Irak’ta ‘siyasi temizlik’ yapıldığı yönünde şüpheler artıyor

Güvenlik liderlerinin değişmesi sorulara neden oldu.

Irak Başbakanı Sudani ve Şii Fetih Koalisyonu lideri Hadi Amiri. (Irak Haber Ajansı)
Irak Başbakanı Sudani ve Şii Fetih Koalisyonu lideri Hadi Amiri. (Irak Haber Ajansı)
TT

Irak’ta ‘siyasi temizlik’ yapıldığı yönünde şüpheler artıyor

Irak Başbakanı Sudani ve Şii Fetih Koalisyonu lideri Hadi Amiri. (Irak Haber Ajansı)
Irak Başbakanı Sudani ve Şii Fetih Koalisyonu lideri Hadi Amiri. (Irak Haber Ajansı)

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, güvenlik servislerindeki yüzlerce yetkiliyi görevden alarak aynı siyasi çevreden (Koordinasyon Çerçevesi) başkalarını atadığı benzeri görülmemiş idari değişikliklere imza attı.
İçişleri Bakanlığı İstihbarat Müsteşarı General Ahmed Ebu Ragıf, görevden alınan subayların, sınır muhafızı komutanı, polis, uyuşturucu kontrol dairesi çalışanları ve federal polis teşkilatındaki onlarca liderin isimlerini açıkladı.
Yerel basında çıkan haberlere göre yeni Sudan hükümetinin ilk ayında gerçekleşen değişiklikler; içişleri, ulusal güvenlik ve istihbarattaki en az 900 pozisyonu kapsıyor. Ancak Şarku’l Avsat’ın hükümete yakın kaynaklardan edindiği bilgilere göre bu sayı siyaseten abartı.
Geçen ayın başlarında göreve gelen Sudani, hükümetinin hukuk ve anayasa şemsiyesi altında kararlar alacağı sözünü vermişti. Ancak son değişiklikler, Irak kamuoyunda soru işaretlerine neden oldu.
Yakın zamanda görevden alınan güvenlik görevlilerinin eski Başbakan Mustafa el-Kazımi ile bağlantılı olduğu anlaşılıyor. Güvenilir kaynaklar, birçoğunun aleyhinde bildirilerin çıkarılmasını bekliyor. Hükümet dahilindeki kasıtlı tasfiyelerin Koordinasyon Çerçevesi’nden etkili partizan organların lehine yapıldığı konuşuluyor.
Asaib Ehlil Hak Hareketi ve İslami Davet’ten iki lider, Koordinasyon Çerçevesi’nin bu kararlara müdahale etmediğini belirtiyor. Ancak son iki yılda hukuk, idari ve mali ihlaller işleyenlerin yerlerine nitelikli kişilerin atanarak devlet işlerinin düzeltilmesi gerektiğinden bahsediyor. Koordinasyon Çerçevesi’nden şahıslar, Kazımi hükümetinden önde gelen yetkililere yönelik çeşitli suçlamalarda bulunuyor. Bu suçlamaların doğruluğunu kontrol eden soruşturma makamları ise bu hususta yer almıyor.
Sudani tarafından toplu olarak görevden alınanların yerine atanan isimlerin Nuri el-Maliki, Haydar el-İbadi ve Adil Abdulmehdi hükümetlerinde faal olduğu, Kazımi hükümetinde ise yer almadıkları görülüyor. Sudani'nin atadığı yetkililerin tek partili olması, Koordinasyon Çerçevesi’nin ülkedeki güvenlik ve istihbarat pozisyonlarını tamamen ele geçirme niyeti hakkında siyasi yorumlara neden oluyor.
Koordinasyon Çerçevesi’nden liderlere göre bu değişiklikler bölgedeki Batılı oyuncuları, özellikle ABD’lileri ilgilendirmiyor gibi görünüyor.
Irak’a düzenli ve kapsamlı ziyaretlerde bulunan ABD'nin Irak Büyükelçisi Alina Romanowski, Bağdat’ta toplantılara katılıyor.  Romanowski, en son Irak Savunma Bakanı ve Tahran Büyükelçisi Kazım Âli Sadık ile bir araya geldi.
Irak Başbakanı’nın yönetim mekanizmaları, tecrübeli bir yönetici olmasına rağmen siyasi çelişkiler içeriyor. Başbakan, Irak'ta Washington ile Tahran arasındaki dengeyi yeniden tesis etme arzusunu ifade ederken hükümeti ise silahlı gruplara yakınlığı ile bilinen Şii güçlerin nüfuzunun odak noktası haline geliyor.



İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”


Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.


Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.