Japon Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'nin 70. kuruluş yıldönümü etkinliği, 13 ülkeden 40 savaş gemisinin gövde gösterisine dönüştü.
Etkinliğe katılan gemiler 6 Kasım'da Tokyo'nun güneybatısındaki Sagami Körfezi'nde toplandı. ABD, Avustralya, Brunei, Endonezya, Güney Kore, Hindistan, Kanada, Malezya, Pakistan, Singapur, Tayland ve Yeni Zelanda donanmaları etkinlikte gemiyle boy gösterirken, Fransa casus uçağıyla katıldı. Birleşik Krallık donanmasına ait gemiyse Filipinler açıklarında kötü hava koşullarına yakalandığı için yetişemedi.
Geleneksel hale gelen etkinlik Japonya'nın diplomatik ilişkilerine dair gösterge sunarken, özellikle Çin ve Kuzey Kore'ye meydan okuma niteliği taşıyor. Bu yılki etkinliğe Rusya davet edilmezken, Güney Kore'nin 2015'ten beri ilk defa katılması dikkat çekti.
Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, helikopter gemisi İzumo'da yaptığı açıklamada şöyle dedi:
"Ukrayna işgalinde olduğu gibi statükoyu güç kullanarak tek taraflı değiştirme girişimleri dünyanın hiçbir bölgesinde hoşgörüyle karşılanmamalı... Biz işbirliği ve güveni güçlendirmek için büyük çaba sarf ederken Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı uluslararası düzenin temelini sarsan bir tecavüzdür. Bu sadece Avrupa için değil, Asya dahil bütün uluslararası toplum için ciddi bir durum yaratmıştır."
Japon lider, "hemfikir" ülkeleri Japonya'yla güven ilişkilerini artırmaya davet etti.
Japon Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'nin emrinde 150'den fazla gemi ve en az 50 bin personel bulunuyor (AA)
Kuzey Kore'nin nükleer silah denemeleri Japonya'yla Güney Kore'yi işbirliğine iterken, 2018'de iki ülkenin yakınlaşma çabası, Seul hükümetinin Tokyo'dan kendisinin düzenlediği donanma etkinliğinde Japon bayrağı açmamasını istemesi nedeniyle yarım kalmıştı. Aynı yıl Japonya, Güney Kore'ye ait bir savaş gemisinin Japon Denizi üzerinde seyreden bir gözetleme uçağına radar kilidi attığını öne sürünce ilişkiler iyice gerilmişti.
Hint-Pasifik bölgesindeki iki müttefiğini işbirliğine çekmek için ABD büyük çaba harcadı. ABD Savunma Bakanlığı'nın eski Japonya masası yöneticisi John Bradford, Japan Times'a şöyle konuştu:
"Siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle birkaç yıl askıya alınan Japon-Kore savunma ilişkileri mayısta Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk-Yeol'un göreve gelmesiyle artan oranda yakınlaşma eğilimine girdi... Bu durum, Japon-Güney Kore gerginliğinin sıkıntılı boyutta olduğu ve o zamanki Japonya Başbakanı Şinzo Abe'nin Rusya'yla işbirliği aradığı birkaç yıl öncesine kıyasla belirgin farklılık gösteriyor."
Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (CSIS) Japonya bölümü başkanı Christopher Johnstone, Güney Kore'nin etkinliğe acil muharebe destek aracıyla katılmasının anlamlı olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
"2018'deki radar kilitleme olayı iki donanma için ciddi ayak bağı olmuştu, yani o olayı arkada bıraktıklarına ilişkin olumlu gösterge bu. Kuzey Kore neredeyse her gün füze fırlatırken ve nükleer denemeye hazırlanırken, mümkün olan her yolla dayanışma göstermek Japonya ve Güney Kore için çok önemli."
Çin, sınırlı katılım gösteriyor
Denizaltıların eşlik ettiği etkinliğe Çin davet edilmiş olmasına rağmen katılmıyor. Diğer yandan, Pekin hükümeti 6-7 Kasım'da Yokohoma'da yapılan Batı Pasifik Denizcilik Sempozyumu'na heyet göndermeyi kabul etti. Sempozyuma 30 ülkeden donanma subayları ve yetkilileri katılıyor.
Japonya-Çin ilişkilerinin geleneksel seyri düşünüldüğünde şaşırtıcı olmayan gelişmeyi Johnstone şöyle yorumladı:
Pekin'in niyetleri konusunda bölgede kaygı yükselirken Çin kendisini daha fazla uzak tutmayı tercih etti.
Çin askeri yetkilileri, özellikle pandeminin başlamasının ardından uluslararası etkinliklere eskisi kadar üst düzeyde ve geniş heyetlerle katılmıyor.
Independent Türkçe, Reuters, Japan Times
Kuzey Kore lideri Kim Jong Un (AFP)