Arap liderler, Riyad Zirvesi için Suudi Arabistan'da

Arap liderler ortak ilişkiler geliştirmek ve ekonomik iş birliği yapmak için Riyad’da buluştu

Riyad Vali Yardımcısı Prens Muhammed bin Abdurrahman Mısır Cumhurbaşkanı'nı kabul ederken (SPA)
Riyad Vali Yardımcısı Prens Muhammed bin Abdurrahman Mısır Cumhurbaşkanı'nı kabul ederken (SPA)
TT

Arap liderler, Riyad Zirvesi için Suudi Arabistan'da

Riyad Vali Yardımcısı Prens Muhammed bin Abdurrahman Mısır Cumhurbaşkanı'nı kabul ederken (SPA)
Riyad Vali Yardımcısı Prens Muhammed bin Abdurrahman Mısır Cumhurbaşkanı'nı kabul ederken (SPA)

43. Körfez zirvesi Suudi Arabistan'da başladı. Körfez ve Arap ülkelerinin liderleri Riyad'daki Arap-Çin ve Körfez Zirvelerine katılmak üzere Suudi Arabistan'a gelmeye başladı. Zirve, ilk kez düzenlenen Körfez-Çin Zirvesi ve Arap-Çin Zirvesi ile aynı günde gerçekleşecek.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın yanı sıra Moritanya Devlet Başkanı Muhammed Veled Gazvani, Kuveyt Veliaht Prensi Şeyh Nevaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ve Lübnan Başbakanı Necip Mikati, iş birliği ve kalkınma görüşmeleri için Riyad (Arap-Çin) Zirvesine katılmak üzere geldi. Diğer Arap liderler ve başkanlar bugün gelecek.
İki zirvede liderler, Arap Körfez Ülkeleri İş birliği Konseyi ülkeleri ile Çin arasında tüm alanlarda ortak ilişkileri güçlendirmenin yollarını ve ekonomik ve kalkınma iş birliği olasılıklarını istişare edecekler.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, Arap-Çin İş birliği ve Kalkınma Zirvesi'nin Riyad'da toplanmasının karşılıklı ilişkiler için büyük bir önemi olduğunu vurguladı. Ayrıca bu ilişkilerin üst düzeyde geliştirilmesinin Arap ve Çin taraflarının siyasi iradesini yansıttığına dikkat çekti.
Resim altı yazısı: Riyad Vali Yardımcısı Prens Muhammed bin Abdurrahman, Irak Başbakanı'nı kabul etti (SPA)
Şarku’l Avsat’ın Suudi Arabistan Haber Ajansı SPA’dan aktardığı habere göre Ebu Gayt, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in Kral Selman bin Abdulaziz'in davetlisi olarak Suudi Arabistan'a yaptığı ziyaretin ve Arap-Çin İş birliği ve Kalkınma Zirvesi'nin düzenlenmesinin herkes için tarihi bir olay olduğunu açıkladı. Ziyaretin, iletişim köprüleri kurmayı ve ortak eylem planıyla hareket etmeyi amaçladığını, aynı zamanda dair Çin ve Arap ülkeleri tarafından ortak bir farkındalığı temsil ettiğini ifade etti. Ebu Gayt, dünyada yaşanan krizleri kontrol altına almak ve halklar üzerindeki etkilerini azaltmak için hem Arap hem de Çinli tarafların üzerlerine düşen görevi yerine getireceklerini vurguladı.
Zirve, Arap-Çin İşbirliği Forumu çerçevesinde düzenlendi. Arap İş birliği Forumu'nun 2020'deki bakanlar toplantısının dokuzuncu oturumunda, iki taraf, Arap-Çin stratejik iş birliğini ortak çıkarlara hizmet edecek şekilde daha geniş ufuklara taşımak için bir Arap-Çin zirvesi düzenlemeyi kabul etmişti.
Ahmed Ebu Gayt yaptığı açıklamasına şu sözlerle devam etti: “Arap ülkeleri ile Çin arasındaki ilişkiler çok eskilere dayanmaktadır ve İpek Yolu'nun İslam alemi ve Çin üzerinden, doğudan batıya doğru medeniyetin ilerlediği yol olduğunu unutmamalıyız. 15. yüzyıldan beri Avrupa Rönesansını oluşturan bilimsel ve teknolojik başarıların birçoğunun kökleri bu yolda gerçekleşen mübadeleye dayanmaktadır ve Çin bugün bu medeniyet yolunun yeniden canlanması için kapı aralamaktadır".
Ebu Gayt, Kovid-19 salgını ışığında Arap tarafı ile Çin arasındaki iş birliğine ve bu salgınla mücadele çabalarına değinerek şunları kaydetti:
"Krizlerin halklar ve devletler arasındaki gerçek dostluğu sınadığını hepimiz biliyoruz ve pandemi sınavında, iki taraf arasında açık bir destek alışverişine tanık olduğumuz için Çin ve Arap ülkelerinin salgınla mücadelede başarılı olduğunu düşünüyorum. Pandeminin yayılmasından ve küresel tehdidinin ortaya çıkmasından bu yana birçok Arap ülkesi ile Çin arasında tıbbi cihaz, ekipman ve uzman personel alışverişi oldu. Bunun halklar arasındaki ilişkilere iyi bir etkisi olduğunu düşünüyorum. Çin, salgının tehlikeli olan ilk aşamalarında Arap Birliği Genel Sekreterliği'ne tıbbi malzeme ve aşı sağlamaya gayret etti. Arap Birliği'ne yönelik bu nazik jesti için Çin'e teşekkürlerimi sunuyorum".



İki video Suriye Adalet Bakanı'nın görevden alınması çağrılarına yol açtı

Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)
Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)
TT

İki video Suriye Adalet Bakanı'nın görevden alınması çağrılarına yol açtı

Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)
Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)

İnsan hakları örgütleri, Suriye’deki yeni yönetimin Adalet Bakanı Şadi el-Veysi'nin 2015 yılında internette dolaşan iki videoda iki kadının infazı sırasında hazır bulunduğunun görülmesi üzerine Suriye'nin yeni yetkililerini soruşturma yapmaya çağırdı.

Son günlerde iki video sosyal medya kullanıcıları tarafından yaygın bir şekilde paylaşıldı. Bu videolardan birinde, silahlı adamlar fuhuş yapmakla suçlanan peçeli bir kadından sokak ortasında diz çökmesini istiyor, ardından içlerinden biri kadını başından vurarak öldürüyor.

Ölüm cezası

Diğer videoda ise silahlı bir kişi, fuhuş suçlamasıyla hakkında ölüm kararı verilen bir kadını infaz kararı okunduktan sonra başından vuruyor.

İlk videoda el-Veysi'nin olayı cep telefonuyla çektiği görülürken, ikinci videoda el-Veysi'nin infaz kararını okuması ağır eleştirilere ve görevden alınması çağrılarına yol açtı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Direktörü Rami Abdurrahman, el-Veysi'nin söz konusu iki videoda yer aldığını doğruladı. Abdurrahman, el-Veysi'nin o dönemde, ertesi yıl El Kaide'den ayrıldığını ve adını Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) olarak değiştirdiğini açıklayan Nusra Cephesi'nin şeriat yargıcı olduğunu söyledi.

Muhalif gruplar

HTŞ, Aralık 2024'te Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yol açan muhalif saldırıya liderlik etmişti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre  el-Veysi'nin videoda yer almasıyla ilgili sorusuna yeni Suriye yönetiminden bir kaynak ‘şu anda yorum yapılamayacağını’ söyledi.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika araştırmacısı Hibe Zeydan, el-Veysi'nin iki kadının sahada infaz edilmesinde açıkça yer almasının ‘hesap verebilirlik ve adaletle ilgili karmaşık soruları gündeme getirdiğini’ söyledi ve ‘şeffaf ve bağımsız bir soruşturmanın kritik önemde olduğunu’ bildirdi. Zeydan, iki videonun yayınlanmasına rağmen el-Veysi'nin hükümetteki rolünün devam etmesinin ‘yönetimin adalet ve hesap verebilirlik konusundaki kararlılığı hakkında rahatsız edici bir mesaj verdiğini’ belirtti.

HTŞ ve El Kaide

HTŞ yıllar önce El Kaide ile bağlarını koparmış olsa da birçok Suriyeli, yetkililerin çeşitli Suriyeli bileşenlere ve uluslararası topluma yönelik güven verici mesajlarına rağmen, grubun bileşenleri dışlayan ve kadınların rolünü marjinalleştiren katı bir dini rejim kurma yolunda ilerlediğinden endişe ediyor.

Suriye Adalet ve Hesap Verebilirlik Merkezi (SJAC) Direktörü, el-Veysi'nin görevden alınması çağrısında bulunarak, adalet bakanı olarak atanmasını bir ‘skandal’ olarak nitelendirdi. “Bu, Suriye'deki ve ötesindeki herkese en kötü mesajı gönderiyor. Bunlar sadece iki video ve işler aslında bundan daha kötü olabilir” diyen SJAC Direktörü, benzer olayların Suriye'deki yeni yönetimin ‘gerçek bir geçiş dönemi adaleti sürecine girmekten’ kaçınmasına yol açabileceğine dair korkularını dile getirdi.

Suriyelilerin öfkesi

Beşşar Esed'in 8 Aralık 2024'te devrilmesinin ardından Şam'ı ziyaret eden uluslararası delegeler, ülkedeki siyasi sürecin kapsayıcı olmasının ve sivil haklar ile temel özgürlüklere saygı gösterilmesinin önemini yineledi.

Her iki video da sosyal medyada Suriyeliler arasında öfkeye yol açtı.

Feminist aktivist Ruveyde Kenan Facebook hesabında şunları yazdı: “Şu anda ihtiyaç duyulan şey Adalet Bakanı Şadi el-Veysi'nin görevden alınmasıdır. Çünkü kendisi Suriye'nin, Suriyelilerin ve Suriyeli kadınların geleceği için bir felakettir.”