okyanuslara boşaltılmasının engellenmesini, avı yasak olan kuşların, vahşi hayvanların veya deniz canlılarının avlanmasının ve ele geçirilmesinin önlenmesini, kesilmeleri yasak olan bitkilerin kesilmesi ve zarar verilmesinin engellenmesini, nehirlerin ve denizlerin kıyılarınının hiçbir şekilde kirletilmemesini de içeriyor.
Kudüs Müftüsü’ne göre, anlaşma ayrıca çevreye herhangi bir zarar gelmemesi için gerekli önlemler alınmasını, gürültü kirliliğine karşı koruma sağlanmasını, su kalitesinin iyileştirilmesini, yeşilliği  ve çevrenin kalitesini artıracak şekilde ağaç dikilmesini, fosil yakıtların kullanımını azaltmaya yardımcı olan bireyler ve kuruluşlar tarafından yeni ve yenilenebilir enerji kullanımının sağlanmasını, okul müfredatları aracılığıyla çocuklara ve gençlere yönelik çevre eğitiminin verilmesini ve iklim değişikliğinin tehlikeleri ile mücadele ve çevreyi korumak üzere dini söylemin kullanılmasını gerektiriyor.
Mısır Baş Müftüsü Dr. Şevki Allam ise, konferans kapsamındaki çalışmaların sonunda, ortak hedefe somut ve gerçekçi sonuçlarla ulaşmak için tüm alanlarda sürdürülebilir ve kapsamlı kalkınma için kalıcı iş birliğine yönelik ihtiyacı vurguladı. Aynı zamanda, baskı ve ihlal konularının ciddiyetine dair kalıcı farkındalığın önemi, sürdürülebilir kalkınmada doğal kaynaklardan yararlanmada ve fetvalarla hayatı kısıtlama noktasında gelecek nesillerin haklarının dikkate alınması ihtiyacına da dikkat çekti.
Konferansın sonunda verilen tavsiyelerde, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında kolektif çalışmanın her şeyden önce bir insanlık görevi olduğunun dikkate alınması gerektiği, zira böyle bir durumun farklı ırklardan, dillerden ve inançlardan tüm insanları bir araya getirdiği belirtildi. Konferansta ayrıca değişim çalışmaları, dini liderliklerin konuya yönelik hazırlanmasının yanı sıra dini liderlerin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini dikkate alarak eğitilmeleri ve toplumdaki rolleri aracılığıyla kalkınma hedeflerini yaymaları ve bunları desteklemeye yönelik çalışmaların artması çağrısında bulunuldu.
Konferansın sonunda, Daru’l İfta, ilk aşama olarak özellikle İngilizce ve Fransızca konuşulan Batı ülkelerindeki Müslüman topluluklarla iletişim kurmak üzere ‘Fatwa Pro’ uygulamasını hizmete açtı. Dar’ul İfta’ya göre, söz konusu uygulama, fetva vermek de dahil olmak üzere bir dizi yasal hizmet sağlayarak fıkıh ve fetva konusunda bir merci olmayı hedefliyor. Fetvaların verilmesinde, dünya genelindeki Müslüman toplulukların bulundukları durumlar ve yaşadıkları koşullar, kolay ve basitleştirilmiş yöntemlerle göz önünde bulunduruyor. Fetvaları veren grupta, fetvanın çeşitli yönlerinde uzmanlaşmış çok sayıda müftü bulunuyor. Grup sıkıntılı durumlarda, doğru düşüncelere ulaşmak üzere zaman, mekan, koşullar ve gelenekleri dikkate alarak konuyu ele alıyor. Böyle bir yaklaşım, Müslümanların olumlu bir şekilde bütünleşmelerine yardımcı oluyor ve radikal ideolojilere karşı koruma sağlıyor.



Öcalan, Ankara'yı SDG ile Şam arasında bir anlaşmaya varılmasını kolaylaştırmaya çağırdı

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)
TT

Öcalan, Ankara'yı SDG ile Şam arasında bir anlaşmaya varılmasını kolaylaştırmaya çağırdı

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, SDG'yi Suriye ordusuna entegre etme anlaşmasını imzalarken, 10 Mart 2025 (EPA)

26 yıldır tutuklu bulunan PKK lideri Abdullah Öcalan, Ankara’yı, Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile Şam arasında bir anlaşma sağlanmasına aracılık etmeye çağırdı. Bu çağrı bugün, Kürt yanlısı Türkiye’deki Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) tarafından iletildi.

Öcalan, 30 Aralık tarihli yazılı mesajında, “Türkiye’nin bu süreçte kolaylaştırıcı ve yapıcı bir rol oynaması, süreci diyalog odaklı yürütmesi çok önemlidir. Bu, bölgesel barış ve kendi iç barışını güçlendirmek için hayati bir gerekliliktir” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta Ankara ve Şam, SDG’yi 10 Mart’ta imzalanan Suriye ordusuna entegrasyon anlaşmasını uygulamakta gecikmekle suçladı ve Suriye’nin birliği ile istikrarına yönelik herhangi bir girişimi reddettiklerini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Suriye medyasından aktardığına göre SDG, ateşkes anlaşmasını ihlal ederek Halep’in kuzeyinde iç güvenlik noktalarına saldırdı.

Dün gelen haberlere göre, Halep’te eş-Şeyhan kavşağındaki İç Güvenlik Kuvvetleri (Asayiş) ve SDG’ye bağlı güvenlik güçlerinin ortak kontrol noktasına Suriye Savunma Bakanlığı’na bağlı birimler tarafından silahlı saldırı gerçekleştirildi. Saldırıda iki Asayiş mensubu yaralanırken, güvenlik birimleri saldırıya karşılık verdi ve bölge çevresinde güvenlik önlemleri artırıldı.


Suriye güvenlik güçleri Lazkiye'de gece sokağa çıkma yasağı ilan etti

Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)
Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)
TT

Suriye güvenlik güçleri Lazkiye'de gece sokağa çıkma yasağı ilan etti

Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)
Lazkiye'de protestolar sırasında çıkan çatışmaların ardından Suriye güvenlik güçleri konuşlandırıldı (EPA)

Suriye haber ajansı SANA'nın haberine göre, Lazkiye vilayetindeki iç güvenlik güçleri bugün şehirde saat 17:00'den yarın sabah 06:00'ya kadar gece sokağa çıkma yasağı ilan etti.

İç Güvenlik Komutanlığı yaptığı açıklamada, sokağa çıkma yasağının acil durumları, sağlık personelini, ambulans ve itfaiye ekiplerini kapsamadığını belirtti.


İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararı ‘yerinden edilme’ ve ‘askeri üsler’ korkularını körüklüyor

Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)
Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)
TT

İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararı ‘yerinden edilme’ ve ‘askeri üsler’ korkularını körüklüyor

Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)
Arap Birliği Komsiyonu’nun daimi temsilciler düzeyinde yapılan toplantısından (Arap Birliği)

İsrail'in Somaliland'ı ‘bağımsız devlet’ olarak tanıma kararı, Filistinlilerin bu ayrılıkçı bölgeye yerleştirileceğine ve İsrail'in Kızıldeniz kıyılarını gören bölgede askeri üsler kuracağına dair endişeleri artırdı.

Somali Başbakanı Hamza Abdi Barre, ‘İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Somaliland'daki planının Afrika Boynuzu'nda gerilimi artıracağı’ uyarısında bulundu. Barre, bu hamlenin ‘Sudan, Somali ve diğer ülkeler dahil olmak üzere bölge için ciddi sonuçlar doğuracağını’ söyledi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, cuma günü, Somaliland'ı ‘bağımsız egemen bir devlet’ olarak tanıdığını duyurdu. Böylece Somali içindeki ‘ayrılıkçı bölge’ ilk kez tanındı. Somaliland Cumhurbaşkanı Abdurrahman Muhammed Abdullahi Arawa, bu hamleyi ‘tarihi bir an’ olarak nitelendirdi.

İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararı, Arap, İslam ve Afrika ülkeleri tarafından kınandı. Arap ve İslam ülkeleri, Arap Birliği (AL), Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ve Afrika Birliği Komisyonu, İsrail'in bu adımını tamamen reddettiklerini belirten açıklamalar yayınladı. Somali Başbakanı Barre, İsrail’in tanıma kararını Gazze Şeridi'nden Filistinlilerin yerinden edilmesiyle ilişkilendirdi. Barre, pazar günü Al-Qahera News'e verdiği röportajda “Tüm işaretler Netanyahu'nun Gazzelileri Somaliland'a yerleştirmeyi planladığını teyit ediyor” dedi. Somalili yetkili, ‘ülkesinin bunu kabul etmeyeceğini’ vurgularken, Filistin halkının kendi topraklarında yaşama ve kendi bağımsız devletine sahip olma hakkı olduğunu belirtti.

İsrail'in Somaliland’ı tanımasının Netanyahu’nun ‘Büyük İsrail’ adlı planının bir parçası olduğuna inanan Barre, İsrail'in, Somali'nin kuzeyindeki varlığının Kızıldeniz ve Babu’l-Mendeb Boğazı'nı kontrol etmesine ve bölgede askeri üsler kurmasına olanak sağlayacağını düşünerek, mevcut siyasi ve bölgesel koşulları istismar etmeye çalıştığını belirtti.

Somali hükümeti tarafından cuma günü yapılan açıklamada ‘Filistin’in işgalinin ve Filistinlilerin zorla yerinden edilmesini kategorik olarak reddedildiği’ belirtilerek, ‘Somali’nin Filistin halkının vatansız bırakılmasını asla kabul etmeyeceği’ vurgulandı.

Açıklamada ayrıca, Somali'yi vekalet savaşlarına sürükleyecek veya bölgesel ve uluslararası düşmanlıkları ülkeye taşıyacak herhangi bir yabancı askeri üs veya düzenlemenin kurulmasına izin verilmeyeceğinin altı çizildi.

İsrail'in hamlesinin ardından cuma günü Somali hükümetinin toplantısı (SONNA)İsrail'in hamlesinin ardından cuma günü Somali hükümetinin toplantısı (SONNA)

Somaliland bölgesinden araştırmacı ve siyasi analist Numan Hasan, ‘Somaliland hükümetinin Filistinlilerin kendi topraklarına yerleştirilmesini kabul etmeyeceğini’ düşünüyor. Somalilandlı yetkililer, bölgenin, bağımsız devlet olarak tanınması için herhangi bir siyasi çözümü engelleyeceğini düşünen Hasan, Filistinlilerin yerinden edilmeyi reddettiklerini açıkça ifade ettiklerini ve halkın da aynı fikirde olduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’a konuşan Hasan, Somaliland hükümetinin, komşu ülkelere zarar vermemeleri koşuluyla, bölgede İsrail askeri üslerinin kurulmasına itiraz etmeyeceğini düşündüğünü, özellikle Arap ve İslam dünyasının İsrail'in tanınmasını reddetmesi gibi son gelişmeler çerçevesinde bölgenin herhangi bir dış müdahaleye hazırlıklı olması gerektiğini söyledi.

Numan Hasan'a göre bağımsızlığın tanınması Somaliland hükümetinin birincil hedefi olmaya devam ediyor. Hasan, bu adımın başka hiçbir ülkenin çıkarlarına zarar vermeyeceğini düşündüğünü belirtti.

Öte yandan Somalili siyasi analist Hasan Muhammed Hac, İsrail'in tanınmasının, kalkınma veya güvenlik bölgeleri ve egemen tesislerin kurulması bahanesiyle yerel halkın veya Filistinlilerin bölgeye yerleştirilmesine kapı açarak, bölgenin demografik yapısı üzerindeki etkisine ilişkin endişeleri artırdığını değerlendiriyor.

Şarku’l Avsat’a konuşan Hac, bu tanıma kararının Kızıldeniz kıyısında ve Babu’l-Mendeb bölgesinde İsrail’in askeri üsleri veya istihbarat tesislerinin kurulmasına kapı açacağına dair endişelerin arttığını belirtti.

Bunun, bölgeyi uluslararası çatışmaların merkezine yerleştireceğini ve Somali'nin iç meselesinden bölgesel ve uluslararası rekabetin sahnesine dönüştüreceğini söyleyen Hac, bu senaryoların (yerinden edilme ve militarizasyon) risklerinin daha geniş bölgeye ve Afrika'ya yayılacağını, kabile gerilimlerini körükleyeceğini ve kapsamlı siyasi çözümlerin şansını zayıflatacağını kaydetti.

Mısır Dışişleri Konseyi üyesi ve Yüksek ve Stratejik Araştırmalar Askeri Akademisi danışmanı Tümgeneral Adil el-Umde, Somali'de yaşananların, ayrılmayı teşvik eden hareketler arasında olumsuz algıları güçlendirerek Afrika devletleri arasındaki parçalanma ve bölünmeyi daha da şiddetlendirdiğini düşünüyor. Somali'nin bölünmesinin bölgesel ve uluslararası istikrarı etkileyeceğini, çünkü bu bölgenin dünyadaki çoğu ülkenin stratejik çıkarlarıyla bağlantılı olduğunu söyledi.

Umde, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “İsrail'in Somaliland'ı tanıyarak bölgedeki çatışmada yeni bir cephe açmak ve uluslararası toplumun dikkatini Gazze Şeridi'nden başka yöne çekmek istediğini” düşündüğünü belirtti. Ayrıca, “Somali'nin birliğini ve egemenliğini korumak, Kızıldeniz bölgesinde Arap ve Mısır'ın ulusal güvenliğini korumak anlamına gelir” ifadesini kullandı.

Somali Başbakanı Barre'ye göre ülkesi, İsrail'in hamlelerine karşı egemenliği için bölgesel ve küresel destek bekliyor. Barre, yaptığı açıklamalarda, ülkesinin Netanyahu'nun kararına karşı diplomatik kanalları bir seçenek olarak kullandığını, ayrıca ülkesinin birliğini savunmak için yasal önlemler aldığını açıkladı. Barre, "anayasanın (Somaliland'ın) bunu yapmasına izin vermediğini" kaydetti.

Somaliland, 1991 yılından bu yana Somali Federal Cumhuriyeti'nden tek taraflı olarak ayrıldığını ilan etti, ancak şimdiye kadar uluslararası taraflarca tanınmadı.