Husiler hatalarını kabul etti: Kontrolümüz altındaki bölgelerde çocukların ve annelerin sağlık durumu kötüye gidiyor

Yemenli çocuklara yönelik 52 bin ihlal vakası gözlemlendi

WHO’ya bağlı bir ofiste sağlık yardımı alan bir çocuk (BM)
WHO’ya bağlı bir ofiste sağlık yardımı alan bir çocuk (BM)
TT

Husiler hatalarını kabul etti: Kontrolümüz altındaki bölgelerde çocukların ve annelerin sağlık durumu kötüye gidiyor

WHO’ya bağlı bir ofiste sağlık yardımı alan bir çocuk (BM)
WHO’ya bağlı bir ofiste sağlık yardımı alan bir çocuk (BM)

Dünya Çocuk Günü ile eş zamanlı olarak, Husiler, kontrolü altındaki bölgelerde çocukların, hamilelerin ve annelerin sağlık durumunun kötüleştiğini kabul etti ancak savaş ve darbe sonucunda çocukların maruz kaldıkları sıkıntıları ve ihlalleri görmezden geldi. İnsan hakları örgütleri, İran destekli darbecilerin bu ihlallerden doğrudan sorumlu olduklarını açıkladı.
Başkent Sana’da Husilerin kontrolündeki sağlık sektöründeki yetkililer, Yemen’de her gün 80’den fazla yenidoğanın öldüğünü, hastanelerde 632 küvöz bulunduğunu ancak açığı kapatmak için 2 binden fazla kuvöze ihtiyaç olduğunu belirtti.
Yemenli Ebeler Ulusal Derneği, sezaryen doğumlarda önemli bir artış yaşandığından bahsederek, bunun özellikle de yeterli sağlık hizmeti eksikliği ve tıbbi cihaz ve ekipman eksikliği de yaşanırken, anneler ve yenidoğanlar arasında yüksek ölüm oranlarına yol açtığını belirtti. Derneğe göre 384 bin 147 doğumun 110 bini sezaryenle gerçekleşti.
Husi milisler tarafından kontrol edilen bölgelerdeki çocuklar, sağlık sektörünün ve tıbbi hizmetlerin kötüye gitmesi sebebiyle sıkıntı çekiyor. Bu yılın ortasında, Çatışmada Sağlığı Koruma Koalisyonu, milisleri sağlık sektörüne ve sağlık hizmetlerine karşı zarar vermekle suçladı. Diğer yandan Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, 2017 Mayıs’tan 2021 yılı Mayıs ayına kadar sağlık tesislerine, hastanelere ve sağlık çalışanlarına yönelik 4 bin 121 Husi ihlalinin belgelediğini belirtti.

İnsani krizin daha kötüye gitmesi
UNICEF, çatışmalar ve salgın hastalıklar nedeniyle dünyanın en kötü insani krizinin yaşandığı Yemen’deki durum kapsamında, nüfusun üçte ikisinin acil insani yardım alması gerektiğini açıkladı. UNICEF, “Bu krizin kurbanlarının başında çocuklar geliyor. Zira yaklaşık 11 milyon çocuk bir tür insani yardıma veya korumaya ihtiyaç duyuyor” açıklamasında bulundu.
UNICEF’e göre, Yemen’de okul çağındaki iki milyondan fazla çocuk, yoksulluk, çatışma ve eğitim fırsatlarının olmaması nedeniyle okula gidemiyor. Engelli çocuklar, çatışma koşulları altında en savunmasız gruplar arasında yer alıyor ve dışlanmalarını ve ihmal edilmelerini önlemek için özel hizmetler, okullar ve yardımlar gerekiyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Yemen’de 5 yaşın altındaki çocukların, hastalık, gıda güvensizliği ve kirli su gibi diğer tehditler karşısında en savunmasız gruplar arasında olduğu uyarısında bulundu. Ayrıca, yerinden edilmişlerin yaşadığı kamplarda, şiddetli yetersiz beslenmenin, bulaşıcı ve ölümcül hastalıkların, salgınların, bebeklerin ve küçük çocukların hayatını tehdit ettiğini belirtti.
WHO verilerine göre, 5 yaşın altındaki yaklaşık 5 milyon Yemenli çocuk gıda yardımına ihtiyaç duyuyor. Ayrıca gelecek yıl 2,2 milyondan fazla çocuğun akut yetersiz beslenmeden, yarım milyondan fazla çocuğun ciddi akut yetersiz beslenmeden ve 63 bin çocuğun tehlikeli hastalıklardan mustarip olması bekleniyor.
WHO, temel sağlık hizmetlerinin aniden kesilmesi, güvenlik durumunun hızla bozulması ve ekonomik kriz nedeniyle, Marib’deki acil durumlara yanıt vermenin yanı sıra tıp ve beslenme hizmetlerini günün her saati sürdürmek amacıyla için Birleşmiş Milletler Fonu ile çalışıyor. Kara, el-Cuba, Harib Beyhan, el-Husun, el-Cufra ve Marib ilçelerinde 6 terapötik beslenme merkezi bulunuyor.

Sayılarla Husi suçları
Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, 7 buçuk yıl boyunca Husi milisleri tarafından Yemenli çocuklara karşı 52 binden fazla insan hakları ihlalinin belgelendiğini duyurdu. Husi örgütünün Yemen’deki çocuklara karşı işlediği insan hakları ihlalleri arasında, öldürme, yaralama, kaçırma, yerinden etme, eğitimden yoksun bırakma, silah altına alma ve tedavi, yiyecek ve suya erişimlerinin engellenmesinin yer aldığı belirtildi.
Haklar ve Özgürlükler Ağı, Ocak 2015’in başından Temmuz ayına kadar 520 bin 303 ihlal gözlemlediğini bildirdi. Yemen’deki çocuklar Husilere tarafından hedef alınırken, çocuklar arasında 43 bin 608 yerinden edilmenin yanı sıra 3 bin 597 yargısız infaz vakası ve 6 bin 713 yaralanma kaydedildi.
Haklar ve Özgürlükler Ağı’na göre, Husiler sebebiyle hayatını kaybeden çocuklardan 276’sı bebekti. Bin 620 çocuk yaralanırken, 516’sı sakat kaldı. Ayrıca ülkenin 17 vilayetinde 598 kaçırma vakası da belgelendi.
Ağ, Husi liderlerini 51 çocuğa tecavüz etmekle ve 12-14 yaşları arasındaki 25 bin çocuğu silahlı altına almakla suçladı. Bu çocuklardan 6 bin 728’i hayatını kaybederken  9 bin 851’i yaralandı. Haklar ve Özgürlükler Ağı aynı zamanda Husi seferberliğinin, birçok kişinin akrabalarını öldürmeye sevk ettiği konusunda uyarıda bulundu. Zira son iki yıl içinde milis kontrolündeki bölgelerde meydana gelen, 121’i ölümle sonuçlanan ve 60 yaralanmayla sonuçlanan bu tür 161 suç tespit edildi.
Ağ, Yemenli çocukların durumunu ‘korkunç bir cehennem’ olarak nitelendirdi. Öyle ki, Husi darbesi 12 milyondan fazla çocuğu insani yardıma muhtaç hale getirdi. 1,8 milyon çocuk akut yetersiz beslenme sebebiyle acı çekerken, 400 bin çocuk yaşam mücadelesi veriyor, 11 milyon çocuk acil yardıma muhtaç, 6 milyon çocuk su ve ilaç bulamıyor ve 7 milyonu ise aç uyuyor. Ağ, BM’ye çocuklara yönelik suçlara karışan tüm Husi liderlerinin Yemen’deki çocuk istismarcılarının yer aldığı ‘kara listeye’ dahil edilmesinin yanı sıra çocukları hedef alan suçlarla ilgili ciddi ve bağımsız soruşturmalar başlatılması ve bu suçlara karışanların hesap vermelerinin sağlanması çağrısında bulundu.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.