İsrail'de bir Ultra-Ortodoks (Haredi) Yahudi haber sitesi, yayınladığı haberin fotoğrafında kadınların yüzünü sansürlediği için özür mesajı yayınladı.
İsrail'deki reformist sivil toplum kuruluşu İsrail Dini Eylem Merkezi (IRAC), yayınladığı bir fotoğrafta "cinsiyet ayrımcılığı yaptığı" gerekçesiyle ülkenin önde gelen Ultra-Ortodoks Yahudi haber sitesi "Behadrei Haredim"e karşı açtığı davayı kazandı.
Haaretz gazetesinin haberine göre, kadınların yüzlerinin sansürlendiği fotoğrafta, İsrail'deki reformist muhafazakar hareketlerin üyeleri ile "Duvarın Kadınları" adlı feminist Yahudi kadın örgütünün yöneticileri yer alıyordu.
Mayıs ayında açılan davanın ardından, mahkeme dışında uzlaşma yoluna giden taraflar anlaşmaya vardı ve "Behadrei Haredim" anlaşma uyarınca özür mesajı yayınlamayı kabul etti.
Ultra-Ortodoks haber sitesi, özür mesajını, Yahudilerce kutsal sayılan şabat (cumartesi) gününe bir saat kala 2 Aralık Cuma akşamı ve şabatın dolmasının ardından geçen bir saatlik süre boyunca ana sayfasından yayınladı.
Ancak IRAC'ın bu sürenin "özrün uygun şekilde duyurulması için yeterli olmadığını" ileri sürmesi üzerine, "Behadrei Haredim" özür mesajını bu sabah iki saatliğine yeniden yayınlamayı kabul etti.
Özür mesajında, "Fotoğrafta yer alan kadınlara, fotoğrafın yayınlanması nedeniyle yaşadıkları acıdan dolayı üzüntümüzü dile getirmek istiyoruz" ifadeleri kullanıldı.
Özür mesajını, "Bu bizim için çok önemli bir başarı" sözleriyle değerlendiren IRAC'ın avukatı Ori Narov da, "Umarım bu karar, gelecekte Ultra-Ortodoks yayın organlarının kadınları bulanıklaştırmalarını caydırır ve umarım Ultra-Ortodoks kadınlar, yüzleri bulanıklaştırılırsa bu yayınları dava etmek ve tazminat almak için gerekçeleri olduğunu artık anlarlar" dedi.
İlk kez gelen özür
Söz konusu fotoğraf, Aralık 2021'de İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile Ortodoks olmayan dini hareketlerin liderleri arasında düzenlenen, erkek ve kadınların katıldığı bir toplantıyı gösteriyordu. Ancak "Behadrei Haredim", toplantının fotoğrafını sadece kadınların yüzlerini bulanıklaştırarak yayınlamıştı.
İsrail'deki Ultra-Ortodoks yayın organlarında kadınların yüzlerinin bulanıklaştırılarak servis edilmesi yaygın bir uygulama olarak biliniyor.
Bu olayla, kadınlara karşı bu türden sansür uygulayan bir Ultra-Ortodoks yayın organına karşı ilk kez dava açılırken, aynı zamanda bir Ultra-Ortodoks yayın organının bu uygulama nedeniyle ilk defa kadınlardan özür dilediği belirtiliyor.
Akıllı telefon kullanmıyorlar, askerlik yapmıyorlar
Ultra-Ortodoks Yahudiler, 9 milyon civarındaki İsrail nüfusunun yaklaşık yüzde 12'sini teşkil ediyor ve İbranice "Haredi" ismiyle anılıyor.
Ülkedeki Haredi Yahudilerinin büyük çoğunluğu Batı Kudüs'teki Meaşerim Mahallesi ve çevresi ile başkent Tel Aviv yakınlarındaki Bney Brak kentinde yaşıyor.
İsrail'de siyah kıyafetleri ve saçlarının yan tarafını uzatmalarıyla dikkati çeken Haredi Yahudileri, zorunlu askerlik hizmetine karşı düzenledikleri protestolarla sık sık ülkenin gündemine geliyor.
Laik Yahudilerle aralarında gerilim olan ve toplumun geri kalanına entegre olmayı büyük oranda reddeden Haredi Yahudilerinin çoğu, orduda dinlerini yaşayacak uygun ortam bulunmadığı gibi gerekçelerle askerlik yapmayı da kabul etmiyor.
İnternet ve akıllı telefon kullanımına da karşı olan bu dindar Yahudiler, yaşadıkları mahallelerde, internet kullanımına karşı sokaklarda hoparlörlerden propaganda yaparken, duvarlara, kadınların "açık" kıyafetlerle gezmemeleri konusunda uyarı mesajları asıyor.
Çok çocuk sahibi oldukları için nüfusları hızla artan Haredileri İsrail Meclisinde temsil eden Birleşik Tevrat ve Şas isminde iki parti bulunuyor. Her iki parti de 1 Kasım'daki seçimlerden zaferle ayrılan Binyamin Netanyahu'nun sağcı bloğunda yer alıyor ve yeni kurulması beklenen hükümette söz sahibi olmaları bekleniyor.
Bir Amerikan siber güvenlik şirketi, Sandworm siber hack grubunun faaliyetlerini tespit etti. (Reuters)