Irak’ta ‘siyasi temizlik’ yapıldığı yönünde şüpheler artıyor

Güvenlik liderlerinin değişmesi sorulara neden oldu.

Irak Başbakanı Sudani ve Şii Fetih Koalisyonu lideri Hadi Amiri. (Irak Haber Ajansı)

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, güvenlik servislerindeki yüzlerce yetkiliyi görevden alarak aynı siyasi çevreden (Koordinasyon Çerçevesi) başkalarını atadığı benzeri görülmemiş idari değişikliklere imza attı.
İçişleri Bakanlığı İstihbarat Müsteşarı General Ahmed Ebu Ragıf, görevden alınan subayların, sınır muhafızı komutanı, polis, uyuşturucu kontrol dairesi çalışanları ve federal polis teşkilatındaki onlarca liderin isimlerini açıkladı.
Yerel basında çıkan haberlere göre yeni Sudan hükümetinin ilk ayında gerçekleşen değişiklikler; içişleri, ulusal güvenlik ve istihbarattaki en az 900 pozisyonu kapsıyor. Ancak Şarku’l Avsat’ın hükümete yakın kaynaklardan edindiği bilgilere göre bu sayı siyaseten abartı.
Geçen ayın başlarında göreve gelen Sudani, hükümetinin hukuk ve anayasa şemsiyesi altında kararlar alacağı sözünü vermişti. Ancak son değişiklikler, Irak kamuoyunda soru işaretlerine neden oldu.
Yakın zamanda görevden alınan güvenlik görevlilerinin eski Başbakan Mustafa el-Kazımi ile bağlantılı olduğu anlaşılıyor. Güvenilir kaynaklar, birçoğunun aleyhinde bildirilerin çıkarılmasını bekliyor. Hükümet dahilindeki kasıtlı tasfiyelerin Koordinasyon Çerçevesi’nden etkili partizan organların lehine yapıldığı konuşuluyor.
Asaib Ehlil Hak Hareketi ve İslami Davet’ten iki lider, Koordinasyon Çerçevesi’nin bu kararlara müdahale etmediğini belirtiyor. Ancak son iki yılda hukuk, idari ve mali ihlaller işleyenlerin yerlerine nitelikli kişilerin atanarak devlet işlerinin düzeltilmesi gerektiğinden bahsediyor. Koordinasyon Çerçevesi’nden şahıslar, Kazımi hükümetinden önde gelen yetkililere yönelik çeşitli suçlamalarda bulunuyor. Bu suçlamaların doğruluğunu kontrol eden soruşturma makamları ise bu hususta yer almıyor.
Sudani tarafından toplu olarak görevden alınanların yerine atanan isimlerin Nuri el-Maliki, Haydar el-İbadi ve Adil Abdulmehdi hükümetlerinde faal olduğu, Kazımi hükümetinde ise yer almadıkları görülüyor. Sudani'nin atadığı yetkililerin tek partili olması, Koordinasyon Çerçevesi’nin ülkedeki güvenlik ve istihbarat pozisyonlarını tamamen ele geçirme niyeti hakkında siyasi yorumlara neden oluyor.
Koordinasyon Çerçevesi’nden liderlere göre bu değişiklikler bölgedeki Batılı oyuncuları, özellikle ABD’lileri ilgilendirmiyor gibi görünüyor.
Irak’a düzenli ve kapsamlı ziyaretlerde bulunan ABD'nin Irak Büyükelçisi Alina Romanowski, Bağdat’ta toplantılara katılıyor.  Romanowski, en son Irak Savunma Bakanı ve Tahran Büyükelçisi Kazım Âli Sadık ile bir araya geldi.
Irak Başbakanı’nın yönetim mekanizmaları, tecrübeli bir yönetici olmasına rağmen siyasi çelişkiler içeriyor. Başbakan, Irak'ta Washington ile Tahran arasındaki dengeyi yeniden tesis etme arzusunu ifade ederken hükümeti ise silahlı gruplara yakınlığı ile bilinen Şii güçlerin nüfuzunun odak noktası haline geliyor.