DEAŞ lideri ve arkadaşları Suriye'nin güneyinde nasıl öldürüldü?

Dera'daki yerel gruplar, kimliği hakkında önceden bilgi sahibi olmadan el-Kureyşi’yi hedef aldılar.

Dera'da terör örgütünün kalesi ‘Tarik es-Sedd’ mahallesi, (Şarku'l Avsat)
Dera'da terör örgütünün kalesi ‘Tarik es-Sedd’ mahallesi, (Şarku'l Avsat)
TT

DEAŞ lideri ve arkadaşları Suriye'nin güneyinde nasıl öldürüldü?

Dera'da terör örgütünün kalesi ‘Tarik es-Sedd’ mahallesi, (Şarku'l Avsat)
Dera'da terör örgütünün kalesi ‘Tarik es-Sedd’ mahallesi, (Şarku'l Avsat)

DEAŞ hücrelerine karşı son çatışmalara katılan Dera'daki yerel gruplardan birinin lideri, ABD Merkez Komutanlığı'nın geçtiğimiz çarşamba günü DEAŞ örgütünün lideri Ebu el-Hasan el-Haşimi el-Kureyşi’nin öldürüldüğünü açıklamasına yanıt verdi. Söz konusu lider, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada Deraa'nın kuzey kırsalındaki Casim şehrinde ve Dera el-Beled şehrinde örgütün hücrelerini hedef alan büyük askeri operasyonları 8. Tugay’ın da katılımıyla yerel grupların gerçekleştirdiğini söyledi. Suriyeli olan ve olmayan örgüt liderlerinin öldürüldüğünü ifade etti.
Örgüte yönelik askeri operasyonların başlangıcı, bir yandan yerel gruplar ve 8. Tugay diğer yandan kentteki DEAŞ hücreleri arasında yaşanan şiddetli çatışmalar sonucunda sokağa çıkma yasağı ve kentin iki hafta boyunca kapatılmasına tanık olan Casim kentinde oldu. Çatışmalar geçtiğimiz ekim ayının ortalarında başlayarak sonuna kadar devam etti. Sonunda, Şeriat Mahkemesi genel merkezi dahil örgüt unsurları tarafından eylemlerini başlatmak için merkez olarak kullanılan karargahları, evleri ve çiftlikleri hedef alan birçok patlamaya tanık oldu.
Operasyonların ‘umera/emirler’ olarak sınıflandırılan örgüt liderlerinden beşten fazlasının öldürülmesine yol açtığını sözlerine ekleyen lider, bu kişilerin Suriyeli olmadıklarını; Irak ve Lübnan uyruklu olduklarını belirtti.
Bir DEAŞ üyesinin gerçekleştirdiği intihar saldırısının ardından, 29 Ekim 2022 tarihinde gerçekleştirilen, eski bir muhalefet liderinin evini hedef alan, çoğu sivillerden oluşan beş kişinin öldürülüp altı kişinin yaralandığı askeri operasyonlar daha sonra Dera el-Beled şehrine taşındı. Ardından yerel gruplar ve 8. Tugay, örgüte mensup ‘zanlıların’ saklandığı ‘Tarik es-Sedd’ mahallesine askeri operasyonların başladığını duyurdu.
Dera'nın batı ve kuzey kırsalı olan Daraa Al-Balad şehrinden yerel grupların ve Sekizinci Tugay’ın katılımıyla birkaç gün süren çatışmalardan sonra çok sayıda örgüt lideri ve üyesinin öldürüldüğü kaydedildi. Çok sayıda cesedin bulunduğu, çoğunun kimliğinin tespit edilemediği bildirildi. Cesetlerden bazıları toprağa gömülü olarak bulundu. Bu da yakın zamanda öldürüldükleri anlamına geliyor.
Şarku'l Avsat’a konuşan lider, DEAŞ liderinin bu çatışmalardan birinde öldürüldüğünü öne sürdüğü açıklamasında şunları söyledi:
“Son zamanlarda yaşanan tüm çatışmalarda; örgüt üyeleri ve liderleri Suriyeli değildi ve Suriye çölündeki bölgelerden gelmişlerdi. Suriye’nin güneyi özellikle de Dera kontrol noktaları ve askeri noktalarla dolu. Peki, bunlar (DEAŞ’lılar) buraya nasıl ulaştı?”
Söz konusu lider, kendi sorusuna yine kendisi cevap vererek, Suriye güvenlik servislerinin kontrol noktalarındaki ihmalkarlıklar veya usulsüzlüğüne işaret etti. Dera'daki Askeri Güvenlik Teşkilatı yetkilisi Tuğgeneral Luay el-Ali ile yaptığı görüşme sonrasında örgüt üyelerinden birinin Casim şehrinde suikastlar düzenlediğini anlattığı itiraf videolarının olduğunu aktardı.
Sözlerinin devamında şunları söyledi:
“Gruplar, Dera'daki DEAŞ Lideri’nin varlığından tam olarak haberdar değildi. Ancak örgüt hücrelerinin ve liderlerinin varlığı ortaya çıktıktan sonra askeri operasyonlar başladı. Bulundukları bölgelerde meydana gelen şiddetli direniş, orada bulunan liderlerin önemini ortaya koydu.”
Lider yaptığı açıklamada yakalanan örgüt üyelerinin liderlerinin aralarındaki varlığından tam olarak haberdar olmadıklarına dikkat çekti. Tek bildikleri, aralarında özellikle de Casim şehrinde Suriye uyruklu olmayanların da olduğuydu. Aralarında Ebu Abdurrahman el-Iraki – Seyf Bağdad/Bağdat'ın Kılıcı adıyla tanınan örgütün liderinin sağ kolunun orada olduğunu biliyorlardı.
Deralı lider konuya dair şunları aktardı:
“DEAŞ’ın güneydeki tehdidi, onunla işbirlikçiler ve ister İranlı ister Suriye rejiminin yandaşları olsun bölgede plan ve emelleri gerçekleştirmek için varlığını bahane olarak kullanan yozlaşmış kişiler olduğu sürece devam eder. DEAŞ’a yönelik askeri operasyonlara katılan yerel gruplar arasında (eski) muhalif üyeleri ve liderleri yer alıyor. Rusya'nın desteklediği 8. Tugay ise teçhizat bakımından en büyük uzlaşım gruplarından biri olarak kabul ediliyor. Askeri operasyonları yürüten bu yerel gruplar, Dera'da DEAŞ örgütüne karşı koymak için Suriye veya uluslararası toplumdan herhangi bir destek almadılar.”
DEAŞ Sözcüsü Ebu Ömer el-Muhacir, Telegram kanalından paylaştığı sesli mesajda, Ebu el-Hasan el-Haşimi el-Kureyşi’nin çatışma sırasında öldüğünü bildirdi. Ancak ölüm yeri ve zamanı hakkında ayrıntı vermedi. Sözcü, örgütün yeni liderinin Ebu Hüseyin el-Hüseyni el-Kureyşi olduğunu belirterek örgütün unsurlarını ve liderlerini ona biat etmeye çağırdı.



İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
TT

İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi bugün, İsrail’in Hamas tarafından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla teslim edilen kalıntı örneklerini teslim aldığını duyurdu. Örneklerin adli tıp laboratuvarına gönderilmesi planlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre bir Hamas lideri, hareketin bugün Gazze Şeridi'nde kalan iki cesetten birini teslim edeceğini açıklamıştı.

İsrailli rehine Ran Gvili ve Taylandlı rehine Sudthisak Rinthalak'ın cesetleri halen Gazze'de bulunuyor.

Bu gelişme, İsrail güçlerinin bugün Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda bir Filistinliyi öldürmesi ve Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde evlerin yıkılması ve bombardımanların devam etmesi ile birlikte gerçekleşti.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, ‘işgal güçlerinin kuzeydeki Cibaliye Mülteci Kampı’na yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve kuzey Gazze’de bazı konut binalarını yıktığını’ bildirdi. Ayrıca İsrail’e ait insansız hava araçları (İHA) et-Tuffah mahallesindeki es-Senafur kavşağı yakınlarında Filistinlilerin evlerine bombalar attı ve eşzamanlı olarak yoğun ateş açıldı.


Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
TT

Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)

Orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sürdüğü Sudan'daki askeri yönetim, Rusya'yla daha yakın ilişkiler kurmak istiyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Moskova'ya Afrika'daki ilk deniz üssünü kurması teklif edildi.

Ekimde iletilen teklifin, Rusya'nın 25 yıl boyunca 300 askerini ve 4 savaş gemisini barındırabileceği bir üssü içerdiği aktarıldı.

Port Sudan ya da Kızıldeniz kıyısındaki bir başka yerde yapılabileceği bildirilen üs, bölgedeki kritik ticaret yollarına yakın olacak.

Küresel ticaretin yüzde 12'si, Avrupa-Asya alışverişinde önemli bir yere sahip olan Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyor.

WSJ, bunun Çin ve Rusya'yı kıtadaki limanlardan uzak tutmaya çalışan ABD için endişe verici bir gelişme olacağını vurguladı. 

Bu iki ülkenin Afrika'daki limanların kontrolü sayesinde buralarda savaş gemilerini tamir edip yeni silahlarla donatabileceği ve kritik denizyollarını kapatabileceği belirtildi.

Çin de denizaşırı ilk deniz üssünü 2017'de Cibuti'de kurmuştu. Kızıldeniz'i Aden Körfezi'ne bağlayan Babülmendep Boğazı'ndaki üs, bir uçak gemisinin demirleyebileceği kadar büyük.

ABD'nin Afrika'daki en büyük üssü Camp Lemonnier, Çin'inkinden yalnızca 10 kilometre uzaklıkta.

ABD'nin ayrıca Somali'de birlikleri var. 

Kremlin'in, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üretici Sudan'dan madencilik konusunda imtiyazlar alabileceği de Amerikan gazetesinin haberinde ifade edildi. 

Sudanlı yetkililer tüm bunlar karşılığında hava savunma sistemleri gibi silahları ucuza almak istiyor.

WSJ, Sudan ordusundan bir yetkilinin, bu anlaşmanın AB ve ABD'yle aralarında sorun yaratabileceğinin farkında olduklarını söylediğini aktardı.

Bu hamlenin Moskova'yı kıtada yeniden güçlendirebileceği de haberde vurgulandı.

Paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in 2023'teki ölümünün ardından Rusya'nın Afrika planları sekteye uğradı.

Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Afrika Kolordusu, Wagner'in operasyonlarını devralsa da kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı bildiriliyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan General Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. 

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Yeniden başlayan çatışmaların başlarında Moskova, Dagalo'ya bağlı HDK'yi destekliyordu. 

Başkent Hartum'dan HDK güçlerinin atılmasındaysa Ukrayna rol oynamıştı. 

WSJ, Rusların desteğini yetersiz bulan HDK'nin Kiev'e yanaştığını ve bunun üzerine Moskova'nın da Burhan'a bağlı orduyla ittifak kurduğunu aktarıyor.

Amerikan gazetesinin haberinde İran, Mısır ve Türkiye'nin Sudan ordusuna drone sağladığı da öne sürüldü.

Tahran'dan gelen deniz üssü kurma önerisinin, ABD ve İsrail'in tepkisiyle karşılaşmaktan korkan Hartum yönetimi tarafından geçen sene reddedildiği bildirildi. 

Diğer yandan ABD ve BM, Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) HDK'yi silahlandırmakla suçluyor. BAE ise bu iddiaları reddediyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
TT

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria'daki İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövüp eşyalarını çaldı.

Guardian'ın aktardığına göre pazar sabahı yaşanan olayda radikal sağcı yerleşimciler, Eriha bölgesindeki Ayn el-Duyuk köyüne baskın düzenledi. 

Yerleşimcilerin, Filistinlileri korumak için köyde bulunan İtalyan ve Kanadalı gönüllülere de saldırdığı belirtildi.

Filistin Ulusal Yönetimi'nin resmi haber ajansı WAFA, üç İtalyan ve bir Kanadalı gönüllünün hastaneye kaldırıldığını aktardı. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Kanadalı kadın, sabaha karşı düzenlenen saldırıda yaşadıklarını şöyle anlattı: 

10 maskeli yerleşimci gece nöbetinden sonra uyuduğumuz eve baskın yaptı. İkisinin üzerinde ordu tarafından verilen tüfeklerden vardı. Bizi yaklaşık 15 dakika boyunca dövdüler. Kafama, kaburgalarıma, kalçama ve uyluk bölgeme defalarca tekme attılar. Bize Arapça hakaretler yağdırdılar ve orada bulunmaya hakkımız olmadığını söylediler.

Gönüllü, Yahudi yerleşimcilerin bölgede artan saldırılarına dikkat çekerek, "Mesele bizimle ilgili değil. Biz 15 dakika dayak yedik ama buradaki Filistinliler bu şiddeti her gün, her saat, binlerce kez yaşıyor" dedi.

Kanada Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "aşırılıkçı yerleşimcilerin işlediği şiddet eylemlerinin kınandığı" bildirildi. Kanada yönetiminin "Filistin topraklarının ilhakına yönelik her türlü eyleme ve söyleme karşı olduğu" hatırlatıldı. 

Diğer yandan İtalyan gönüllülerden birinin ağır yaralandığı ve Ramallah'ta tedavisinin sürdüğü belirtiliyor. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, olaya ilişkin açıklamasında "Bu saldırganlıktan bıktık. Yerleşimcilerin haklarını bu şekilde savunmaları doğru değil" ifadelerini kullandı. 

Guardian, Batı Şeria'daki İsrailli yetkililerin yorum taleplerine yanıt vermediğini yazıyor. Gazetenin irtibata geçtiği köylüler ve aktivistler, polisin yerleşimcilerin saldırılarını durdurmak veya karargahlarını dağıtmak için harekete geçmediğini söylüyor.

Batı Şeria'daki Filistin köylerini korumak için yabancı gönüllüler toplayan Faz3a örgütünden aktivist Manal Tamimi, radikal sağcı yerleşimcilerin iki ay önce köyün yakınlarına karakol inşa ettiğini ve adam devşirdiğini söylüyor. Gönüllülerin saldırılara karşı Filistinlilerin yanında durmasının çok değerli olduğunu belirtiyor.

Kanadalı gönüllü de köydeki varlıklarının halkı güçlendirdiğini söylüyor: 

Biz oradayken köylüler daha dirençli oluyordu. Çocuklar özgürce oynuyordu. İnsanlar gece boyunca uyuyabiliyorlardı. Sırf bu bile bizim orada olmamızı değerli kılıyordu.

Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre İsrailli yerleşimciler ve güvenlik güçleri son iki yılda Batı Şeria'da 233'ü çocuk olmak üzere binden fazla Filistinliyi öldürdü. 

Independent Türkçe, Times of Israel, Guardian