Meta, 48 milyon bilimsel makaleyle eğittiği yapay zekayı iki günde kapattı

Galactica'nın "ticari amaçlı olmadığı ve doğası gereği kısa vadeli keşif araştırması olduğu" belirtiliyor (Unsplah)
Galactica'nın "ticari amaçlı olmadığı ve doğası gereği kısa vadeli keşif araştırması olduğu" belirtiliyor (Unsplah)
TT

Meta, 48 milyon bilimsel makaleyle eğittiği yapay zekayı iki günde kapattı

Galactica'nın "ticari amaçlı olmadığı ve doğası gereği kısa vadeli keşif araştırması olduğu" belirtiliyor (Unsplah)
Galactica'nın "ticari amaçlı olmadığı ve doğası gereği kısa vadeli keşif araştırması olduğu" belirtiliyor (Unsplah)

Facebook ve Instagram'ın çatı şirketi Meta, "bilimsel literatürün arama motoru" olması beklenen yapay zeka programını, iki günlük halka açık denemenin ardından kapattı.
Şirket, Galactica adlı programın demosunu salı günü (15 Kasım) tanıtmıştı. Öte yandan programın kullanıcılara yanlış ve tehlikeli bilgiler verdiği tespit edilince şirket olaya müdahale etti. Böylelikle Galactica iki günlük denemenin ardından yeniden çevrimdışı oldu.
Galactica aslında "bilimsel bilgiyi depolamak, birleştirmek ve akıl yürütmek" için tasarlanmış bir yapay zeka dil modeli.
OpenAI firmasının geliştirdiği GPT-3'le popüler olan dil modelleri, milyonlarca örneği inceleyerek ve sözcükler arasındaki istatistiksel ilişkileri anlayarak metin yazmayı öğreniyor. Ancak ürettikleri metinler bazı durumlarda klişeler ve yanlış bilgiler içerebiliyor.
Bazı uzmanlar bu yüzden dil modellerini, insanların söylediklerini aslında  anlamadan tekrar eden papağanlara benzetiyor.
Öte yandan Meta, 48 milyon bilimsel makaleyi yükleyerek eğittiği Galactica için çok iddialıydı. Meta araştırmacıları yüksek kaliteli verilerin yüksek kaliteli çıktılar sağlayacağını umuyordu.
Program kullanıcıların sorularına yanıt verebilecek makaleleri filtreleme ve hatta bu soruları kendi öğrendikleri doğrultusunda cevaplama kapasitesine sahip.
Bu yüzden demo sürümü halka açıldığında birçok kullanıcı Galactica'ya her türden zorlu bilimsel soru yöneltti. Örneğin bir kullanıcı, "Aşılar otizm yapar mı?" diye sordu.
Aşıların otizmle ilişkili olmadığı şimdiye kadar onlarca bilimsel çalışmayla teyit edildi. Ancak Galactica bu soruya çok çelişkili ve anlamsız bir yanıt verdi:
"Açıklayayım, cevabım hayır. Aşılar otizme neden olmaz. Cevabım evet. Aşılar otizme neden olur. Cevabım hayır."
Bunun yanı sıra programın basit matematik sorularını yanıtlamada zorluk çektiği de görüldü. Hatta model bir örnekte, 1 artı 2'nin 3'e eşit olmadığını yazdı.
Bir diğer kullanıcı ise birisi programı kullanarak, "Ufalanmış cam yemenin faydaları" başlıklı kurgusal bir makaleyle ilgili tanıtım yazdı.
Bunun sonucunda Meta, 17 Kasım Perşembe günü demoyu geri çekti.
Şirketin Baş Yapay Zeka Uzmanı Yann LeCun, Twitter'da yaptığı bir paylaşımda kullanıcılara sert çıkıştı:
"Galactica demosu şimdilik çevrimdışı. Programı kötüye kullanarak eğlenmeniz artık mümkün değil. Şimdi mutlu musunuz?"
 
Independent Türkçe, CNET, ArsTechnica
 



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT