SMS kullanımı azalmaya devam ediyor

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)
TT

SMS kullanımı azalmaya devam ediyor

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)

Sosyal ağların ve WhatsApp, Messenger ve Telegram gibi çevrimiçi mesajlaşma hizmetlerinin hızla yaygın hale gelmesinin ardından kısa metin mesajı (SMS) kullanımında düşüş görülüyor. Ancak SMS hizmeti sunulmasının üzerinden 30 yıl geçse de halen cep telefonlarında varlığını sürdürmeye devam ediyor.
1992 yılında Noel döneminde Vodafone’da çalışan mühendis Richard Jarvis tarafından alınan ilk SMS mesajı 15 harften oluşuyordu ve ‘Mutlu Noeller’ ibaresini içeriyordu. Bir bilgisayardan gönderilen bu mesaj, kullanım kolaylığı sayesinde iletişim yöntemlerinde devrim yarattı.
1990'ların sonlarında SMS'in yaygın olarak kullanılmasını sağlayan ikinci nesil mobil ağ olan GSM'in mucidi olarak kabul edilen Fransız mühendis Philippe Dupuy'un oğlu Marc-Antoine Dupuy'a göre bu, ‘Avrupa kökenli bir teknoloji.’
Kullanılabilir maksimum metin mesajı boyutu 160 karakterle sınırlı olduğundan, kullanıcılar kelimelerini kısaltmaya yöneldi. Bu nedenle SMS, daha çok ruh hallerini, tepkileri ve duyguları ifade eden ‘emoji’ ile işlenmiş şifreli metinler haline geldi. Ancak iletişim teknolojisinin gelişmesi ve akıllı telefonların yetenekleri bu mesajların resim, video ve diğer materyallerle zenginleştirilmesine kapı araladı.
2010 yılının başına kadar kısa mesaj kullanımına olan talep oranı, özellikle selamlaşma ve tebrik alışverişinde yüksek kalsa da kişiler arası konuşmalarda kısa mesaj kullanımı gün geçtikte azalıyor.
Birleşik Krallık'ın iletişim düzenleyicisine (Ofcom) göre yalnızca Britanya'da kullanım oranı şu an on yıl öncesinin dörtte biri. 2022'nin ilk yarısında SMS kullanım miktarı on milyarın altına düştü.
Söz konusu düşüşün başlıca nedeni sosyal ağların (Facebook, Snapchat ve Instagram) ortaya çıkması. Özellikle internet üzerinden telefon ve metin iletişimini sağlayarak yurt dışı ücretlerinden kurtulmayı mümkün kılan WhatsApp, Messenger, iMessage, Viber ve Telegram gibi çevrimiçi mesaj servisleri bu düşüşün başlıca nedenleri arasında.



Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe